Jostailuak vs. egunerokotasuneko materialak
Gabonetako jai egunetan, haurrengan ilusioa eta poztasuna sortzea da heldu askoren helburua. Horretarako, behar dena egiteko gai gara: eskatutako jostailuak erosi, beraiekin jolastu, kalera irten, jolas parkeetara joan etab. Opor egun horietan beraiek baitira, etxe guztietako protagonista.
Maiz haurrei, oparitutako jostailua baino erakargarriagoa suertatzen zaie opariaren bilgarria. Eta eskerrak, bilgarri horiekin beraien ilusio eta fantasiak gauzatzeko gai diren. Ikusi bestela, kartoizko kaxa batekin zer egiteko kapazak diren.
Helduok berriz, nahiko ordeituta daukagu gure sormen eta irudimen gaitasuna. Horrelako oinarrizko elementuak moldatu, hauei bizia eman, eraldatu, funtzio desberdinak eman eta beraiekin sortzeko gaitasuna erabiltzeko ohitura falta daukagu. Pertsonon hezkuntza prozesuan, sormenen gaitasuna lantzea sarri, bigarren mailako gaitasuntzat kontsideratua izan baita. Maiz, sortzeko gaitasuna landuagoa izatea gustatuko litzaidake. Makila bat hartu eta makila horrekin mila eta bat istorio, jolas, ipuin, kantu eta abentura bizi. Baina, lurra landu ezean, nekeza ei da uzta jasotzea. Eta alor honetan ere berdina gertatzen da. Sormen gaitasuna garatzeko, aitzakiak baliatu, jarduerak proposatu eta egunerokotasunean erabili ezean, gaitasuna herdoilduz doa.
Haurrari jostailua oparitu eta hark, jostailuarekin beharrean, bilgarriarekin jolasten duela ikustean, familietan zalantza batzuk sortzen dira: merezi izan ote du opari hori erosteak? ez al zen hobeto bestelako elementu edo jostailu ez egituraturen bat oparitzea? Bilgarriarekin jolastu beharrean jostailuarekin jolas dezala esango diot? etab.
Izan ere, oso egituratuak diren edo helburu bakarra duten jostailuekin errazago aspertzen dira haurrak. Gainera, jolas horietan, jolasak eskatzen duen rol edota jokabide bakarra birproduzitzera bideratuak direnez, nekez dute aukera beraien sortzeko eta irudikatzeko gaitasuna praktikan jartzeko. Labur esanda, haurrari eskaintzen diogun jostailua are eta sofistikatuagoa baldin bada, haurraren jolasa mugatuagoa izango da. Haurra rol erreproduzitzaile eta behatzaile bihurtzen duelarik.
Eta haurrari egituratu gabeko jostailuak eskainiz gero, ez ote da baztertuta sentituko? Bogan dagoen jostailurik ez duelako? Zer egin horrelako kasuetan?
Bada, argi izan behar dugu, garrantzitsuena ez dela haurrak zenbat jostailu dituen. Edota dituen jostailuak, azkenengo maukak diren. Baizik eta jostailu edo elementu bakoitzarekin izan dituen bizipenak, sortutako egoerak eta jolasak. Eta une horietan izandako bizipen, emozio, aurkikuntza eta harremanak berarentzat esanguratsuak izan diren. Ez diogu beldurrik izan behar, kartoizko kaxarekin, egunkari, plastikozko botila edota makila zein harriekin jolasteari. Ez baita denbora galtzea. Une horretan, haurrak bere jolasa sortzen du, esperientzia berriak aurkitu eta nola ez, bere burua hobeto ezagutzen du. Norberaren aukera, sortze gaitasun eta mugak deskubritu eta identifikatuz. Beraz, egituratu gabeko materialekin jolastea, jostailuekin jolastea bezain garrantzitsua dela esan dezakegu.
Horrexegatik, animatzen zaituztet, jostailu egituratuak pixka bat alde batera utzi eta inguruak eskaintzen dizkigun etxeko zein naturako elementuak baliatuz, haurrari bere jolasa sortzeko bide ematen. Sortze prozesu denak dira jolas, baina ez dira jolas guztiak, sortzaileak alajaina.
Hona hemen, irudi eta liburu gomendio parea, pizgarri gisa.
-Webgune honetan, natura eta artearekin erlazionatutako jarduerak biltzen dituzten hainbat liburu aurki daitezke. (Ingelesez da)
http://landartforkids.com/section346386.html
– Beste honetan, antzerako irudi gehiago aurki daitezke.
http://welivelearning.blogspot.com.es/2012/04/jugar-con-materiales-desestructurados-y.html
