Galderak ditut, ziurtasunak gero eta gutiago. Entzutea eta partekatzea dut maite, hor sentitzen naiz erosoen. Mantso jardutea, su ttikian. Burua etengabe martxan edukitzeak ahitu nau. Gorputza mintzo zait orain, hasieran larritasun handi xamarrez, eskerrak entzun ahala goxatzen ari den.


Ez dut nahi hitz hanpatuen bidez sermoirik idatzi. Ze toki boteretsuak akademia, pulpitua eta luma.
Nekatuta nago. Gero eta barrurago sartu nahi dut. Egotekotan, zirkuluetan egon, ez plazan. Baina hemen nago, plaza honen erdian. Azken hamabi urteotan ezezkoak emateko entrenamendu latza egin dudan arren. Harreman eta bizitza bizigarrien aldeko konpromisoak ekarri nau hona, baina nire burua ere zaindu nahi dut. Momentuz, halere, hemen nago, eta piztiez solastatu nahi dut.


Guillermo del Tororen Frankenstein estreinatu berri da. Normaltasunak anormaltasuna behar du. Aurkiak ifrentzua. Gure jendartean ere bide zuzenetik ateratzen dena seinalatua da. Munstroa, bertzetasuna.
Nobela ez dut irakurria, aitor dut, Mary Shelleyk XIX. mendean idatzia, sinatu gabe. Bere senarrak idatzia zela pentsatu zuten hasieran, aitzin-solasa berak egina baitzen. Emakumea, bertzetasuna.
Hain zuzen ere, Shelleyren ama Mary Wollstonecraftek idatzi zuen lehen testu feministetako bat, Emakumeen eskubideen erreibindikazioa 1792an.


Baina aurten bertze pelikula batek ukitu nau bereziki. Paul Urkijok zuzendutako Gauaren unibertsotik ezin atera nabil. Sorgin-ehizarekin deabrutu genuen gaua. Gaueko izakiak, iluntasuna, beltza. Kattalin eta Maritxu. Jazarriak, elkar desiratzeagatik. Sexu-aniztasuna, bertzetasuna.


Sorgin-ehizak kendu zigun emakumeoi gure azken askatasun-esparrua: sexualitateari eta ugalketari buruzko jakintza eta lana. Eta arrazismoa ere modu globalean garai hartan ezarri zen, kolonizazioarekin. 1492tik aitzinera, mundua arrazaren arabera antolatzen hasi zen, zuria ez bertzea esklabu hartuz. Momentu historiko hartan abiatu zen kapitalismoa. Eta agerian generoa, arraza eta klasea, zapalkuntzaren hiru ardatz nagusiak.


Baina ez dugu XVII. menderaino joan beharrik. Batez ere azken mendeetan sendotu da norma, bertzetasuna, bitartasuna. Ona-txarra, gizona-emakumea, gai-ez gai, kultura-natura, burua-gorputza, zuria-beltza, goi-behe, arrakasta-porrota, ikasia-berezkoa, hetero-homo, ttikia-handia. Mundua bi kategoriatan banatua. Alde batean kokapen hegemonikoa, zuzena, osasuntsua. Bertzean okerra, azpiratua, munstroa. Eta bien artean, ezereza, bertze aukerarik ez.


Disparekotasunen areagotzea eta eskubideen inboluzioa non-nahi, hori da gure umeei utziko diegun mundua, ekologikoki bihar lehertzen ez badugu bederen Ez ahantz, aniztasuna da norma. Azalak, funtzionaltasunak, adinak, gorputzak eta genitalak, identitateak, generoa adierazteko moduak, nork erakartzen gaituen, zer desiratzen dugun, harremantzeko moduak, konbibentzia motak eta sexu-praktikak askotarikoak dira.


Gauaren askatasunean murgiltzea da gakoa, erna gaitezela piztiak.