Gure bizitzan lantzen dugun pentsamenduaren % 80 pentsamendu inkontzientea da. “Ez dugu haren kontzientziarik, eta, hala, pentsamendu horien ondorioz egingo ditugun ekintzak inkontzienteki egiten ditugu”, azaltzen du Jose Ramon Gamo neuropsikologoak.

Gero eta gehiago dira neuro-zientzia modu ulerterrazean gizarteratzeko ahaleginean dabiltzan profesionalak. Horietako asko heziketatik edo heziketarako helburuekin.

“Pentsamendu inkontziente horren bidez gai gara ideiak egituratzeko, gauzak irudikatzeko, arazoak sortzeko eta konpontzeko… Adimen sortzailea esaten zaio”, jarraitzen du Gamok.

Beste inteligentzia maila bat badagoela azaltzen du adituak; “Adimen exekutiboa da. Kontzientzia hartzeko gaitasuna ematen digu. Garunaren uarre-kortexean kokatzen da eta sentitzen dugunaren kontzientzia hartzeko gaitasuna ematen digu. Pentsatu egiten dugu sentitzen duguna, pentsatzen dugunarekin egingo duguna, egitera goazen horrek zer nolako ondorioak izan ditzakeen…”.

Emozioak, guztiaren abiapuntua

Adituak azaltzen du garunean sortzen den lehenengo gauza emozioak direla; adimen sortzailea da. “Emozioek erreakzio fisiologikoak eragiten dituzte. Deskarga kimikoak dira. On fire jartzen gara. Pentsamendu mailan ze sortzen da adimen sortzaileak bateren batek zatarkeriaren bat egiten badigu? Bada, aurpegia gurutzatuko diot edo halakoren bat. Baina orduan aurrealdeko lobulua aktibatzen da eta aurrealdeko kortexean sentitzen dugunaz, pentsatzen ari garenaz eta egin nahi dugunaz jabetzen gara. Eta, orduan, ebaluatzen hasten gara (…) Adimen exekutiboak ematen digu aukera kontzentratzeko, antolatzeko, planifikatzeko, bulkadak kontrolatzeko, emozioak erregulatzeko… Adimena deitzen diogunarekin harreman gehien duen garuna da”.

Gamok azpimarratzen du emozioak deskarga kimikoak eta erantzun somatikoak direla, eta ezin direla ukatu.

Emozio-kudeaketa gakoak

Emozioak ez ukatzeko gomendioa ematen du adituak. “Lehenengo ez ukatu eta ondoren emozio horiek hitzez deskribatu”, aholkatzen die hezitzaileei.
“Emozioak sentimendu bihurtzea da kontua. Emozioak sentimendu bihurtzen direnean egin dezake lan buimuinak emozio horiek kudeatzeko”.

Eta adibide bat ematen du. Umea jolasean dago baina dutxatzeko ordua da. Gurasoek behin baino gehiagotan esan diote dutxara joateko. Jolasean jarraitzen du. Halako batean gurasoak aspertu eta hor dagoa jotzen dute eta umeak kasketa hartzen du. “Horrelakoetan esan honakoa: “Imajinatzen dut oso haserre zaudela eta une honetan gorroto nauzula, baina zortzi aldiz esan dizut dutxara joateko unea zela”. Uste baino eraginkorragoa da.

Iturria: Gestionando hijos egitasmoak egindako hitzaldi batetik jasotakoak.