ESKren ordezkari sindikalaek, Txetxu Ortega Hermana, Anton Altamirano eta Patxi Nicolauk honako testu hau argitaratu dute Mondraberri atarian.

Indarkeria obstetrikatikerditze natural humanizatura

Indarkeria obstetrikaz hitz egiten dugunean haurdun diren emakumeen kontrako indarkeria erabiltzeko era bateaz ari gara, indarkeria hau eremu asistentzialaren barruan gauzatzen da, prozesu fisiologiko eta pertsonal bat patologiko den zerbait bihurtuz, errespetugabea, emakumeen giza eskubideen urraketa bat, hauen osasun erreproduktiboaren urraketa, beren gorputzekiko erabakitzeko eskubidearen aurkakoa eta beren segurtasunaren aurkakoa ere, tratu hierarkiko deshumanizatua eta iraingarriaren bidez.

Zer da erditze humanizatu bat? Erditze seguru bat, pertsonalizatua. Emakumearen gorputza eta bere erabakiak errespetatuak diren erditze bat. Berau gauzatzeko haurdun dagoen emakumeak tratu pertsonalizatuago bat behar du osasun-langileen aldetik. Azken batez, emakumeek aukera dezaketen bide bat da, eta lehen mediku- eta asistentzia-sistema errespetatzen ez zuena errespetatzen du. Erditze humanizatuan, emakumeen nahiek eta beharrek lehentasuna dute.

Erditzeko era hau Deba Garaiko ESIren Zuzendaritzak bere ospitalean erditzearen onurak publizitatzeko erabiltzen duen filosofia eragilea da; bere propagandan erditze-bainuntziaren existentzia eskaintzen du, emakumearen nahietara egokituko den haur-egite baten promesan, humanizazioaren ideia salduz, erditzeko eta jaiotzeko beste era bat baloratuz.

Hala ere, azken boladan, egoera deseroso batzuk izan ditugu Arrasateko ospitaleko amategi eta erditze zerbitzuan izan diren aparteko egoerengatik; egoera hauek ospitale honetako gerentziaren kudeaketa txarraren ondorioak izan dira eta maneiatzen duen hipokresiarengatik. Zuzendaritza gainditzen duen edozein gertaera dela bide, Zuzendaritza honek, alde bakarretik, “inposatzen dut”, “protokolizatzen dut” horren praktika erabiltzen du, erditzearen humanizazioa eragotziz. Eta arazoak konpondu eta alternatibak eskaini ordez, errudunen bila aritzen dira langile, emagin eta erizainen artean.

Uztailak 21eko 147/2015 dekretua saihesteari eusten diote, Euskadiko osasun-sisteman pertsonen eskubideei eta betebeharrei buruzko adierazpena, zeinaren 4. artikuluan honakoa dio: “Interbentzio terapautiko orok pertsonaren baimen libre eta boluntarioa behar du, eta eskura diren aukera kliniko guztien artean erabakitzeko, baita ezer ez egitearena”.

Zuzendaritza honek erditze humanizatuari buruzko OMEren gomendioei ez entzunarena egiten die, emakumeen eskubideak urratuz, urratze hau amategi eta erditze zerbitzuaren arazoa bihurtuz eta ez ospitaleko Zuzendaritzarena; era berean, beren osasunari buruzko erabakiak hartzeko gaitasuna duten pertsonak ikusi beharrean “pazientak” bakarrik ikusten dituen Zuzendaritza honek asistentzia paternalista batean tematuta dago.

 

Sbeletik Mundura egitasmoaren webgunean Erditzean ditugun eskubideak laburbiltzen dira.

  • Erditzean dauden profesionalak identifikatu daitezen eskatzeko eskubidea dugu: izena, titulazioa eta espezialitatea eskatuz.
  •  Informaziorako eskubidea dugu gure osasunarekin zerikusia duten gai guztietan. Esku hartze eta prozesu bakoitza ezagutu aurrez eta argi azaldu behar zaizkigu.
  • Erabakitzeko eskubidea dugu: gure osasun edo gorputzari eragiten dion edozein esku hartzeri baimena eman behar diogu (baimen informatua), eta edozein unetan baimen hori atzera bota dezakegu. Edozein esku hartze ukatzeko eskubidea dugu.
  • Eskuragarri dauden aukera kliniko desberdinen artean erabakitzeko eskubidea dugu, eta gure erabakiak errespetatua izan behar du.
  • Gure intimitate eta duintasun fisiko zein morala errespetatuak izateko eskubidea dugu. Ginekologia edo emagin egoilarrak egoteko, idatzizko baimena eman behar dugu eskubidedun pertsonatzat eta besteen mesederako ez erabiltzea babesturik gera daitezen.
  • Protokolo medikuak onartu edo ez erabakitzeko eskubidea dugu, baita bestelako tratamenduak hautatzekoa ere. Protokoloak ez dira derrigorrez bete beharreko gidak.