Ez da berdina praktikatzea edo kontsumitzea!

Aurkezpena eta sarrera

Datozen asteetan, “Gurasoak.eus” plataforma baliatuz (mila esker ematen didaten aukeragatik) hainbat gogoeta aztergai jarriko ditut. Idazlea baino guraso ikusten dut nire burua eta denok dakigun bezala, gurasoa garen neurrian, zalantza iraunkor batean bizi ohi gara, ez baitakigu beti egiten duguna zuzena ala okerra den. Guretzat, beraz, eztabaida sustatzea behar-beharrezkoa da eta eztabaida elikatzeko nire idatzi hauek tresna gisa eskaini nahi ditut. Espero dut baliagarriak suertatuko zaizkizuela, eta, neurri berean, zuen ekarpenaren bitartez niretzat ere prozesu aberasgarria izatea nahiko nuke.

Datozen asteetan 5 idatzi bilduma irakurriko dituzue. Lehenengo idatzian kirola eta jarduera motorraren arteko desberdintasunak aztertuko ditugu. Kirola gaur egun gure jendartean guztiz kutsatuta dagoen kontzeptua baino ia paradigma osoa bilakatu da eta hasi beharko gara bereizten ea zer den “kirola kontsumitzea” edo “jarduera motorra praktikatzea”. Jarduera motorrean gure alaba-semea subjektua da eta azken helburua gozamena sentitzea izan beharko litzateke. Horretarako jarduera autotelikoa zer den aztertuko dugu bigarren idatzian. Gaurko kirol paradigma honetan konpetentzia eta konpetizioa kontzeptuak guztiz kutsatuta daude. Horretaz arituko gara hirugarren idatzian. Jarduerak dibertigarriak izan behar dira eta horretarako norberak bere esperientzietatik aztertu behar du bere bilakaera. Kirol mundua hierarkikoa denez, sailkatzeko estereotipoak erabiliz, batzuetan haratago joan eta estigmatizatu egiten da. Hori izango da laugarren idatziaren edukia. Eta amaitzeko, ezinbestean, ebaluazioaz hitz egin behar genuen eta bertan ebaluazio formatzailearen defentsa egiteaz gain, guk, gurasok gure baitan eman behar dugun aldaketa ere azpimarratzen dut.

Espero dut zuen gustukoa izatea eskaintzen dizkizuedan idatzi hauek eta baliagarriak izango direla hain beharrezkoa den eztabaida eraikitzailea sustatzeko. Mila esker zuen arretagatik.

Ez da berdina praktikatzea edo kontsumitzea!

Egun, kirola tresna inperialista bihurtu da, Herri zapalduen lurraldeak kolonizatu ez ezik, beren kulturak etengabe erasotu egiten dituguna.

Hasiera gogor samarra irudituko zaio artikulu honen irakurketari hasiera eman dion guraso horri, baina ez dezagun utz kirolaren izenean dena ontzat ematen eta has gaitezen (edota jarrai dezagun) kirolaren fenomenoa bere tokian jartzen. Izan ere, askotan ahaztu egiten zaigu ez garela kirol praktikatzaileak besterik gabe; zati handi batean kirol paradigma osoaren kontsumitzailea gara, eta errealitatea hau larriago bilakatzen da eredu berdinarekin gure alaba-semeak kirol kontsumitzaile izatera bultzatzen ditugunean.

Zein punturaino benetan dago enfrentamendu bat kultur zapalduek duten ludikotasuna eta kirol diziplina globalizatzaileen artean? Neoliberalismoaren testuinguru lazgarria honetan, Nazioen kirol praktika bere jatorriz “erabiltzeko balorea” bazen ere, egun, globalizazioaren izenean, praktika bera “trukaketarako balorea” bilakatu da. Horren ondorioz konpetizioa xedea duen kirolak, gorputza bereganatzen du eta kirolaren praktika “lan indarra” eredu berria bihurtzerakoan, lan indarra esplotatzeko xedea amaitzen du izaten. Edo beste era batean esanda; gorputzaren errendimenduaren izenean, kapitalismoak mekanizazioa zein eredu tayloristarekin gorputza erabiltzen duen eran kirola globalizatzaileak pertsona txikitzen du.

Gaurko gazteria apatia zein despolitizazio bidean maldan behera doa. Hemendik urte gutxitara harriduraz jabetuko gara gaurko errealitatearen ondorioz jendartea zein sedentario zein konformista izango den; azken finean bi ezaugarri hauek, sedentarismoa eta konformismoa, binomioa baitira.

Gero eta kirol praktikatzaile gutxiago ikusten ditugu gure inguruan; kirol kontsumitzaileak, berriz, gero eta gehiago. Praktikak gure ohituran, gure izaeran heziketa den arrastoa uzten du. Ez da horrela kontsumoarekin, azken honek oso epe laburra du, edozein merkatu produktu bezala iraungitasun epea dauka. Edozein pantailetatik (TV, Ordenagailua, Telefonoa, …) gazteek jasotzen duten eredua guztiz akritikoa da eta lerdatzeaz gain, jarduera fisikoaren inguruko heziketa faltsua sorrarazten du.

Gero eta gehiago gure gazteak lan baldintza kaxkarrak izango dute proletario klaseko partaide goiztiarraren mentalitatea barneratuz. Utopiaren indarra guztiz neutralizatuta gelditzen ari da, zeinaren ondorioz ametsa pantaila eskaintzen dituen eredu prefabrikatuen arabera eraikitzen dira. Pentsamolde kritikoa guztiz ahulduta dago eta kapitalismo bortitzak behar dituen subjektu / prototipo kontsumitzaile pasiboen multzoan sartu nahi ditu gure gazteak.

Azken finean aipaturiko despolitizazioa gazteen kirol globalizatzaile kontzientzia berriaren bidez bultzatzen ari da. Eta guk uste genuen “kirola, populuaren opio da” esaldia zaharkituta zegoela…

Mikel Egibarrekin hitz egin genuen idatzi hau oinarri hartuta.