Jostailuetan ere ozen, #blacklivesmatter!
Euskarazko itzulpena, halako zerbait litzateke; “beltzen bizitzek ere inporta dute”. Azken hilabeteetan aski ezaguna egin da, pertsona beltzen giza eskubideak lortzeko nazioarteko mugimendua. Injustiziek aurkako erantzunak lortzen du batzuetan horrelako sona.
Horrelako gertakariek badute domino efektua eta azken hilabeteetan hainbat izan badira ere, gaurkoan mugimendu honek jostailuetan izan duen efektuaz jardun nahiko nuke.
Izan ere, ez da lehen aldia atari honetan jostailuek norberaren eta jendartearen eraikuntza identitarioan duten eraginaz jardun dudana. Jakinekoa baita jostailuak tresna sozialak direla eta, ondorioz, norbere burua identifikatzeko eta onartzeko balio dutela. Baita bestea identifikatzeko ere, onartzeko eta berau errepresentatzeko. Jolasaren bidez eta kasu honetan jostailuen bidez, jendartean presente dauden hainbat balio modu naturalean transmititzen dira, oharkabean. Hori dela eta, jolas eta jostailuak jendartearen isla direla esan dezakegu baina ez, alderantziz. Oraindik behintzat.
2016an Espainian egindako ikerketa batean ere hala baieztatu zen. AIJU erakundeak (Instituto Tecnológico Especializado en Producto Infantil y Ocio) honako emaitzak kaleratu zituen: Espainian bizi ziren familien %75aren iritziz jostailuek ez zuten jendartearen aniztasun kulturala islatzen. Familien %88ak uste zuen, “gutxi edo oso gutxi” zirela haur arrazializatuek beraien burua identifikatuta sentitzeko moduko jostailuak. Eta datuak orain lau urtekoak izanik, lehenengo begiratuan behintzat, badirudi egoera ez dela larregi aldatu.
Baina lehen esan bezala, azken hilabeteetako AEBtako gertakariek, jostailuen munduan ere hautsak harrotu dituzte. Ikusi bestela Grimm´s etxe alemaniar ospetsuak hartutako neurria.
Ezagunak dira etxe honetako egurrezko panpinak eta koloreak; ostadar kolorea nagusi da beraien egurrezko ostadar, pieza, euskarri eta panpinetan. Eta azken hauek izan dira jo puntuan egon direnak. Nola ez!
Bezero eta dendarien ekarpen eta kritikek bultzatuta, beraien panpina ezagunetan egur mota desberdinak erabiltzeko hautu kontzientea egin dute. Zertarako? Egur tonalitate ezberdinen bidez, panpinetan ere arraza ezberdinak islatuta izan ditzaten haurrek. Eta ondorioz beraien ezaugarri naturaltzat duten azalaren kolorea bertan islatuta, identifikatuta eta ondorioz, onartuta ikus dezaten. Bai eta aniztasun hori errepresentatzeko aukera izan dezaten haurrek.
Poztekoa da jostailu egile hauek hartutako erabakia eta espero dugu ez dela azkena izango. Aurretik ere makina bat ekimen edo erabaki txiki izan dira sektorean, arrazakeria ezabatzeko bidean ekarpen gisa. Gogora ekarri nahi ditut horietako bat, bere garaian ezaguna egin zena; Ubuntuland proiektua.
Crowdfunding bidez plazaratu zen egitasmoa. Haurrek beraien azalen koloreak marraztu ahal izateko margo sortak kaleratzea izan zen egitasmoaren xedea. Azalaren kolorea ez baita bat eta bakarra. Egitasmoak onarpena izan bazuen ere, pena da jarraipenik izan ez izana. Agian bada ordua, txikian bada ere, jarraipena emateko eta arrazakeria desagertzeko bidean beste aletxo bat ezartzeko. Galeanok zioen gisara: “ Pertsona txiki askok, toki txikietan, gauza txikiak eginaz… alda dezakete mundua”.
Iruzkinik ez "Jostailuetan ere ozen, #blacklivesmatter!"