Zu ni bezalakoa zarelako eta ni zu bezalakoa naizelako

 bezalako hitz potoloak. Kanpotik entzunda ziurrenik pisu, esangura negatiboa eta beldurra eragiten dute. Beharbada hurrengo artikulu baterako ideia ona litzateke Hezkuntza-laguntzaren beharra duten ikasleen inguruan eta eskolak ikasleei eskaintzen dizkien ikasteko testuinguru, aukera eta laguntzei buruz, berauen izaera, xedeak eta aplikazioaz azalpenak ematea. Gaurkoan ordea, atariko ideia batzuetan egin nahiko nuke geldialdia eta aldarria.

Inklusibotasunerako bidea urratzen….

Hezkuntzaren alor ezberdinetan aritzen garenok inklusibotasuna hartzen dugu lanerako marko eta ipar gisa. Hau da, haur eta gazte guztien hezkuntza eskubideen bermea helburutzat hartzen duen norabidean kokatzen dugu gure lana. Ingurura begiratzen baldin badugu erraz ikusiko dugu gure herrian egunero xede horren alde ikastetxeek, aisialdiko elkarteek, kultur elkarteek, kirol elkarteek, herri eragileek…. egiten duten lana; norbanakoen ezaugarriak ezaugarri, gure haur eta gazte guztiek espazio orotan presentzia izateko, ikasteko aukerak izateko, parte hartzeko, ekarpenak egiteko eta elkarren artean harremantzeko aukera errealak sortu eta baldintzak eraikitzeko lanean eguneroko jornala izerditzen baitute. Beraz, begiak zabal ingurura begiratuz gero pozik egoteko eta bidea egiten ari garela sinesteko ebidentziak aurkituko ditugu.

Ikaskuntza eta partaidetzarako oztopoak….

Hala ere, dena ez da alai-kolorekoa, eta oraindik orain gure herrietan, auzoetan, parkeetan… hainbat kolektibo bazterturik daudela edo aintzatesten ez direla esango nuke, aukera berdintasunez lekua eta ahotsa izateko eskubidea guztiz bermaturik ez dutela. Ez al zaizue iruditzen?
Non, noiz eta zertan ikusten dugu gure eskola garaian gurekin batera eskolan zebilen adimen urritasuna zuen neska?
Gure seme-alabek gurpildun aulkian dauden beste umeekin jolasteko aukera izan ohi dute? Normalena ote parke berean topo egitea?
Berdin jokatzen al dugu gure koadrilako lagunen seme alaba guztiekin?Nola jokatuko genuke gure koadrilako lagun batzuen semea gorra balitz?
….

Harremanak bizi kalitatearen osagai gisa

Auzoan, kalean, ludoteka, udalekuan… izandako esperientzia hezitzaileak ezin dira pertsonon ikaste prozesu eta garapen integraletik baztertu. Ildo honi jarraiki harremanen (hartu-emanen) garrantzia azpimarratu nahiko nuke. Modu sinbolikoan bada ere Aristoteles filosofoaren hitz zahar baina ez zaharkituak ekarri nahiko nituzke: “inork ez luke nahi lagun barik bizitzerik”.

Los amigos son indispensables para nuestro bienestar, utilidad, placer y bondad cotidianos. Algunos nos resultan útiles: nos confortan, nos apoyan y nos estimulan. Otros nos alegran: es divertido estar con ellos, disfrutando con su compañía, y compartimos gustos. Con otros amigos además de la utilidad y el placer, el objetivo fundamental es la felicidad compartida de quienes se hacen mutuamente el bien y afirman la individualidad de cada cual.(Porter, Elisabeth)

Pertsonen bizi-kalitatea definitu eta ezaugarritzen dituzten ekarpen teorikoetara jotzen baldin badugu, harremanek duten garrantziaren ideia ere barnebilduta ikusiko dugu. Izan ere, bizi kalitatea bermatzeko zortzi dimentsio aintzat hartu behar direla aipatzen da: ongizate emozionala, pertsonen arteko harremanak, ongizate materiala, garapen pertsonala, ongizate fisikoa, autodeterminazioa (pertsona bakoitzak erabakitzeko duen eskubide eta gaitasun gisa ulertuta), jendarteko partaide izatea eta eskubideen bermea, hain zuzen ere.
Pertsonarteko harremanak jendarteko kide izan eta sentitzearekin, partaide izatearekin lotzen dugu. Eta esan bezala hemen egin nahiko nuke indar, partaidetzak finean aniztasunaren onarpen eta aitortzari erantzuten baitio, eta honen atzetik pertsonak ulertzeko moduak daude.

