Lana eta guraso izatea, ez da erraza batzuetan. Lanaldia eta haurren ordutegiak uztartzea, badakigu ez dela lan makala. Kontziliazioaren inguruan geroz eta gehiago hitz egiten den honetan, beste gai bati ere seriotasunez heldu behar zaio:
Bakar, bakarrik, bakartua, bakardadea…. Zer piztu da zugan hitz horiek irakurtzean? Matiz ugari dago batetik bestera. Nora jo du zure irudimenak azkeneko…
Nola??? Ez ama, nik ez diot deus esanen. Ez da nire ardura. Zurea baizik!! Ez sartu zure “mobidetan”. Hau dena esateko gogoz geratu nintzen.
Francesco Tonucci psikopedagogoa, pentsalaria eta marrazkilaria (Frato) Gipuzkoako bi eskola txikitan izan da maiatzaren 14, 15 eta 16an. 85 urterekin egin du bidaia berriro Abaltzisketako Txalburu eskola eta Zizurkilgo Mendigain eskolak bisitatzera; bere ametsetako eskoletan izan da berriro. Txalburu eskolan bisita egin ostean eman zen lehen hitzordu publikoa;
Denok dakigu familia guztietan hildakoak daudela. Beti aipatzen dut zuhaitz genealogikoetan gora eginez, momenturen batean familia guztietan topatuko ditugula hildakoak. Heriok gertutik ukitu ez bagaitu, geure seme-alaben birramona/birraitonenak izango dira topatuko ditugun lehen ausentziak.
Denok hilko gara, salbuespenik gabe. Eta gure momentua iritsi bitartean, gure inguruan hainbat eta hainbat heriotza biziko ditugu.
Hazkuntza eta heziketa erronka diren garai honetan hiperexigentzia eta perfekzionismoak zeharkatzen du gurasotasuna maiz. Informazioa irentsi, formatu, zalantzan jarri, ikasi eta desikasi ia-ia obsesiboki aritzen direnen garaian (garen, zintzoa izateko) gure haurrak zoriontsu, pertsona onak, kritikoak eta askeak izatea dugu amets. Edo, akaso, helburu.
Udaberriko bakantzen bueltako egun eguzkitsu batean, hor ari ziren oporretan Madrilera abuela- abueloen bisitan joandako M. eta baserri auzo batekoa den A….
Hezterakoan haurra erdigunean jartzeak suposatzen du haur horren beharrak, momentua eta gaitasunak kontutan hartuta jarduten dugula. Hau da, danontzako kafesneak ez duela balio eta haur bakoitzaren prozesuari erreparatuz eta horretara egokituz begiratzen dugula aurrera.
Maitasun eta errespetuz haztea, errietatik haratagoGuraso gisa, gure seme-alabentzako onena nahi dugu: zoriontasuna, erantzukizuna, autonomia, pertsona onak izatea, bizitzaz gozatzea eta beren…
Azken aldian gai batekin kezkatuta gaude kontalari asko: gero eta haur txikiagoak datoz gure saioetara. Ikusten ari gara nola doazen desagertzen 6 urtetik gorako haurrak, juxtu adin tarte hori eta hortik gorakoa denean ipuinak entzuteko sasoirik ederrena.
Badira gizartean oso zabalduta dauden euskararen inguruko uste eta sinismen batzuk, herritarren jarrera eta portaeretan sekulako eragina dutenak. Eta jendartean oso hedatuta daudenez, pentsa genezake, gure hizkuntza-komunitateetan ere zabalduko zirela, eta euskararen alde daramatzagun dinamikak baldintzatu edo mugatu ditzaketela. Gaiak merezi du arreta pixka bat.
Azken urteetan kezka handia sortzen ari da hezkuntza-komunitatean haurren muga faltaren inguruan. Autoritarismo eta gehiegikeriaren ereduetatik alde egin nahian, ez al gara beste muturrean erortzen, permisibitate eta laxismoaren aldera?
