Larraitz Arando 2012

Adin hauetako haurrak dituzten gurasoekin sexu hezkuntza lantzen dugunean sarritan entzun izan ohi den komentarioa izaten da hauxe: “Oraindik gai hau urrun gelditzen zaigu, nagusiagoak direnean tokatuko zaigu hau lantzea,oraindik gauza gutxi egin dezakegu eta”. Uste hedatua izan arren, okerra da.

Adin hauetan ere gauza asko landu daitezke. Gainera lantzen ditugunak ideia, jarrera eta kontzeptuak, geroko sexualitaterako oinarriak izango dira. Oinarriak misteriotsuak, ez oso argiak, tabuz jositakoak, badira … gure alaba eta semeek sexualitatearekin izango duten harremana horrelakoa izango da. Eta alderantziz. Gainera, sei urte inguru arte ez dute helduen sexu morala barneratzen, ondorioz, garai oso polita da errotik gauzak aldatzen hasteko.

GURASOEN IDEIAK LANTZEN

Gure seme alabekin landuko ditugun eduki eta jarrerak lantzeko garrantzitsua da gurasook sexualitateaz dugun barne ideia. Bakoitzak jasotako sexu hezkuntza eta izandako bizipenak sexualitatearekin modu batera edo bestera elkartzen gaitu. Lotura horrek guk egin nahi dugun sexu hezkuntza baldintzatuko du.

ZER eta NOLA LANDUKO DUGU ADIN HONETAN?

1- NESKA edo MUTILA, BERDIN ETA EZBERDIN:

ESPEKTATIBAK OREKATZEN

Jaiotzear dagoen haurraren sexua jakitean, berekiko ditugun espektatibak aldatzen ditugu maiz. Sexu bakoitzean ezaugarri ezberdinei ematen diegu garrantzia. Hala nola, neskengan polita izan dadin, … desio dugu. mutilengan berriz, iniziatiban, indarrean, kirolean abila … izatea amesten dugu maiz. Egia da beti ez dela horrela izaten baina gure subkontzienteak horretara garamatza askotan. Gertatzen al zaizu horrelakorik?

AHOTS ALDAKETAK DETEKTATZEN

Espektatibekin lotuta, inkontzienteki sexuan arabera hitz egiteko modua ere aldatzen dugu askotan; doinua, ahotsaren lodiera, esaten dizkiogunak , piropoak … Baliteke ezberdintasuna ez oso argia izatea baina gure burua aztertzen jarriz gero, ziur sorpresa bat edo beste hartuko dugula.

ARROPA ETA APAINGARRI SEXUATZAILEAK

Urte gutxitan aldaketa nabarmena eman den arren, oraindik arropaz eta apaingarriz bitartez gure haurrak sexuatzen jarraitzen dugu: Jaiotzean neskei belarritakoak jarriz, mutilei ile motza mantenduz, gelaren itxura ezberdinduz, neskei gonak jantziz, …

JOSTAILU GUZTIAK GUZTIONTZAT

Azken urteetan jostailu ez sexisten inguruan eginiko lanketa ezberdinen fruituak gero eta nabariagoak dira gure herri, ludoteka eta etxeetan. Pozgarria da haur guztiek jostailu guztiekin jolasteko aukera dutela ikustea.

KOLORE NAHASKETA

Topikoak tipiko izan arren, oraindik ere kolore guztiak ez ditugu sexu biekin erraz lotzen.Sobera dakizkigu hauek zeintzuk diren baina hau jakinda ere, kosta egiten zaigu maiz. Hartu dezagun minutu bat zure alabaren edo semearen arropa, jostailu, patinete, izara, gelako pareta … kolerak zeintzuk diren hausnartzeko. Ba al dago kolore saltsarik?