Hemendik abiatuta, ludotekan, eskolan, parkean edo lagun artean izan… erabateko garrantzia izango du kidetasuna sentitzeak, hori izango baita kide bakoitzak bestearekin sorturiko hartu-emanen, interes eta gai komunen, eta emozio-loturen ondorioz eraikiko duen sentimendua. Harreman hauetan ni eta gu loturan daude, “besteekin nagoela sentitzen dut” eta “sentitzen naiz ”-“sentitzen gara” daude. Inplikatzen garenen, parte hartzen dugunean eta konektatuta gaudenean sentitzen ditugu beraz besteekin nagoela, ni naizela eta gu garela. Beraz, lerro hauen bidez, gure seme alabek dituzten ezaugarriak edukirik ere, partekatzen ditugun hainbat gune naturaletan ematen diren egoera eta aukerak aprobetxatzera (edo sortzera) animatu nahi ditut guraso guztiak (eskolatik ateratzeko uneetan, parkean, erosketak egiten gaudenean eta gure seme alaben adin bertsuko beste umeekin topo egiten dugunean, koadrilako planetan etabar….).

Zer-nola egin dezakegu?

Zaila da lerro gutxi batzuetan erantzun jakin bat, errezeta formarik ez duen zerbait jasotzeko ahalegina egitea. Zer gertatzen da aurrean dugunak garun paralisia badu? Zer ordea autismoa duen gaztea bada? Zer gorrak diren umeekin?….. egoerak hamaika izan daitezke. Esan bezala, erantzun bakarrik ez; pertsona bakoitza mundu bat da, eta garrantzitsuena munduak ezagutu, ireki, trukatu eta elkarrekin bizi eta aberastu daitezkeela sinestea da. Beraz, bidaia honetan murgiltzeko hementxe ideiatxo batzuk guraso moduan gure seme alabekin egon edo ez, praktikan jartzen hasi eta nola doakigun baloratzen joan gaitezkeenak. Ziurrenik honek bere fruituak izango ditu eta gure seme alabekin jokatzerako orduan, eta nola ez beraiek nola egiten duten eta beraiengandik ikasteko orduan ere eragina izango du gugan. Ideiatxo hauek hasiera baten lehenengo puntua besterik ez dira,  ez denak batera eta ezta denak banan bana ere egitekoak, zentzuz aplikatuta eta bizi esperientzien bidez osatzen joanda… nahikoa!

–    Komunikatzeko gaitasuna ezaugarri unibertsala dela kontutan hartzea (kultura, kolektibo, pertsona guztion ezaugarria)

–    Dugun zentzuaren (sentido comun) erabilera egitea

–    Aurreiritzi, estereotipo eta beldurretan oinarritutako begirada gainditzeko, gure pentsamendu eskema eta egituren kontzientzia hartzea

–    Ingurukoei nola jokatu dezakegun galdetzea

–    Haur eta gazteak ez gain-babestea

–    Egoeraren zergatiak azaltzea aurren dugunari (gurpildun aulkia beste bankura eramango dut hemen eguzkiak jotzen du eta bestela aurpegiko azala erreko zaigu….)

–    Komunikazio ekintzetan galdera itxietara ez mugatzea (amarekin etorri zara? Oraintxe iritsi zara?…), momentuko testuinguruari erreferentzia egitera ez mugatzea (ze ondo zauden hemen parkean ezta?, bokata jaten ikusten zaitut…zer duzu meriendatzeko?….)

–    Intentzio komunikatiboa bultzatu (ze moduz zaude? Gustura etortzen zara parkera? Zein beste toki dituzu gustuko? Niri parke honetatik gehien gustatzen zaidana….). intentzio komunikatiboa bultzatzeko ume edo gaztearen interesetatik has gaitezke.
Behatu:
Umearen interesak

Elkarrekin ekintzak burutzeko modua

Itxoin:

Erantzuteko denbora luzatu, gehiegi luzatu gabe (arreta eta interesa galtzeko arriskua)
Gure usteak eta espero ditugun erantzunak errebisatu 

Entzun:
Egiten dituen soinuak, hitzak edo esaldiak. Zertarako? Esanahia emateko.

 Komunikazio ulerterraza praktikatu
Gutxi hitz egin: sinplifikatu esaten duzuna, erabili esaldi motzak eta argiak.
Azpimarratu: hitz gakoak azpimarratu, hitz gakoak esaldi bukaeran esan, erabili hitz dibertigarriak.
Mantso hitz egin: Etenak egin hitz eta esaldien artean, naturaltasunez hitz egin.
Hitzak lagundu: objektu errealak, ekintza edo keinuak, irudiak, idatzitako hitzak.

–   Pertsonen gaitasun, indar-gune, trebetasun, abilezietan jartzea arreta

–   Zu ni bezalakoa zarela, eta ni zu bezalakoa naizela sinestea!
–    …

Nik baino hobeto azaltzen dutenez… hementxe gaurkoa amaitzeko oparitxoa.

Yo como tu
http://www.cnhd.org/Docs/YO_COMO_TU_PANAACEA_2012.pdf

Argazkiaren iturria hemen.

Arikulua oinarri hartuta Nerea Agirrerekin izandako elkarrizketa.