Halaxe gertatu zitzaidan niri aurtengo udan, Bosnian, honako panpinak aurkitu nituen salgai eta Kroazian berriz, honako hauek.

Biek ala biek, kultura orok bere naziotasun izaera garatzeko beharrezkoak diren ikurrak ordezkatzen dituzte. Edozein kultura edo herrialdek, behar baititu ikurrak, banderak, ereserkiak eta irudiak herritarren arteko sentimendu kolektiboa garatzen laguntzeko. Eta nola ez, zenbait lekutan, panpina eta jostailuak ere erabiltzen dira sentimendu kolektibo hori garatzeko. Ikusi bestela, Barbie etxeko panpinek, edizio berezi baten barruan Españan saltzen dituen panpinak.

Panpina hauek baina, ezberdintasunez gain, badute ageriko antzekotasun bat. Ordezkatzen duten kultura albo batera utziz, biak, egitura berdineko panpinak dira. Emakume, hanka-mehe, luze, ilehoriaren tankera dute, ekialdeko emakumeak baino, mendebaldeko emakumeak dirudite. Izan ere, gaur egun merkatuan saltzen diren panpina gehienek, “kanon” edo neurri eta ezaugarri berdinak edo oso berdintsuak dituzte. Izan, Kroazian, Bosnian, Europako edozein herrialdetan edo Ameriketako Estatu Batuetan. Ikusi bestela eredu hauek. Bitxikeria bezala, horren lekuko da, Barbie panpinak, historian zehar jasan dituen neurri aldaketak. Hemen artikulua.

Aditu orok dioten legez, jakinekoa da, panpinak haurraren nortasunaren garapenean eragina dutela. Gainontzeko jostailuek bezala. Eta gaur egun bogan dauden jostailu hauekin, ez da harritzekoa nerabezaroan eta gaztaroan elikadura eta nortasun arazoak egotea. Izan ere, panpina hauek dituzten neurriak, eskala humanora eramanez gero, konturatuko gara ez direla errealak. Ikusi bestela, froga hau.

Helduok baina, egoera honetaz jakitun baldin bagara, nola lagundu haurrari errealitatezko emakumeak eta panpinetako fikziozko emakume horiek desberdintzen? Horixe gakoa. Bada, panpina eredu desberdinak eskainiz, adibidez. Zaila da, gaur egungo bonbardaketa mediatikoari ihes egitea, eta denok gara jakitun, horrelako panpinak ez jolastea zaila dela. Izane ere, etxean ez bada, kalean eskura izango du lagunei esker. Baina hori saihestea baino, uste dut aukera hobea dela, aukera alternatiboak eskaintzea. Hau da, forma, material eta neurri ezberdinetako panpina ereduak haurrari eskainiz. Aukeretako bat trapuzko panpinak izan daitezke.

Dena dela, ez dut uste formula magikorik dagoenik egoera honi aurre egiteko. Baina aukeretako bat izan daiteke, aipatutakoa. Lehendabizi egoeraren jakitun izan, hau da, panpinek nortasunaren garapenean duten eraginaz ohartu eta ondoren, panpina mota ezberdinak eskaintzeko aukerak arakatu. Irakurle, zuri ere beste aukeraren bat bururatuz gero, ez egin zalantza eta partekatu gurekin.

Hurrengo arte, jolasean.