Osakidetzak 2021etik Mangols-en bidaia izeneko jolas-hezitzailean oinarritutako programa bat dauka martxan. Haurren obesitateari aurre egiteko egitasmoetako bat da. Programa aitzindaria da espainiar estatu osoan, eta azaldu dutenez, “oso emaitza onak” lortu ditu: “Are gehiago, tratamendua jaso dute hiru adingabetatik bik lehen urtean osasun-egoera hobetzea lortu dute”. Euskadik lau haurretik batek obesitatea dauka.

Mangols-en bidaia izeneko tresnak teknologia berriak eta kontsulta presentzialak konbinatzen ditu. Health game edo osasun-joko honen helburua da 7 eta 14 urte bitarteko haurrak eta haien familiak ahalduntzea bizi-ohiturak aldatzeko eta eguneroko bizitzan jokabide osasungarriagoak txertatzeko, bai nutrizioan eta elikaduran, bai jarduera fisikoan, baita osasun emozionalaren arloan ere; izan ere, haurren gehiegizko pisuaren eta obesitatearen aurka borrotzeko ezinbestekoa da arazoari ikuspegi integral batetik heltzea.

“Haurren obesitatea gora doan arazoa da. Orain arte, umeak kontsultan ikusten genituen, elikadura osasungarria zein zen azaltzen genien, kirola egitea zein zen, etxera bidaltzen genituen eta dena hantxe amaitzen zen. Konturatu ginen horrek ez zuela funtzionatzen eta beste modu batean tratatu behar zela pentsatu genuen. Garrantzia eman ez bakarrik puntu horiei, baizik eta kontuan hartu buru-osasuna, eskola, familiak, eta modu erakargarri batean egin umeentzat”, azaldu du Amaia Aristizabalek, Hernaniko osasun-zentroko pediatrak Diario Vasco egunkariak idatzitako artikuluan.

Sistema honekin Osakidetzako profesionalei historia klinikoarekin integratutako tresna bat ematen zaie, arazo honetan errazago esku hartzeko. Osakidetzatik gehitu dutenez, pazienteen onarpena eta motibazioa handiagoak dira. Gaur egun, EAEko 400 familia inguru daude obesitatea eta gehiegizko pisua prebenitzeko tratamenduan Mangols-en bidaia programaren bidez, eta 600 profesional inguru trebatu dira haurren obesitatean eta tresna horren erabileran, pediatrak eta erizainak batik bat; gainera, lehen mailako arretako kontsultetan gehiegizko pisuaren eta obesitatearen aurkako tratamenduaren lehen lerroa bihurtu da.

 “Hezkuntza-bideojokoek ikaskuntza-prozesua esperientzia interaktibo eta dibertigarri bihurtzen dute, eta, horrela, esku-hartze medikoa entretenigarri bilakatzen da eta tratamenduarekiko konpromisoa eta atxikimendua hobetzen dira”, azaldu du Iratxe Salcedok, Osakidetzako Lehen Mailako Arretako Pediatriako arduradunak.

EMAITZA NAGUSIAK

Programa Osakidetzako Lehen Mailako Arretako sare osoan hedatzen hasi zenetik lortutako emaitzak honako hauek dira:

  • Hobekuntza nutrizionalak eta metabolikoak: gorputz-masaren indizearen arabera 3 egoera bereizten dira: obesitatea duten adingabeak, gehiegizko pisua duten adingabeak eta normopisua duten adingabeak (maila osasungarrien barrukoak). Tratamendua jasotzen dutenen artean, obesitatea duten adingabeen % 20k gehiegizko pisu egoerara hobetzea lortzen dute lehen urtean, eta gehiegizko pisua duten ia adingabe guztiak iristen dira balio osasungarrietara, normopisura, alegia. Gainera, dieta mediterraneoarekiko atxikimendua handitu egin dela ikusten da, eta horrek partaideen elikaduraren kalitate orokorra hobetzen du.
  • Jarduera fisikoa areagotzea eta sedentarismoa murriztea: paziente aktiboen ehunekoa % 24,1etik % 36,7ra igotzen da. Pantaila aurreko denbora nabarmen hobetzen da, hau da, pantaila aurrean egunean bi ordu baino gutxiago igarotzen dituztenak (OMEren gomendioa) % 48,1 izatetik % 83,5era igarotzen da.
  • Osasunaren pertzepzio positiboa: beren osasuna “ona, oso ona edo bikaina” dela uste duten parte-hartzaileen ehunekoa % 75,9tik % 95,2ra igotzen da.