Amatasuna eta errua: A ze nolako parea!
Badirudi, noizbait , erruak eta amatasunak, betirako fideltasuna aitortu ziotela elkarri. Amatasuna ezin dela erru gabe bizi dirudi eta beraz, amatasunean egiten ditugun ekintza desberdinek, beti dutela, erruaren begiradaren bat. Erlazio hau azaltzen duten hainbat azalpen aurkitu ditzakegu behar bada, baina momentuz nik bi ikusten ditut argi. Bata, errua kulturarekin lotua dagoela eta bestea, pertsonon psikearekin zer ikusi handia duela.
Errua beraz, gure kulturarekin oso lotua dago, erlijioak eragin oso sakona izan du. Zigortuak izango gara esaten dena egiten ez badugu. Pertsonok, garai batean, dena aitortu behar izaten genuen. Ziurrenik gure pentsamenduak txarrak zirela uste zelako eta beraz, txarrak garenaren sentsazioa jasan dugu denbora luzean. Honek guregan zama handia utzi du eta pentsamendu batzuk izanez gero txarrak garela sinestarazi digute. Pertsonaren alde iluna ukatu eta gainera zigortu da. Horrelako edozein sentimendu izanez gero, errudunak sentitzen gara. Badirudi hau aspaldiko kontua dela, gaur egun erlijioak indarra galdu baitu. Baina gure tradizioan dago eta tradizioak generazioz generazio irauten du. Askotan pertsonok, onartuta ez dauden sentimendu horiek, izaten ditugula adierazteak , lasaitasuna ematen digu.
Beste alde batetik, psikoanalisiaren arabera eta pertsonaren psikean begirada jarriz, Freudek aztertu zituen kontzeptuek, asko argitzen dute erruarekin dugun erlazioa. Bere esanetan pertsonok, zera, nia eta supernia ditugu. Bakoitzak bere funtzioa betetzen du baina nia eta supernia diraerruarekin zer ikusi gehiena dutenak. Superniak niari gauzak nola izan behar duten esaten dio, ideal batetara heltzera behartzen du. Niak berriz, benetan nolakoak garen argitzen digu, gu garena da. Beraz supernia eta nia oso urrun badaude superniak gehiago bultzatuko dio niari bera bezalakoa izan dadin, baina nia bera denetik asko urrunduko da. Eta aldi berean errudun sentituko da ez delako heltzen superniak esaten diona izatera.
Amatasunean gertatzen den adibide argi bat: ama guztiok egiten dugu ama izatearen ideia bat eta gero asko harritzen gara benetan ez delako guk pentsatu duguna. Ama ulerkorra, lasaia, pazientzia handikoa eta abar izan nahi dugu, hau da, perfekzio edo idealera heldu nahi dugu, superniak perfekziora garamatzalako, baina benetan ez dakigu nolakoak garen. Askotan errudun sentitzen gara bata edo bestea egiten dugulako, hau da, gutaz espero ez ditugun gauzak egiten ditugulako eta guretzako hori ama txarra izatea delako. Hau gertatzen zaigu, ama ona izatearen ideia bat dugulako, baina ideia hori normalean gu benetan garenetik oso urrun dago eta beraz, gure burua benetan nola den ikustean errudun sentitzen gara.
Egia da denok nahi dugula beti hobeak izan eta gure egunerokoan hobetu, baina erru sentsazio hori arintzeko, lehenengo gure burua ezagutu eta onartu egin behar dugu. Nortzuk garen ezagutu. Nolakoak garen onartzen dugunean, gure ni ideala ez da horren ideala izango eta gure ni errealetik hurbilago egongo gara, eta ondorioz askoz lasaiago sentituko gara. Supernia eta nia hurbil daudenean errua asko arintzen da.
Gaur egun, gainera, hainbat informazio dugu hezkuntzaren inguruan, zein alde batetik lagungarria den baina beste alde batetik, gauza guzti horiek jakitean, presio gehiago sentitu genezake. Gauza bat teoria delako eta beste bat, oso desberdina, errealitatea. Beraz askotan irakurri duguna ezin dugu gure egunerokotasunean ezarri.
Bonding aldizkarian, Berta Perez Gutierrezek idatzitako artikulu oso interesgarri bat aurkitu dut honen inguruan eta gai hau osatzen du. Berak amaren kontraesanak azaltzen ditu, adibidez ama batek pentsa lezake: “Badakit titia ematea ona dala baina nik min handia sentitzen dut ematen dudan bakoitzean” edo “Esaten dute ez dela oso ona haurra negarrez uztea baina ni oso nekatua sentitu naiz momento askotan eta ez dut bere beharrizanari erantzun beti, ama txarra naiz?”. Momentu oro errua sentitu genezaken egoerak ematen dira amatasunean.
Amaren erru guzti horri erantzun bat emateko asmoz, Bertak lagundu gaitzaketen hiru ideia azaltzen ditu:
1. Gurekiko begirada maitekorrago bat lagungarriagoa izango litzateke. Erditze prozesutik orbain emozional eta fisikoekin etorri gara, haurraren hezkuntzari autokonfidantza gutxirekin egiten diogu aurre. Gaur egungo amatasunak exijentzia altuak izatera eramaten gaitu eta ezin ditugu bete. Honen aurrean ondo egiten duguna aintzat hartu behar dugu gure identitatea sendotzeko.
2. Adituak esaten dutena erreferentzia bezala hartu behar dugu eta ez egia absolutu bezala. Ipar orratzak dira eta oso baliagarriak gure haurrek norantzako bidea hartzen duten momentu oro jakiteko, baina errealitatearekin egiaztatu behar dugu. Gure haurrentzako askoz aberasgarriagoa da sentimenduak adierazi dezaketen gurasoekin bizitzea, gure mugak eta akatsak onartuz. Winnicottek erabiltzen zuen: “bestean besteko ama ona”. Esaldi honekin benetako amek nolakoak diren definitu zuen eta ez superwomanak.
3. Errua gure begiak estaltzen duen benda bat besterik ez da. Errealitatearekin kontaktua hartzea galarazten digu eta batez ere ez digu bestea ikusten uzten. Erruari aurre egiteak huts egiteei aurre egiteko balio du eta huts egite horrek konpontzeko ere. Ondo egin ez duguna onartzen badakigu, gure seme-alabei hobeto lagundu ahal izango diegu. Elkar ezagutza gehiago garatuko da eta bakoitzaren akatsak onartu ahal izango ditugu exijentziarik gabe.
Bertaren hitzek asko lagun gaitzaketela uste dut, nahiz eta hauek ere errealitatera eramatea zaila den batzuetan. Bakoitzak gure zailtasunak ditugu; alde batetik erakutsi ez digutelako nola egin, emozioak kanporatu ahal zuten erreferentziarik gabe hazi baikara. Bestalde, gure garaian, hezkuntzan ez zelako honetaz asko hitz egiten. Beraz ahal dugun neurrian, egingo dugu, exijentziarik gabe eta asmo onenarekin.
Iruzkinik ez "Amatasuna eta errua: A ze nolako parea!"