Gurasoak-en web orrian udaberrian eta udazkenean argitaratu nituen idazkietan, besteak beste haurren hezkuntza helburu duten espazio kolektiboen sortzearen beharra azpimarratzen nuen.

Captura de pantalla 2014-12-10 a las 11.44.25

Ondokoa nion : « Haurrei zerbait transmititu ahal izateko, hau da, haurrek, helarazi nahi dieguna benetan berena egin dezaten, transmititu nahi diegun hori zentzuz betea izan behar da. Baloreak eta jakitateak bereziki zentzuz betetzen dituenak, haurraren hurbilekoek (gurasoek, gurasoen lagunek…) egunerokotasunean hauek bizitzea da. Bizi ditzagun beraz, belaunaldi ezberdinak bilduko dituzten espazio kolektiboetan, guretzat garrantzi handia duten baloreak eta jakitateak. (…) Haur baten ikaskuntza prozesua, bere inguruko baloreen, jakitateen eta praktiken berezko eskuratzea da, eskuratze naturala, informala, eta eskuratze hori, haur zaharragoak eta helduak imitatuz egiten da ».

Espazio kolektiboek epe luzera iraun dezaten, pertsonen arteko harremanak besteak beste ondoko baloreetan oinarritu behar dira : zintzotasuna, errespetua, konfiantza eta elkar laguntza ; eta gatazken prebentziorako eta konponketarako, sentimenduen adierazpenean oinarritzen den komunikazioa gauzatu behar da. Hori ederra bezain zaila da.

Zaila da bai, edozoin espazio kolektibo epe luzera iraunaraztea, pertsonen baitan mendeetan zehar merkatuaren logikak eragin duelako. Merkatu jendarteak gero eta okerragoa den hondamendia eragin du. Merkatu logikak deshumanizatzen du, harreman sozial gizatiarrak desegiten ditu, indibidualismoa eragiten du, hau da soilik nor beretzat bizitzeko joera. Potentzia honek gutariko bakoitzaren baitan ekiten du, gure gogoeta eta nahimen guzien atzetik dabil, hauek bere inperioari lotzeko. Gure izaera moldatzen du, eritasun psikikoak eta fisikoak eragiten ditu. Merkantziaren gibelean, egiazko heriotzarako pultsioa gordetzen da, mundua suntsitzeko joera azkarra.

Lana, merkatu jendartearen bizi sozialaren muina da. Merkatuan harreman sozialak nagusiki merkantzien trukaketarako bitartekoak dira. Merkatu jendartean, ekonomiak biziaren dimentsio gehienak menpean ditu.

Jendarte askatua, edo gutxienez dagoena baino hobea, oraindik posible da. Baina horretarako, merkatu gizartetik atera behar gara, gure harreman sozialak eraldatu behar ditugu. Merkatutik ateratzea, merkatuan oinarritzen diren harreman sozialak merkatuan oinarritzen ez diren harreman sozialetan eraldatzeko mugimendua da. Merkatu jendartea, elkarrekiko indiferenteak diren ekoizlez osatua da nagusiki; horren aurrean, elkarrekiko zaintzaz eta afektibitatez askatasunean bizi diren pertsonaz osatutako espazio kolektiboak eraiki behar ditugu.

Merkatuaren logikak bizimodu kolektiboa desegin du eta pertsonen arteko komunikazioa anitz zaildu du. Beraz nere iritziz, epe luzerako espazio kolektiboak eraikitzeko, pertsonen artean komunikazio egokia gauzatzea behar beharrezkoa da. Nola egin bada komunikazio egokia gauzatzeko ? Horretarako, gatazken prebentziorako eta konponketarako, sentimenduen adierazpenean oinarritzen den komunikazioa gauzatu behar da.

Molde horretan komunikatzeko, Marshall Rosenbergen teoria eta esperientzia oso lagungarria izan dakiguke. Teoria eta esperientzia hauetaz inspiratzen diren ondoko ideiak indibidualki eta kolektiboki gogoetatzea eta praktikara eramatea oso eraginkorra da, baina zaila. Lot gaiten bada etengabe ariketa honi, eta ondorio oso onuragarriak etorriko dira :

1) Zerk, beste pertsonaren hitzetan edo ekintzetan, gure ongizatearen alde edo aurka egiten du? Zein dira gustuko ditugun edo gustuko ez ditugun gertakariak?
Behaketa hauek adierazi, gertakariak eta interpretazioak ez nahastea entseatuz, eta epaiketa moralizatzailerik ez egitea entseatuz. Epaiketa moralizatzaileek, bestearen baitan defentsa eta erresistentzia erreakzioak eragiten ahal dituzte, edo beldurrez, kulpabilitatez edo lotsaz, gure baloreen araberako jarrera ukatera bultzatzen ahal dute.

2) Gertakari hauekin zer sentitzen dugu? Gure egiazko sentimenduak zehazki adierazten entseatu.

3) Zein dira sentimendu hauen jatorrian diren gure nahiak, beharrak edo baloreak?
Bestearen hitzek edo ekintzek gure sentimenduak abiarazten ahal dituzte, baina ez dira inoiz gure sentimenduen iturburua.
Sentitzen ditugun sentimenduentzat beste pertsonak gaitzetsi beharrean, sentimendu hauen ardura gurea dela onartu, sentimendu hauek gure behar, nahi, balore edo gogoetei lotuz. Egiten ditugun besteen epaiketek, aseak ez diren gure beharrak zeharka adierazten dituzte.

4) Gure beharrak asetuz gure ongizatea eraginen duten ekintza konkretuak zehazki eskatu besteari, bere beharrak ere aseak izatea nahi dugula erakutsiz.
Nahi genukeena adierazi, eta ez nahi ez genukeena, bestenaz besteak ez daki zehazki zer eskatua den, eta gainera, eskaera ezkorrek erresistentzia erreakzioa eragin dezakete.

5) Argiki adierazi garela egiaztatu, hau da, gure mezua nahi genuen bezala hartua izan dela.

6) Gure adierazpenak bestearen baitan eragin dituen sentimenduak entzun. Errefus baten aitzinean, gure eskaerari positiboki erantzutea zerk eragozten dion ulertzen entseatu aitzin ez ahaleginak egin bestea konbentzitzeko, positiboki gogoz erantzutea nahi baitugu.

7) Usu, bestea, soilik ulertua izan dela sentitu ondotik gu entzuteko prest da. Beraz, berak behatzen dituen gertakariak, sentitzen duena, behar duena eta bere eskaera, zintzoki nabaritzeko ahaleginak egin. Une batez bere tokian ezarri eta mundua bere gisara ikusten entseatu. Ongi ulertu dugula ziurtatzeko eta erakusteko, bestearen mezua gure hitzekin islatu.

8) Entzun dugunaren ondotik gure iritziak, jokabideak edota baloreak berrikusteko prest izan.

9) Batzutan, pertsona baten aurka kexatzea gertatzen zaigu harekin zerikusirik ez duten arrazoi batzuengatik umore txarrean garelako. Hori saihesten entseatzeko, gure umore txarraren jatorriari buruzko galderak pausatu gure buruari.

Erran gabe doa komunikazio molde horrek biziko egoera guzientzat balio duela, pribatuak zein publikoak. Gora bihotzak !