Espainiako Jaiotzetiko Osasun Mentaleko Elkartearen (MARES) datuek egiaztatzen dute 10 emakumetik 2k osasun mentaleko arazoren bat dutela haurdunaldian zehar edo erditu ondorengo lehen urtean, nahiz eta emakume horien % 75 baino gehiago ez diren behar bezala diagnostikatzen eta tratatzen. Ibone Olza psikiatraren arabera, “Amei entzun gabe jarraitzen dugu, garrantzia haurtxoaren osasunari bakarrik dagokiolako”. Laia Casadevallen hitzetan, “Gizarteak, amak pozik egotea nahi du” eta, horregatik, “Zaila da esperientzia negatibo haiek hitzez adieraztea”.

Amaren osasun mentaleko arazo ohiko bat erditze traumatikoa da. Casadevallen hitzetan, “Erditzea gertaera bakarra eta garrantzitsua da emakumeen bizitza sexualean eta ugalketan”, eta bizitzako une honetan esku hartzen duten emozioak “gure burmuinean iltzatuta geratzen dira betiko”.

Emagin eta aktibistaren esanetan, erditzeko esperientzia traumatikoa bizitzatik edo heriotzatik haratago doa: ama eta semea osasuntsu egon arren, erditze traumatikoa izan daiteke. Olzak azaldu du  indarkeria obstetrikoa jasan gabe ere,   erditze traumatiko bat izan daitekeela.  Bestalde,  ohartarazi du, bizipen batek gainezka egiten digunean gertatzen den trauma den heinean, indarkeria obstetrikoa jasan duen emakume batek erditze traumatiko bat izateko aukera  gehiago dituela: “Sarritan, gertakari traumatikoena zaintza emozionalik eza edo haurra eta ama banantzea izaten da, eta bi erasoak indarkeria obstetrikoa dira”.

 Eta, haratago joanda, erditzearen pertzepzioa aldatu egin daiteke denboraren eta informazioaren poderioz: “Ama bat ospitaletik eskertuta atera daiteke erditu ondoren, eta, hilabete batzuk geroago, traumatizatuta sentitu”.

Emakumeen osasun mentalari buruzko beste errealitate ezkutu bat erditze osteko depresioa da, ( aste honetan bertan guraso.eus en landu dugu),  erditu ondorengo amaren patologiarik ohikoena. Elena Crespi psikologo perinatalaren arabera, arrazoiak anitzak izan arren, sarritan amatasunaren inguruan ditugun itxaropenetatik sortzen da. “Amatasunak eman dien guztiagatik zoriontsu izan arren, emakume askok uste dute ama izatea bizitzan egin duten okerrena izan dela”, azaltzen du Crespik, eta ohartarazi du kontraesan horien kudeaketa oso gogorra dela, batez ere baliabideak eta laguntza-sareak mugatuak direnean.

Erditze osteko laguntza psikologikorik ez dagoenez, “Emakume askok erditze osteko depresioa laguntzarik gabe pasatzen dute “. IBONE Olzak prebentzioari buruz hitz egin du, eta hausnarketa sakona eskatu du, amak zaintzeko gizarte gisa gaizki egiten ari garena aztertzeko: “Argi eta garbi hitz egin behar da jaiotza-inguruko osasun mentalaz, estigmei aurre eginez, emakumeei entzunez eta, beharrezkoa denean, haiek tratatuz”.

Gaiarekin lotutako beste irakurketa batzuk

Erditze-osteko depresioak,  osagai genetikoa ere baduela  egiaztatu omen dute  ikerketa berriek, hau irakurri genuen consumer aldizkarian

Gaztezulo aldizkarian berriz,  Aitek ere erditu ondorengo depresioa jasaten dutela irakurri genuan.