Atari honetako nahiz Puntua aldizkariko kolaboratzaile den Maider Egino Logopedak entzumen-urritasunari buruzko artikulua idatzi du Puntua aldizkarian.

Entzumena galtzeak atzeratu egin dezake gorreria edo hipoakusia sintomak garaiz detektatzen ez zaizkien haurren ikaskuntza. Haur baten hizkuntza-garapenari eragin diezaioke diagnostiko goiztiarrik egin ez eta, ondorioz, tratamendu egokia jartzen ez bazaio.

Haurrei entzumen-azterketa goiz eginez gero, entzumen-galera garaiz detektatu dakieke eta horrek haur horiek bizitza betea izateko aukera eman dezake; izan ere, erabakiak hartu eta entzumen- ezintasunari lehenbailehen erantzuteko aukera ematen du.

Entzumen-urritasuna izan eta tratamendu egokia jasotzen duten haurrak eragozpenik gabe entzuten duten beste haur batzuekin eskolara joan daitezke, beren ikaskuntza- prozesuan desberdintasunik izan gabe. Inolako zalantzarik gabe, entzumen-urritasunak eragina du jarduera sozialean eta akademikoan, eta autoestimuari eta garapen emozionalari eragiten die.

Egon daitezkeen arazoak

Entzuteko gaitasunak aukera ematen digu gizarte-jardueretan parte hartzeko. Entzumen-desgaitasuna duten haurrek arazoak izan ohi dituzte hizketa garatzeko, trebetasun hori entzundakoa errepikatzeko jardueran oinarritzen baita.

Tratatu gabeko entzumenaren galerarekin batera, sarritan errendimendu akademiko eskasa izaten da, eta horrek errendimendu profesional txarragoa ekar dezake, eta, ondorioz, enplegu-aukerak murriztu egin daitezke.

Komunikazio-mugek eragindako eta aztarna psikologiko ezabaezinak utz ditzaketen sentimendu negatiboen artean honako hauek daude: ezintasuna, bakardadea, antsietatea, haserrea, estresa, frustrazioa, errefusatzea…

Ondorioak zehazteko faktoreak

Hipoakusia duen haurraren entzumenaren kalitatea hobetzea ahalbidetzen duten hezkuntza bereziko premiak edo belarrirako gailu motak adin goiztiarrean egindako diagnostikotik sortzen dira. Diagnostiko horren baitan, audiometria-proba egitea dago. Hala ere, entzumenaren garapenaren jarraipena adina kontuan hartu gabe egin behar da, entzumena galtzeak haurrengan dituen ondorioak hainbat faktoreren araberakoak baitira:

  • Entzumen-galtzea agertzen den adina: Bizitzako lehen hiru urteak funtsezkoak dira hitz egiten ikasteko. Haurra gorreriarekin jaiotzen bada edo handik hilabete gutxira agertzen bazaio, eragin negatiboa oso handia da, gaitasun horren garapenean zuzeneko eragina duelako.
  • Detektatzeko eta esku hartzeko adina: Hipoakusia 3 hilabete bete baino lehen detektatu beharko litzateke, eta tratamendua 6 hilabete bete baino lehen hasi, entzumen-defizitaren ondorioak saihesten ahalegintzeko.
  • Entzumenaren galera-maila: Arina –26 eta 40 dezibel artean– edo sakona –80 dezibeletik gora– izan daiteke. Lehenengo kasuan, zaila egiten da ingurune zaratatsuetan edo beste pertsonak oso poliki hitz egiten duenean entzutea. Bigarrenean, soinu indartsuak bibrazioak bezala sentitzen dira. Horregatik, entzumenaren galera-maila sakona bada, ondorioak larriagoak izan daitezke.
  • Ingurunea: Adingabea maila pertsonalean zein sozialean osotasunez garatzeko beharrezko gaitasunak sortzeko, hainbat faktore hartzen dira kontuan: besteak beste, familia-ingurune orekatua eta baketsua, diagnostikoetarako eta tratamenduetarako laguntzak eskuratzeko aukera ematen duen osasun-sistema, hezkuntza-sistema inklusiboa eta laguntza etengabea ematen duen gizartea.

Garapenean duen eragina

Haurren entzumen-alterazioek diziplina askotariko esku-hartze goiztiarra eskatzen dute haien ikaskuntzaren hainbat esparrutan inpaktu negatiboak saihestu nahi badira.

Haurraren ahozko hizkuntzaren garapenaren atzerapenak pentsamendu logiko eta arrazionalei, memoria garatzeari, irakurtzeko gaitasunari eta irakaskuntza nahiz errendimendu akademikoari eragiten die.

Hizkuntzaren garapenean dauden ondorioak honako hauek dira:

  • Hiztegia: Motelago garatzen da eta hitz zehatzak ikastea –katua, jauzia, gorria– errazagoa da hitz abstraktuagoak ikastea baino –lehen, gero, ezberdina–.
  • Esaldien egituraketa: Esaldi laburragoak ulertzen eta egituratzen dira, eta, s hizkiarekin amaitutako hitzak ondo ez entzutean, arazoak sor daitezke plurala erabiltzean.

Entzumen-laguntzen onurak

Audifono gisako soluzioak erabiltzeak abantaila paregabeak ematen ditu, entzumen-desgaitasuna duten ikasleen eta entzuteko arazorik ez duten ikaskideen jarduna orekatu dezaketelako.

Abiapuntu hobea eta lagungarriagoa da hizketaren zein hizkuntzaren garapenean eta haien inplikazio emozional eta sozialetan eragin horien berri izatea. Izan ere, detekzio goiztiarrari eta diziplina askotariko esku-hartze egokiari dagokion garrantzia emanez, erabateko bizitza berma dakiekeelako entzumen-desgaitasuna duten haurrei.