Doula da Maria Cruickshank eta Ekin Emakumeak Elkarteak antolatuta Erditzearen boterea berreskuratzen izeneko hitzaldia egingo du urriaren 26an, Arrasaten. Erditzeen medikalizazioaz, emakumeen ahalduntzeaz eta nork bere gorputzarengan konfiantza izateaz ariko dela aurreratu du.

 “Emakumeei azaldu behar zaie erditze bat fisiologikoki zer den. Askotan hori ulertuta bakarrik beldur pila desagertzen dira; izan ere, ulertzen dugu gure gorputza zertan dabilen”, adierazi du Cruickshank-ek. “Askotan emakumea doa erditzera pentsatzen ez dakiela noraino esan dezakeen zerbait. Joaten dira pentsatzen: “Ea zortea duten eta mugitzen uzten didaten”. Horrek ez luke horrela behar. Zorionez gauzak aldatzen ari dira, baina erditzera doan emakumeak jakin beharko luke badituela eskubide batzuk”.

Cruickshank-ek defendatzen du emakumeak gorputzak eskatzen diona egin beharko lukeela. “Distantzia eskatzen badu, distantzia eman behar zaio. Gainean egotea behar badu, gainean egoten saiatu behar da… Entzun egin behar da emakume horrek eskatzen duena, eta zein behar dituen. Eta teknologia hor egongo da behar denerako”.

Doulak baieztatzen du gaur egun hainbat lekutan saiatzen direla behar horiei erantzuna ematen: argiak jaitsi, musika ipini, mugitzen utzi… baina ez beti. “Leku askotan ari dira gauzak aldatzen, baina ikusi besterik ez dago ospitale gehienetan zein posiziotan erditzen garen emakumook eta hori profesionalen erosotasunerako da, ez behar fisiologiko bat delako. Boterea, orduan, non dago?”.

Erditzeko unean ere emakumeen ahalduntzeaz hitz egiten du Cruickshank-ek. “Boterea galdu egin dugu. 70. hamarkadan erditzeen medikalizazioaren gailurrera iritsi ginen eta ondorioak hor daude. Beldur handiak sortu dira, erabakitzeko unean konfiantza falta daukagu, ez dugu gure gorputza ezagutzen… Boterea emakumearena izan beharrean profesionalarena da. Eta erditzea, azken finean, botere kontua da”.

Erditzea ulertu

Cruickshank-ek argi ikusten du lehenengo pausoa erditzea zer den ulertzea dela. “Fisiologikoki zer suposatzen duen ulertu behar dugu, eta jakin behar dugu emakumeok biologikoki prestatuta gaudela horretarako. Batzuetan teknologia erabili beharko dugu gauzak ez direlako beti ondo ateratzen, baina ez beti eta ez protokoloak horrela ezartzen duelako”. Hala, doulak dio ondo informatuta egoteak berebiziko garrantzia duela. “Informazioa boterea da”, azaltzen du. “Oraindik ere norabide batean informatzen zaigu, eta ez zaigu informazio guztia ematen”.

Doularen esanetan gero eta gehiago dira erditze kontzientearen alde egiten duten emakumeak. “Profesionalak emakumeari laguntzeko daude, entzuteko, beharrak asetzeko… baina bi pauso atzerago egon behar dute beti. Erabakiak emakumeak hartu behar ditu”. Zentzu horretan azaltzen du erditze batean emakumeak behar duela izan protagonista. “Inguruan dauden profesionalek, bikote kideak, senitartekoek, lagunek… konfiantza izan behar dute emakume horrengan. Leku segurua eraiki behar da, eta babestuta sentitu behar da, lasai. Horrela ez bada giro desegokia sortzen da eta erditzea luzatu edo konplikatu egiten da”.

Gauzak aldatzen hasiak dira

Cruickshank-en esanetan gauzak aldatzen hasiak dira eta badira oso lan ona egiten ari diren profesionalak, baina zenbait herrialdekin alderatuta oso atzetik goaz. “Aurrera goaz, baina oso poliki. Mugimendua dago eta positiboa da, baina motela da”.

Aman ekimeneko kide da Cruickshank. Gipuzkoan eta Nafarroan dihardute, gehienbat; Oñatin eta Iruñan. “Hiru emakumek sortutako ekimena da”, azaldu du. “Ikusten genuen eskaera badagoela zerbait gehiagoren bila dabiltzan bikoteen aldetik. Taldean gaude doulak, edoskitze aholkulariak, haur-eramaileen aholkulariak… eta eskaintzen dugu akonpainamendua haurdunaldian, erditzean eta erditze ondorengoan”.

Amatasun eta aitatasun kontzientean laguntzen dutela dio Cruickshank-ek. “Emakumeak aldatzen ari gara. Gure lekua gizarte honetan ez da ez samurra ez erosoa, eta amatasunaren kontua oso zapalduta dago, oso idealizatuta. Esperientzia horretatik ahaldundua irteteak mundua aldatuko luke”.

Espazio babestuak sortzen dituztela adierazi du doulak. “Nork bere kezkak ateratzeko, bakarrik ez egoteko, kontatzeko beharra dugunean non kontatu edukitzeko… Gizartearen presiorik gabe esan ahal izateko hau ez zaitu gustatu… Eta nola ez, gauza positiboak ere partekatzeko”.

Cruickshank Arrasaten izango da urriaren 26an.