Hasteko, eta hezkuntzako profesionala naizen heinean, argi utzi nahi dut idatzi hau ez dela ikastola, eskola edota ikastetxeetan egiten dena zuritzeko edota gutxiezteko saiakera bat. Argi daukat hezkuntzan (eta bizitzan orokorrean) beti dagoela zer hobetu eta hausnarketa, saiakera-aldaketa eta berriz hausnarketako zikloka lan egin behar dela, etengabeko ikaskuntzan. Izan ere, gizartea aldatzen doan heinean, ikasleriaren eta hezkuntzaren beharrak ere aldatzen dira eta hortaz, “hau beti egin da horrela” bezalakoek ez daukate kabidarik. Ziur naiz ikastetxe eta hezkuntzako profesional bakoitza bere praktika hobetzeko saiakeran dabilela.

Guzti hau argi utzita, berriz noa izenburutzat erabili dudan galderara: norena da gure seme-alaben heziketaren ardura?

Eta zergatik galdera hau? Azkenaldian familiok gure seme-alaben hezkuntza delegatzeko joera daukagula sumatu dudalako eta horrek benetan arduratzen nauelako. Zuzenean entzun ditudan hainbat esaldi zerrendatuko ditut (eta hau ez da esan edota pentsatu duenak bere burua zigortzeko, hausnarketarako aukera da): “Hemen (ikastetxean) hasiko dira jertsea autonomoki jartzen ikasten”, “Lanetik nekatuta iristen naiz eta ez daukat semearekin etxeko lanengatik liskarrean ibiltzeko indarrik”, ikastetxera etxeko jostailuekin iritsi eta “esan diot ezin direla ekarri baina ez dit kasurik egin”, hotza egin arren “ez zuen jertsea jantzi nahi”…

Eta zerrenda nahibeste luza dezakegu… eta bai, egia da gaur egungo gizartean zaila dela egun osoko lanaldiaren ostean etxera energiarekin eta indarrarekin iristea, delegatzen zama kentzen dugula… baina mezu guzti hauen atzean, gure seme-alabei zein mezu helarazten diegun hausnartu beharko genuke:

  • “Hemen (ikastetxean) hasiko dira jertsea autonomoki jartzen ikasten”: Nik ez daukat lanketa hori egiteko indarrik eta hortaz, irakasleek egiteko. Haurren autonomiak autoestimuan eta beraren izaera garatzean duen garrantzia alde batera uzten dugu horrelakoetan, autonomiaren lanketa beste batzuen esku uztean.
  • “Lanetik nekatuta iristen naiz eta ez daukat semearekin etxeko lanengatik liskarrean ibiltzeko indarrik”: Lana lehenesten dut eta ez daukat zurekin denbora, energia eskaintzeko indarrik. Hori haur/gazte edota edozein heldurentzat zein gogorra den badakigun arren, abandonatuta sentiarazten ditugun arren, momentu horietan ez gara mezu gogor hortaz jabetzen.
  • Ikastetxera etxeko jostailuekin iritsi eta “esan diot ezin direla ekarri baina ez dit kasurik egin”: Nik ezin dizut araua betearazi, ezin dizut muga jarri ez baitaukat gatazkarako indarrik, hortaz, irakasleari delagatzen diot limitea jartzearen lana.
  • Hotza egin arren “ez zuen jertsea jantzi nahi”: Haurren ongizatea helduon ardura dela garbi daukagun arren, batzuetan beraien esku uzten ditugu hainbat aukera eta beraien ongizatea kolokan jartzera iristen gara, gure ardura betegabe utziz. Kasu honetan adibidez, zein jertse nahi duen aukeratzen utz diezaiokegu haurrari baina ez jartzea ezin da aukera bat izan.

Etapa eta adin bakoitzak, baita haur/gazte bakoitzak ere, bere ezaugarri eta beharrak ditu, baina garbi daukat behar handiena heldu erreferenteen presentzia aktibo eta emozionala dela. Eta askotan, nekea dela, lana eta estresa direla… gure gizarteak baldintza zailak jarri arren, guk ere guretik gutxi jartzen dugula iruditzen zait. Saia gaitezen bakoitza bere etxetik hasita, haur eta gazte osasuntsuak hezten.

Eta hasieran aipatu dudan bezala, hezkuntzako profesionala naizen heinean, famili eta ikastetxeen elkarlanaren beharra azpimarratu nahiko nuke amaitzeko. Familiok badaukagu zer egina eta zer hobetua, baita ikastetxeek ere. Hortaz, zergatik ez, elkarri mokoka aritu beharrean, elkarrekin aliatu eta gizarteak merezi duen hezkuntza horretarantz gerturatzeko elkarrekin lan egin?