Kezkak, ezustekoak, lagunak, etxerako lanak, teknologia, eskolaz kanpoko ekintzak, eta beste hainbat jarduera edo gertaera… Haurren buru-osasunean eragina duten faktore asko daude…
Askatasunaren izenean interes indibidualak kolektiboen gainetik ezartzen ari dira eta liberalismotik datorkigun joera eta pentsatzeko era, gure familien baloreetan ere sartzen ari da.
Entzumena galtzeak atzeratu egin dezake gorreria edo hipoakusia sintomak garaiz detektatzen ez zaizkien haurren ikaskuntza. Haur baten hizkuntza-garapenari eragin diezaioke, diagnostiko goiztiarrik…
Baina gogoan izan beharra dago jolasa ez dela ez hor hasten eta ez hor amaitzen. Handiagoa da. Jolasean arropa apaindun panpinari arropak kenduz gero, kotxe azkar batean joan daiteke egurrezko ohol bat konkistatzera, piraten ontzi bihurtzeko eta horrela ilargiraino iristeko hegan, han baitaude gaixotasunak sendatzen dituzten bizkotxoak.
“Utopia ortzi-mugan dago. Nik bi urrats ematen ditut, bera bi urrats urruntzen da eta ortzi-muga hamar pauso urruntzen da. Beraz, zertarako da utopia? Horretarako, ibiltzeko baliagarria da». Eduardo Galeano
2019ko apirilean bost guraso elkartu ziren Zarautzen eta utopia bat amestu zuten: adimendu telefonoak 16 urtetik beherako gaztetxoen esku ez izatea.
Jakina da hezkuntza hein handi batean maitasun kontua dela. Harreman batean sortzen den prozesu bat da. Askotan modu batekoa izatea nahiko genuke, baina etengabeko erronka izan ohi da. Ze baldintzek errazten dute harreman hori positiboa izatea? Egungo hezkuntza sistemak kontutan al ditu baldintza hauek? Eta familien bizimoduak?
Azaroa heltzearekin batera agertzen dira poliki-poliki indarkeria matxistaren adierazpide desberdinen inguruko programazio bereziak, hitzaldiak, protestak eta kontzientziazio kanpainak. Azaroak 25a egutegietan gorriz…
Haurrek eta gazteek teknologia digitalarekin duten harremanaren inguruko eztabaidak jarraitzen duen bitartean, aspaldi gure artean dagoen eta azkenaldian denon ahotan dabilen teknologia bat ekarri nahiko nuke lehenengo lerrora: adimen artifiziala. Mugikorra zein adinekin eman behar dugun eztabaidatzen eta adosten dugun honetan, gure egunerokotasunean algoritmoak hartzen ari diren indarra eta erabakimena izugarria da.
Haurren garapenak lotura zuzena du gurasoekin duten harremanekin. Izan ere, “haurrek ez dute guk esaten dieguna ikasten, garena ikasten dute”. Mar Romera adituak azpimarratzen duen moduan, gu barneratzen gaituzte, gu ikasten gaituzte, guk egiten duguna, garena… Horregatik, kalitatezko harremanak eraikitzea eta presentzia emozionala sustatzea ezinbestekoak dira haurren hazkundean eta ongizatean.
Badira aste batzuk Nafarroako irakaskuntza publikoan greba deialdia aurrera eraman zutela. Beste hainbat aldarrikapenen artean, ratioa aipatzen da, hau da, haur kopurua…
atzuetan kontsultara etortzen diren pertsonek galdetzen didate ea non aurki dezaketen kontziliazio eskubideen zerrenda eta nola jakin dezaketen argi eta garbi zertarako eskubidea duten. Erantzuna ez da hain erraza, zoritxarrez. Hala ere, jarraian, zertzelada batzuk emango ditut kontziliazio eskubideak zer diren, non jasota dauden eta nola eskatu behar diren argitzeko.