Peru Magdalena: “Gure saioetan kolektibizatu egiten dugu irakurtzearen plazera”

Idazlea, gidoilaria eta diseinatzailea da Peru Magdalena. Ermuko Udal Liburutegiak antolatuta bost irakurketa talde daude herrian, eta hiru dinamizatzen ditu Magdalenak. 8-12 urte bitarteko gaztetxoak eta helduak daude horietan. Hilero liburu bat irakurri behar dute taldekideek, eta hari buruz hitz egiten dute hurrengo saioan. Drogeten aldizkarian irakurri dugu elkarrizketa.

Zein da helduen irakurketa klubetako helburua?
Lan intelektuala edo plazer intelektuala. Hori lortzen bada, asebeteta irteten naiz saiotik.

Zertan datza saio bat?
Irakurritako liburuaren inguruan mahai-ingurua edo solasaldia egitean. Alde batetik, liburuaren analisi objektiboa egiten dugu, hau da, ezaugarri teknikoak aztertzen ditugu: lengoaia, estruktura, denbora, narratzailea… Laburpena ere egiten dugu eta zeintzuk gai ukitu diren ikusi. Hortik, analisi subjektibora egiten dugu salto: bakoitzak zer ulertu duen, zer ekarri dion gogora…

Puntu honetan nork bere iritzia izango du, ezta?
Bai, denetarik irteten da eta ezin da aurretik jakin zer gertatuko den. Egia esan, oso polita da, oso estimulatzailea, oso ariketa zintzoa egiten dugulako.

Zaila da solasaldi horiek kudeatzea?
Taldeak oso heterogeneoak dira (jende heldua, jubilatuak, beharginak, etxeko andreak…), eta batzuetan ez da erraza izaten, bakoitzaren ardurak eta gustuak ezberdinak direlako. Batzuk nahiago dute aztertzea liburuak eman diena eta beste batzuk borroka egin eta liburuan hau eta bestea topatu…

Zeren bila datoz klubeko partaideak, zein helburu dute?
Orokorrean, irakurtzea gustuko duen jendea etortzen da. Irakurtzea, baina, plazer indibiduala da eta hemen konpartitu egiten dugu plazer hori, kolektibizatu. Guztion interpretazioak nahastuta elkar aberastu egiten gara. Behin, emakume bat etorri zen liburu batez gaizki esaka, baina, saioan liburu hura aztertu eta gero, iritzia aldatu zitzaion. Hori lortzea sumuna da! Askotan gertatzen da zerbait modu batera ikusi eta besteen ikuspuntuen eraginez aldatzea. Horrek irakurketa zabalagoa sortzen du.

Beste herri batzuetan ere dinamizatzaile zara. Liburu berak lantzen dituzu leku guztietan?
Batzuk bat datoz leku ezberdinetan, baina gehienak ez, taldeak ezberdinak direlako. Bitxia da, baina liburu bat ikusita, badakit non funtzionatu dezakeen eta non ez.

Bestalde, gaztetxoen taldea ere baduzu, 8 eta 12 urte bitartekoena. Zein da zure zeregina kasu horretan?
Irakurzaletasuna piztea eta umeak liburuetara hurbiltzea era erakargarri batean. Saioaren hasieran, irakurri duten liburuari buruz hitz egiten dute, euren esperientziak kontatzen dituzte eta bukaeran sormen ariketa moduko bat egiten dute, irakurritakoarekin zerikusia duena.

Zer eman diezaiokete liburuek gaztetxo bati?
Ni literaturaren fanatikoa naiz, edo oro har kulturaren ultra fanatikoa, bizitzan aplikatu dezakegun sentsibilitatea ematen digulako, perspektiba: erlazionatzeko, erabakiak hartzeko, ikuspuntu bat izateko, jendarte bat izateko, herri bat izateko, naturarekiko konexioa izateko… Horretan sinesten dut, benetan. Horregatik, nire asmorik gorena izango litzateke gaztetxo hauek ikustea literaturak ematen dien gaitasun hori.

Gaztetxoekin edo nagusiekin lan egitea nahiago?
Oso ezberdina da. Helduekin asebetetze intelektuala edo existentziala handiagoa da, baina gaztetxoekin alde emozionala atera eta sorkuntza suertatzen da. Helduen saioa prestatzeak lan handiagoa ematen du; gazteekin, aldiz, dena da plastikoagoa. Gaztetxoek ez dituzte hitzak neurtzen eta helduekin ematen ez den leherketa artistikoa ematen da. Ez dakit erantzuten, oso orekatuta dago.

Argazkiak: Drogeten eta Ermuko Udal Liburutegia.