Digestio-etendura, mitoa ala errealitatea?
Denbora jakin bat (2 edo 3 ordu) itxaron behar al da bazkal ostean bainatu aurretik? Gurasoei betiko zalantzak argitzen laguntzeko!!!
Zuei, gurasoei, galderatxo bat egin nahi nizueke, eta jaso dezala eskua bere ume-garaian, bazkaldu ostean horrelako konturik sekula entzun ez duenak: «Ez, ez daukazue bainatzerik digestioa egin artean!». Eta debeku hori izugarria da adin horretan, umeak ez baitu inolako siesta-gogorik; aitzitik, uretara murgiltzeko amorratzen dagoelako.
Urte luzetan, aitona-amona eta gurasoek “irizpide medikoak” aipatu izan dituzte, bakoitzak bere sasi-arrazoiak erabiliz, gaia erabateko ukazioarekin kitatzeko. Eta oraindik ere, debeku horrek indarrean jarraitzen du gaur egun familia askoren baitan. Horregatik, uda garaia iritsi bezain pronto galdera edo zalantza bera etortzen zaigu burura behin eta berriz: egia ote da digestio-etenaren kontu hori? Zer ote da, mito hutsa edo errealitatea?
Adituak argi eta garbi mintzatu dira: kontrakorik ezean, eta arreta-neurri batzuk hartuz gero, ez dago inolako arazorik ezta arriskurik ere bazkaldu ostean hondartzan edo igerilekuan bainatzeko. Baí, bazkaldu ostean bainatzea libre da umeentzat. Izan ere, gure umeak bi orduz eguzkipean edukitzen baditugu bazkalostean bainatu gabe, oso litekeena da behin epe hori amaitu eta uretara zalapartaka sartzea, eta hidrokuzio bat jasatea. Zein da, beraz, lerro hauetan eman nahi nizueken gomendioa? Zuhurtziaz jokatzea, neurriz jatea eta uretan poliki sartzea, gorputza uraren tenperaturara pixkanaka egokituz joan dadin.
Gomendioak
Dena den, kontuz ibili beharra dago bazkaldu ondoren uretara sartzeko. Horregatik, ez da harritzekoa guraso askok bere seme-alabei bainua baimentzeko duten erreparoa edo beldurra. Izan ere, ur hotzean bat-batean sartzeak (edo igerilekura jauzi egin eta uretan murgiltzeak) tentsio arterialaren jaitsiera azkarra ekar dezake, eta horren ondorioz zorabioak, ondoeza orokorra, goragaleak, ahuldadea eta baita konorte-galera ere sor daitezke, umea azken finean itotzeko arriskuarekin. Kasu oso muturrekoetan, bihotz-biriketako geldialdi bat izatea ere gerta daiteke. Azken gertaera horri urperatzeagatiko sindromea edo hidrokuzioa esaten zaio medikuntza klasikoan.
Baina kontuz! Gauzak argitze aldera, koadro kliniko hori dakarren azkeneko arrazoia zirkulazio-kontu bat da, eta ez digestioaren arazo bat. Bestela esanda, sintoma horiek guztiak agertzen badira ez da izango nahitaez pixka bat lehenago bazkaltzeagatik, aurrez otordu pisua eta ugaria egiteak bere eragina eduki dezakeen arren. Hidrokuzioa sinkope moduko koadro bat da, denbora luzean eguzkia hartzen egon ondoren, ariketa fisiko gogorra egin ondoren edo baita psikofarmako batzuk hartu ondoren ere bat-batean uretan (batez ere ura hotza badago) sartzeagatik gerta daitekeena. Ez da digestio-kontua, zirkulazioa-arazoa baizik.
Uretan bat-batean ez murgiltzea da hidrokuzioari aurre egiteko neurririk eraginkorrena, uretan poliki-poliki sartzea baizik, pixkanaka oinak, eskumuturrak eta lepoaren atzealdea bustiz, eta horrekin batera aurrez eguzkipean egindako denboraldi luzeak saihestea (ura zenbat eta hotzago egon, eta zure gorputza zenbat eta beroago egon, orduan eta handiagoa izango baita era horretako erreakzio bat izateko arriskua).
Eta hidrokuzio bat gertatuz gero, nola jokatu? Adituek diotenez, istripua izan duena uretatik berehala ateratzea da eman beharreko aurreneko pausoa eta, kasu larrietan, emergentziako zerbitzuei abisatzea. Pazienteak kordea galdu bai baina oraindik arnasa hartzen baldin badu, saiheska etzanaraziko dugu. Geldialdi kardiorrespiratorioaren kasuan, bihotz-biriketako berpizte-maniobrei ekin behar zaie, emergentziako zerbitzuak iritsi bitartean.
Iruzkinik ez "Digestio-etendura, mitoa ala errealitatea?"