Erlaxazioa lantzen, osasunean hezten

Azkar bizi gara; hori da joera. Aldi berean, nolabaiteko harremana izan dezakeen datua: hiperaktibitatearen diagnostikoa haurrengan gora doa. Hori guztia kontutan hartuta badago eseri, lasaitu eta kontu honi buruz poliki eta patxadaz pentsatzeko beharra.

Bizi ohitura osasuntsuak bizitzako lehenengo urtetan garatu egiten direnez, eskoletan osasun kultura sustatu egiten da, besteak beste oinarrizko konpetentzien barruan ohitura eta jarrera osasuntsuak barneratuz. Horien artean erlaxazioa eta arnasketa daude, eta haien garrantzia kontutan hartuta, etxean ere lantzea aukera ederra izan daiteke.

Bizimodua subjektu baten osasun mailaren faktore determinantea da. Ottawa-ko Osasunaren Sustatzerako Eskutitzean esaten den bezala, ohitura osasuntsuak testuinguru guztietan txertatu beharko genituzke komunitate mailan aldaketak egin ahal izateko.

“Osasuna egunerokotasunean sortu eta bizi egiten da, ikastetxeetan, lantokietan, familietan eta aisialdirako eremuetan. Osasuna ekintza askoren ondorioa da, hala nola norberak bere buruari eta besteei ematen dien zaintzaren ondorio, erabakiak hartu eta norbere bizitza kontrolatzeko gaitasunaren ondorio, eta norberaren gizarteak bertan bizi diren norbanako guztiei osasun maila egoki batez bizitzeko aukera ematearen ondorio.”

Gure bizimoduan eragin ahal izateko gure osasunaren zainketan daukagun konpromiso eta erantzukizunaz ohartu behar gara.

Horrela, haurrei jolas ezberdinen bidez erlaxatzen eta haien barne mundua adierazten irakastea bizi ohitura osasuntsuak eta haien adimen emozionala garatzen ikasteko modu gozagarria izan daiteke.

ZER DA ERLAXAZIOA ETA ZEIN ONURA DITU

Erlaxatu latineko relaxare hitzetik dator, laxatzea (aflojar) esan nahi duela.  Erlaxazioak oinarrizko helburtzat gihar tonua doitu eta tentsio fisiko zein mentala gutxitzea du. Hauek dira bere ezaugarriak:

1. Erlaxazioa ikasitako gaitasun bat da

Beste hainbat gaitasun bezala, erlaxazioa ikasteko modurik onena entrenamendu egoki bat da, berori bereganatzeko praktika jarrai eta kontzientea behar delarik.

2. Erlaxazioa norbereak modu kontzientean gidatzen duen gaitasuna da

Pertsona askok pentsatzen dute telebista ikustera eseri, liburu bat irakurri edo lagunekin afaltzera irteten badira erlaxatu egiten direla, erlaxazioa gustuko dugun edozein ekintzaren ondorioa izango balitz bezala. Hauek lasaitze puntu bat eragin dezakete, baina ez dituzte benetako erlaxazioak sortzen dituen ondorio fisiologikoak lortzen. Erabateko erlaxazio sakon baten funtsa arreta barrurantz zuzentzean datza, metodo sistematiko bat aplikatuz eta kontzienteko erabateko erlaxazioa eraginaz. Hau burutu ahal izateko norberak zuzendutako erlaxazioaren hizkuntza ikasi behar dugu.

3. Erlaxazioak borondate pasiboa eskatzen du

Erlaxatzeko intentzio argi batekin hasi beharko ginateke, eta erlaxazioa behartu gabe gertatu dadila utzi. Borondate pasiboko teknikak kanpoko munduarekin kontraste nabarmenean agertzen dira, bertan ahalegina areagotzeak etekinak handitzea suposatzen baitu. Uste dugu ahalegina gero eta handiagoa izanda, ondorioak hobeagoak izango direla. Baina ahalegin horrek tentsioak sortu ditzake eta erlaxazioa oztopatu. Erlaxatzeko gakoa askatzean datza.

4. Erlaxazioa norbanakoaren kontua da

Ez dago erlaxazio teknika bat ere ez mundu guztiarentzat erabilgarria dena. Pertsonak bakarrak dira beraien tentsioak adierazi eta erlaxatzeko moduan. Beraz, ikasketa estiloak eta tenperamenduak erlaxazio tekniken hautatzean eragina izango du. Demagun gehien bat auditiboa den pertsona, berarentzat egokiagoa izango da argibideak entzun eta bere barruan errepikatzea. Aldiz, joera bisualagoa badu, irudien bidez errazago lortuko du.
Izaerari dagokionez pertsona batzuk erlaxazioaren ikuspegi emozionala nahiago dute, beste batzuk enfoke logiko-zientifikoa nahiago duten bitartean. Pertsona batzuk nahiago dute teknika zuzen eta mugatuekin erlaxatu, beste batzuk, ordea, bere garapena duen argibide bat dela pentsatzen dute. Horrexegatik pertsona bakoitzak esperimentatu, sentitu eta aukeratu beharko du berarekin bat datorren ikuspuntua.

5. Erlaxazioaren ondorioak sistematikoak dira eta metatuz doaz.

Erlaxazioaren ondorioak denborarekin metatzeko joera dute eta geroz eta gorputzaren, gogoaren eta espirituaren dimentsio gehiagori eragiten diote. Erlaxazioa ez da esku-hartze sinple bat, pilula bat hartzea bezala, baizik eta perspektiba aldaketa eskatzen duen esku-hartze kontzientea da. Era berean haurrak lasai eta kanpo estimuluei erantzun gabe eman dezakeen denbora ere metatuz doa. Orientatiboki esan dezakegu haur batek bere urteak haina minutu eman ditzakeela erlaxatzen, hots, musika lasaia bakarka entzuten, edo arnasketa ariketa bat egiten.

ERLAXAZIOAREN ONURAK

Gure funtzionamenduaren erritmoaz ohartzen garenean eta berori pixka bat lasaitzeko lan egiten dugunean asko dira gure baitan sentitu ditzakegun onurak. Gainera, onura horiek haurren garapen garaian ematen badira, ohitura izatera heldu daitezke eta bizi osorako eskuragarri izango dituzten lanabesak bihurtu.

• Kontzentrazio, arreta eta oroitzapen gaitasunak areagotzen ditu, hortaz ikasketa prozesuaren kalitatea hobetzen laguntzen du.

• Norbere buruaren ezagutza sakonagoa sustatzen du, autoestimua eta konfiantza aragotuz.

• Gorputz eskemaren ezagutza hobea eta sakonagoa eragiten du, mugimenduen koordinazioa erraztuz.

• Ongizatea eta espontaneitatea eragiten ditu.

ZER EGIN DEZAKEGU ETXEAN

Ideia ez da etxean yoga klaseak egitea, nahiz eta hau ere aukera izan daitekeen. Kontua da egunerakotasunean lasaitze momentu batzuk barneratzea. Dela oheratzerakoan minutu batzuk arnas egiten helduaren eskuari helduta, dela igande arratsaldean musika lasaia jarri eta bost minutuz inork beste ezer egin gabe eta hitz egin gabe egotea… (zorionez geroz eta liburu gehiago dago honen inguruan proposamen ezberdinekin), helburua da askotan oharkabean daramagun erritmoa gelditzea. Honek erritmo horiek nabarmendu egingo ditu eta azken buru gure erritmoa maneiatzeko estrategiak emango dizkigu, hala helduoi nola haurrei. Azken finean, haurrek ikasteko modurik onena helduon eredua da.

Argazkiaren iturria