Gure seme alabek moduan, baina gutxiagotan, gurasook ere haserrealdiak ditugu. Modu egozentrikoan jartzen gara eta arrazoia galtzen dugu, erabat emozionalki espresatzeko.

Haserretzea beharrezkoa eta egokia da, baina haserre hori azaltzeko modu batzuk desegokiak dira bestea mintzen duelako. Gure seme alabekin haserretzen garenean, garrantzitsua da hau kontuan izatea. Haserretu bai, baina nola? Garrasiak, zigorrak, xantaiak… Horrelako joerak ekiditea garrantzitsua da, baina ez da erraza. Beraz, ulertu dezagun nola funtzionatzen duen haserretzearen mekanismoak hau kudeatu ahal izateko.

Gizaki bezala, erasotzeko instintua dugu, eta sen hau, beharrezkoa da geure biziraupenerako. Noiz aktibatzen da? Erasotuak sentitzen garenean batez ere. Geure burua, ideiak eta mugak defendatzeko beharra dugunean. Baita, maite dugun hori defendatzeko beharra dugunean ere.

Hasteko ezin dugu ahaztu testuinguruak duen eragina. Izan dugun eguna, nola aurkitzen garen orokorrean, inguruan ditudan laguntzak edo ez ditudanak… honek guztiak besteekin komunikatzeko modua baldintzatuko du. Beraz kontuan izan pertsonak garela eta dena ezingo dugula kontrolatu beti. Honez gain haserretzen garenean 4 gauza izan behar ditugu kontuan:

  • gure organismoan gertatzen dena,
  • gure pentsamenduetan gertatzen dena,
  • sentitzen duguna eta
  • egiten duguna.

Gure organismoa: Haserretzean, gure organismoa aktibatu egiten da: bihotz taupadak eta arnasketa bizkortu, giharrak uzkurtu, bekainak okertu (berez, begiak babesteko) masailezurra gogortu (hortzak eta aurpegia babesteko ere)… Gorputza borrokarako prestatzen da. Era berean, amigdala aktibatzen da inpultsiboki jokatzeko. Hau guztia, landu dezakegu.

Pentsamenduak: Gure seme alabek eraso nahi gaituztela pentsatzen dugu modu ezberdin askotara:

-Baina zer esaten du honek!
-Ezin dut sinetsi. Nola hitz egin dezake horrela!
-Mila aldiz esan eta berdina egiten jarraitzen du!
-Ez zaio inporta nik esaten dudana
-Nahita ari da, ni haserretzeko
-Gaiztoa da benetan
-Ez da kontuz ibiltzen
-Ez du kontuan hartzen egiten dudan guztia
-…

Eta noski, gure seme alabek ez gaituzte eraso nahi, baina askotan hori pentsatzen dugu. Hau ere landu dezakegu.

Sentitzen duguna: Amorrua, haserrea… Hau ezin dugu aldatu.

Egiten duguna: Guraso bezala askotan, lehertu eta garrasi egiten dugu, haurra erosotuz. Hau, gizaki guztioi gertatzen zaigu. Baina bakoitzak haserrea adierazteko modua du. Pertsonak aldagai askoen arabera, bere erara azaltzen du haserrea: bizi dugun momentuko egoera, gure haserre maila, ikasi duguna, hazi gaituzten era… faktore ugari dira baldintzatzen digutenak.

Sentitzen duguna ezin dugu kontrolatu, eta egiten duguna (hau da, garrasi egin edo bestelakoak) kontrolatu edo aldatu beharra dugu, eta hau kontrolatzeko, aurrena beste bi aldagaiak ezagutu behar ditugu. Beraz, kontuan eduki beharreko bi gauza ditugu. Alde batetik Gure organismoan gertatzen dena, eta beste aldetik, gure pentsamenduan gertatzen dena.

Orduan, zer egin dezakegu? Lau puntu garrantzitsu izan behar ditugu kontuan haserreaz ari garenean:

1- Gure organismoaren aldaketa kontrolatu.

Gure gorputzak ez du prestatu behar borroka baterako. Ez da beharrezkoa kasu honetan, beraz arnasketa kontrolatuz, beste leku batera aldenduz,… gure amigdala desaktibatzen saiatuko gara. Pixkanaka, sentituko dugu bihotz taupadak motelago doazela eta gure gorputzaren tentsioak beheraka egiten duela.

2- Pentsamenduak.

Haurrari buruz pentsatzen duguna aldatzea ezinbestekoa da. Haurrak ez digu eraso egin nahi. Haurrek askotan ez dakizkite gauzak beste era batera egiten. Guk erakutsi behar diegu. Haurraren garapena ezagutu. Beste pertsonaren lekuan jartzeak, lasaitu egiten gaitu. Guraso.eus-eko artikuluak irakurriz hau asko landu dezakegu.

  • NORMALEAN PENTSATZEN DUDANA
  • Adarra jotzen ari zait
  • Beti nahi duena egiten bukatzen du
  • Orain ez badiot erakusten ez du ikasiko
  • Mugak orain jarri behar dizkiot, bestela beranduegi izango da.
  • Beti berdina egiten du / Inoiz ez du egiten
  • PENTSATU BEHAR DUDANA
  • Nire haserrea modu egokian azaltzen badut, eredu izango naiz.
  • Zigortzen badut, besteak zigortzen irakatsiko diot, edo besteen zigorrak onartzen irakatsiko diot.
  • Lasai eta segurtasunarekin hitz egin behar diot.
  • Ez da pertsonala. Haurra bere egozentrismotik aritzen da gehienetan.

3- Sentimenduak: Haserrea onartu. Haserre gaude eta ez da txarra. Adierazi behar duzuna. Zerk mindu zaituenari buruz hitz egin. Beti modu objektiboan. Inor epaitu gabe. Norbait bilatu eta azaldu gertatzen zaizuna. Konponbiderik bilatu gabe, bakarrik entzungo zaituen norbait eta ulertuko zaituen norbait.

Eskatu behar duzuna, eta lagundu zure seme alabari aukerak ematen. Huts egiten badu, erakutsi modu egokian egiten.

Oso garrantzitsua da gure egoera behatzea:

  • Zergatik egiten dut garrasi?
  • Nola nago lanean?
  • Nola sentitzen naiz etxean? Bikotean? Lagun artean?
  • Zerk haserretzen nau batez ere?
  • Zer espero dut nire seme alabengandik?
  • Zeintzuk dira nire espektatibak?
  • Konparatu egiten al naiz? Presioa sentitzen dut?

4- Jarrera: Aurreko guztia landuz aldatuko da.

Gogoratu, eredu gu gara. Gure haserretzeko modua, beraien haserretzeko moduan eragin zuzena izango du.