Irudika ezazu une batez, mahai-jolas berri baten aurrean zaudetela eta ingurukoek arauak ez azaltzea erabaki dutela. Ez dakizu jolasten eta beraz, intuizioz jokatzen hasi zara. Baina, zerbait egiten duzun bakoitzeko ezetz bat edota begirada ezkor bat jasotzen duzu; badakizu ez zabiltzala ingurukoen espektatibak betetzen eta gero eta zailagoa egiten zaizu jokoan jarraitzea… Nola sentituko zinateke horrelako egoera baten aurrean?

Idoia Larrañagarekin elkarrizketa entzungai


Hortik denbora batera, arauren bat hautematea lortu duzu eta horrek, jolasa ulertzen hastea ahalbidetu dizu. Gerora, zure ingurukoak arauak azaltzera animatu dira, orain badakizu jokoaren nondik norakoa eta gusturago zaude jolasten. Nahiz eta, jolas berria izanik, batzuetan zalantza sortzen dizkizuten mugimenduak egin, besteei begiratu eta onarpena eskatzen diezun bitartean. Arauak jakiteak askatasuna eman dizu jolasean, jada badakizu zein den zure mugimendu eremua eta lasai zaude.


Haurrei arestian aipaturiko kontestu zailak eskaintzen dizkiegu askotan, askatasunaren izenean arau eta limiteak ezarri gabe, baina gure barruan berauekiko eta beraien jokaerekiko dauzkagun espektatiben begiradarekin, jokatzeko eskatzen diegu. Eta horrek, muga eta intseguritate handien aurrean jartzen die haurrei. Helduen onespen bila aritzen dira eta euren aukera eta jokaera guztiak ezbaian jartzen dituzte, beraz, mugitzeko eta aske izateko aukerak murrizten dizkiegu benetan kontrakoa bilatu arren.
Haurrak arau eta ohitura zehatz batzuk dituzten testuinguruetara egokitu behar dira, eta ez dira testuinguruetan dauden arau eta limiteak jakiten jaiotzen. Beraz, gure lana izango da hauen transmisioa egin eta haurrei egokitzapenean laguntzea. Arauen berri izateak, egoera beraien esku izatea dakarrelako eta testuinguru jakinaren gainean jokatzeko gaitasuna eskaintzen diegulako horrela.


Arau eta limiteak ezartzeko, lehenik eta behin hauetaz hausnartu eta hauen inguruko erabaki eta adostasunak hartzea eskatzen digu. Nik ezberdin bizi ditut; limiteak, helduak jartzen ditu eta oinarrizkoak dira, hau da ezin dira aldatu edota ekidin (segurtasuna eta ongizatearekin loturik egoten dira), gutxi izan ohi dira eta haurrek argi izaten behar dituzte. Arauak aldiz, helduak jarri arren haurrekin adostuak izan ohi dira, gehiago egoten dira eta egoera berezietan arauak aldatu edota moldatu daitezke, kontestu eta taldearen arabera moldatzen dira.


Hauek nola transmititu eta betearaziko ditugun ere erabaki behar dugu. Ez da berdina azalpen gabe eta egin ezin dezaketena azpimarratuz inposatzea, edota arau/limitearen zergatia azalduz eta horren alternatiba ezberdinak eskainiz betearaztea. Haurrek bigarren aukeran, egoera ulertuko dute eta honenbestez, arauak betetzea errazagoa egingo zaie. Helduaren nahi edota egoskorkeriatik haratago dagoen zerbait bezala jasoz.


Nik argi daukadana zera da, arau eta limiteak, azalduz eta alternatibak eskainiz ezarriz gero, haurrei izugarrizko segurtasuna ematen diegula eta marko bat ezartzen diegula zeinen horren barruan (limiteen markoa) lasai asko mugitzeko eta aktibo egoteko aukera ematen diegun.


Hala ere, jakin badakit ez dela erraza, haurrek limiteak benetakoak diren edo ez jakiteko, eta hauetaz ziur egoteko; askotan frogatu nahi izaten dituztelako, egoerak muturrera eramanez. Momentu horietan zurrun egotea egokitzen zaigu, euren frustrazioa jasoz baina limite eta arauei eusten. Egoskorkerian edota lehian sartu gabe, limite eta arauak zein garrantzitsu eta onuragarriak diren gure buruari gogoraraziz eta haurrei maite ditugula eta zainduko ditugula azpimarratuz. “Kasketa” momentuak gogorrak izaten dira helduentzat, baina haurrak gehien behar gaituen momentuak direla gogoan izan behar dugu, maitasunez jaso eta hauek gainditzen lagundu behar diegu.