GENITALEN HARROTASUNA

Txikiak direnean mutilen genitalak errazago ukitu, ahoskatu eta non duen galdetzeko joera izaten da. Nesken alua ia ikusezina eta entzun ezina da. Ez dio amamak, osabak, aitak… hainbesteko erraztasunez, non duzu alua? publikoki galdetzen. Oraindik ere kosta egiten zaigu neskon genitalak harrotasunez ahoskatzea. Gerora honek emakumeok gure aluarekin dugun lotura eragin zuzena du. Harreman hori ez da harrotasunez bizi, gorde beharreko zerbait, lotsaria,… izateko joera dugu. Guztiz bestelakoa da gizonek zakilarekin duten lotura. Jarrera hauekin genitalekin izango duten harreman osasuntsuak eraikitzen laguntzen al diegu?

DESIRA SEXUAL EZBERDINAK

Ba al duzu nobiorik? Sarri egiten dizkiegu haurrei horrelako galderak. Galdera bakarra erabiliz, desira sexuala bakarra onesten dugula adierazten diogu haurrari. Agian ez du bikoterik nahi izango edo neska batena maiteminduko da. Ausartuko al gara tarteka galdera ezberdinak egiten?

2- SENTIMENDUEN ADIERAZPENA

Haur txikiek adierazteko duten bide garrantzitsuenetariko bat negarra da. Sarri gurasoari zail egiten zaigu gure haurren arrantzak entzutea. Txupetearekin, tontokeriak eginaz, gaiez aldatuz … negarra estaltzen saiatzen gara. Jarrera honekin negarraren bitartez gauzak azaltzea txarra dela ikasiko du haurrak. Lasai hartu dezagun. Negarraren bitartez zer esan nahi digun ulertzen saiatzeak on digu egingo dio; agian belarriko mina du edo izebaren besoetan ez dago gustura edo negar egin nahi du soilik.

3- HIZKUNTZA EGOKIA

Askotan gurasoontzat sexualitatearekin loturiko hitzak ahoskatzea zaila da eta edo esamolde batzuk erabiltzen ditugu edo ez ditugu izendatzen; potxotxa, bere gauzak egiten, maitasuna egin, pitito,… Gorputz atal bakoitzari bere izenez deitzeak eta ekintza bakoitza bere izenez izendatzeak ez dio haurrari kalte egingo. Alderantziz. “Masturbatzen ari da. Larrua jotzen ari da. Alua ukitzen ari zara.” modukoek kontzeptu eta izenen arteko lotura garbiago bat izaten lagunduko die.

4-SEXU JOLASAK PERBERTITUAK EDO ERAIKITZAILEAK?

Haurrak beraien gorputzak esploratzen, medikuka jolasten, gurasoak besarkatzen, maitatzen, ukitzen … Hauen gainean ditugun ideia eta erreakzioek haurrarentzat garrantzitsuak izango dira.

5-INTIMITATEAREN MUGAK

Txikiak izan arren, beraien intimitatea errespetatzea oso garrantzitsua da. Berarentzat espazioa izatea. Bertan egiten duena berarentzat soilik izatea. Gaur egungo gurasook une oro seme-alaben gainean egoteko joera dugu. Ahaztu egiten zaigu, intimitatea gure seme-alaben garapenerako beharrezkoa dela.

6-DERRIGORREZKO MUSURIK EZ!

Haurrak direlako ez dute une oro irribarretsu, agur egiten, urteak esaten, dakitena erakusten (agur egin, musua bota, dakizkien hitzak errepikatu…) ibili beharrik. Askotan hori da eskatzen dieguna. Haurrek ere egun guztiak ezberdin bizi dituzte, gaur umoreko daude eta gero ez. Haurrek ere ez dute pertsona guztiak gogoko… Bizipen guzti horiek lasai bizitzeko eskubidea izatea garrantzitsua da. Umeak bere barrua ezagutu eta hori errespetatzen ikasi dezan. Beraz, gogoko ez duen pertsona horri ez badio musurik eman nahi, hori errespetatzea gure lana izango da. Geroko harremanetan ezetz esaten edo gehiago eskatzen jakiteko garrantzitsua da hau.

Guztia betetzea oso zaila da baina hemen esandakoak ikusgarri egin eta kontziente egiteak, gure seme alaben sexu heziketa hobe lantzea ahal bideratuko du. Guzti hauek gerora beraien sexualitatean eragina izango dutenez, ahaleginak merezi duela uste dut. Animo eta besarkada bat horretan zabiltzaten gurasoei!