EHUko Udako Ikastaroetan “Hezkuntzaren erronka: online eta aurrez aurreko ikaskuntza prozesuak uztartzeko estrategiak” ikastaro online-a emango du Virginia Lacarra irakasleak. Ikastaroa Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saileko baliozkotzea eskatuta dago unibertsitateaz kanpoko irakasleentzat eta ikastaroan zehar 4 gai jorratuko dira: Hezkuntza ereduaren paradigma berria (Blended learning, hibridazioa, ikastaro mistoak), Zer eta nola ebaluatu? (Online eta aurrez aurreko metodologian nola integratu ikasleen ebaluazioa), estrategia metodologikoak (unitate didaktikoak eta tresnak digitalak. Gamifikazioa eta bideo tutorialen ekoizpena) eta Proiektua (unitate didaktikoa ekoiztea, tutorial bat, app-a…).

Ikastaroaren helburu nagusiak pandemiak eragindako hezkuntza ereduari buruz hausnartzea, ikasleei egokitutako bideo digitalak garatzen ikastea, horien atentzioa errazago lortzeko, paradigma berria eta ebaluazio hezitzailea integratzeko baliabideak bereganatzea, Flipped classroom eta blended learning deituriko metodologien gakoak ezagutzea eta datorren ikasturteari begira irakasleei baliabide gehiago helaraztea. Jarduera unibertsitateko ikasle zein irakasleei zuzenduta dago. Gaiaren inguruan hitz egin dugu Virginia Lacarrarekin.

Zeintzuk dira sortu diren erronka berriak? Nola jokatu dugu orain arte?

Nire ustez erronka asko ditu mahai gainean egungo hezkuntza sistemak eta horrelako egoera baten aurrean agerian gelditu dira ezinbestekoak iruditzen zaizkidanak. Batetik premia bereziak dituztenei beraien ikasketa prozesuan nola lagundu jakitea, bestetik estruktura aldetik ikastetxearen konpetentzia digitalaren eraldatzea eta azkenik ebaluazio hezigarriaren trataera. Ikastetxetik ikastetxera egoera oso anitzak egon dira eta gai hauetan prestatuagoak zeuden ikastetxeetako ikasle zein familiek onerako sumatu dutela iruditzen zait.

Aldiz, bestelako egoerak ere ikusi ditugu hilabete hauetan; ikastetxe batzuetako I.K.T. sistemak ez zeuden eguneratuta, irakasle batzuk konpetentzia digitalean prestakuntza hutsuneak nabari dituzte, koordinazio falta, lan karga handia edukiak online modura egokitzeko, Hezkuntza Sailaren erabakiak… Gainera, ez dugu ahaztu behar haurrak, umeak zein nerabeak familiarekin etxean egon direla eta irakasleok telelana egin dugula. Beraz, ez da bat ere erraza izan guzti hori kudeatzea. Oro har irakasleok izugarrizko esfortzua egin dugula iruditzen zait gure lana ahalik eta hobekien egiteko. Lehen hilabeteak oso gogorrak izan ziren, bereziki aste santuko oporraldien aurrekoak. Bestalde, egia da gauza berriak frogatuz ikasten joan garela, baina, oraindik bide luzea dago egiteko.

Ez geunden oro har prestatuta denbora gutxian berebiziko eraldaketa hau egiteko. Hala ere, horietako aldaketa batzuk betirako geldituko direla uste dut, eta online bidezko ikasketaren alde onak etorkizunean aprobetxatu beharko genituzkeela uste dut, aurrez aurreko klaseak dituzten onurak ahaztu gabe. 

Horregatik, biak uztarturik abiatu nahi dugu ikastaroa. Baliabide digital batzuk ikasi eta partekatzeko beharrak ditugu eta hori da ikastaroaren helburuetako bat.

Hortaz gain, ikasleek dituzten beharrak, adinaren arabera, ez dira berberak. Agian goi mailatako ikasleek bizi dugun egoerarekin autonomia garatu dute, baina beste alde batetik ere premia berezia dutenentzat eta konexio falta dutenentzat ere gako handia ikusi da. Guzti hori datorren ikasturteari begira nola hobetu dezakegun landu nahi dugu.

Prest egon gaitezke irailerako?

Ertz asko ditu gai honek nire ustez. Alde batetik, metodologia alorretik egingarria dela uste dut, baldin eta metodologia aktiboak lantzen baditugu (arazo egoerak, erronkak, proiektuak). Ikasleen autonomia garatzen laguntzen du online bidezko hezkuntzak. Baina, era berean ez dugu ahaztu behar kontaktu fisikoa oso garrantzitsua dela. Batez ere etxeko txikitxoentzat.

Elkarrengandik asko ikasten dugu eta hori ere bermatu beharko genukeela iruditzen zait.

Beraz, semi-presentziala edo hibridoa egitea alde horretatik ondo ikusten dut baldin eta hezkuntza eragile guztien aldetik ondo antolatzen bada. Gauza da semi-presentzialak egitea beste baldintzapen batzuk dituela familientzat, ikastetxearentzat eta guzti hori antolatzea ez da erraza izango baina pausu batzuk eman daitezkeela uste dut. Ekaina da dagoeneko, eta gauza asko airean daudela iruditzen zait. Hedabideetan ere normala denez, kutsatuen zifrei buruz hitz egiten da, turismoaz, baina zoritxarrez hezkuntza sistemari buruz ez dela nahikoa hitz egiten iruditzen zait. Irailean prest egongo al gara? Nork daki! Gu bidea zabaltzen saiatuko gara.

Irakasleen konpetentzia digitalean hutsunea nabaritu al da?

Irakasleok konpetentzia digitalean prestatzen bagara ba ederto. Hala ere, egun behar dugun konpetentzia digitala ez da soilik I.K.T-ak erabiltzen jakitea edo app. erakargarriak erabiltzea. Hori baino askoz gehiago da behar duguna.

Nola uztartu online eta aurrez aurreko saioak, ikasle bakoitzaren ikasketa prozesuaren jarraipena nola egin, irakasle taldearen koordinazioa, familiarekin harremanak, ebaluazio digitala, tutoretza indibidualak,… Beraz, guzti hori ez da egun bateko edo konpetentzia digitalen inguruko ikastaro bat egitearekin konpontzen, hori laginetako bat besterik ez da. Tresna digitalek laguntzen gaituzte? Inongo zalantzarik gabe gure lana errazte dute, baina tresna besterik ez dira, eta zertarako behar ditugun garbi izan behar dugula uste dut.

Ikasturte honetan asko ikasi dugu, hausnarketak egiten ari gara ikastetxe mailan, baina oraindik nire ustez, gauza dexente daude zehazteko. Ebaluazioa ere, adibidez, landu beharreko kontua da. Zer eta nola ebaluatuko dugu? Ekainean gaude, ez da erraza, baina bidea zabaltzen saiatuko gara nahiz eta Hezkuntza Sailaren aldetik berri gutxi izaten ari garen zentzu honetan.

Guzti hori nola uztartu? Hor dago gakoa eta horren inguruan jardungo dugu ikastaroan.

Ikastaroaren inguruko informazioa hemen.