Aurreko artikuluan banaketa edo bereizketari buruz hitz egiten genuen, geroz eta ohikoagoa den errealitatea baita. Horrelako hainbat kasuetan, denbora baten ostean, bikotekide ohi batek beste bikote batekin elkartzeko erabakia hartzea gertatu daiteke, familia berri bat eraikiz. Errealitate berri hori berezia da, beraz, egin diezaiogun so pixka bat sakonago famili berreraikien fenomenoari.

Captura de pantalla 2014-12-11 a las 12.03.18

Zeri deitzen diogu Familia Berreraikia (F.B.)?

Heldu bikote batek osatzen duen familia, zeinean behintzat bikotekideetako batek aldez aurretik baduen seme-alabaren bat.

Zein da Familia Berreraikien kopurua?

Zaila da zehazki jakitea, izan ere berreraikitako familia asko sortzen dira beraien lotura legez sinatu gabe, hots, erregistrorik utzi gabe. Orientazio moduan esan dezakegu espainiar estatuan aurreko hamarkadan dagoeneko ezkontzen %10ean bikotekideetako bat behintzat aurreko beste ezkontza batetatik zetorrela. Estatu frantziarrean, aldiz, berreraikitako familia kopurua famili guztien bosten bat bazela estimatzen da.

Geroz eta ohikoagoa den errealitate hau, derrigorrez gatazkak eragingo ez baditu ere,  berezko konplexutasuna duen harreman errealitatea sortzen du. Gainera, horretan dabiltzan helduetako oso kopuru txikia dator berreraikitako familia batetatik, beraz, kasu gehienetan jatorrizko esperientzia zein fantasiak ez dira laguntza handikoak izango.

Fenomeno anitza da.

Mota askotako F. B.ak topatu ditzakegu, hala nola alarguntze ostekoak, bereizte ostekoak, guraso bakarreko famili baten ostekoak… Era berean ezberdina izango da bikotekide bakarrak ala biek baldin badituzte aldez aurretiko seme-alabak, edo eta hauen adina oso ezberdina bada.

Familia Berreraikien ezaugarri eta erronkak

Kasuistika oso handia izanda, famili bakoitzak bere berreraikitze propioa egin beharko du. Prozesu honek gutxienez bi urte iraungo ditu, modu orokorrean honako gaiak landu beharko dituztelarik.

Galera batetan dute jatorria: Galera hori ez da berdina izango bereizte batetik edo alarguntze batetik datozen familietan, noski. Baina kasu guztietan, bizitzako etapa guztietan gertatzen den bezala, zerbait berria hastean beste zerbait galdu egiten da. Helduek galdu dituzten gauzen artean aurreko bikotea, berarekin zuten harremana, famili idealaren fantasia eta beste hainbat aldaketa sekundarioak topatuko ditugu (bizitokia, harremanak, bizi ohiturak…).

Haurrek ere hainbat gauza galtzen dituzte, hala nola guraso bat (nahiz eta egon, jada ez dago uneoro eskuragarri), gurasoak berriz elkartzen badira haiekin pasa daitekeen denbora, egonkortasuna, famili idealaren fantasia, bizilekua, eskola, lagunak…

Erronka: Familia berreraikitzeko prozesuan aurrera egiteko ezinbestekoa izango da norbanako bakoitzak bere dolua egitea, hau da, bere sentimenduak eta beharrak adierazteko aukera izatea, iragana gogoratzea etb.

Estruktura konplexua daukate: guraso funtzioak ez dagozkio bikote berriari soilik, posible da beste guraso biologikoak ere guraso eskubide-betebeharrak izatea. Gainera, lotura legalak asimetrikoak izango dira eta adibidez ugazaitak, nahiz eta ama biologikoarekin ezkondu, ez du gurasotasun funtzio legalik hartzen. Halaber, anai-arrebaordeek ere ez dute inongo lotura legalik.

Erronkak: noiz eta nola hartu behar ditu ugazaita/ugazamak guraso funtzioak? Goizegi har ditzan eskatzen badiogu, seme-alabaordeekin lotura afektiboak ezarri baino lehen, zaila eta gatazkatsua izan daiteke. Ildo berean, haurrak geroz eta nagusiagoak direnean orduan eta zailagoa izango da figura berriaren rol normatiboa onartzea. Horrelako kasuetan hobe da bigarren lerroan mantentzea, guraso biologikoaren euskarri.

Gertatu daiteke ere, ugazaita/ama eta seme-alabaordearen arteko harremana txarra izatea. Ezin dugu inor behartu beste pertsona bat maitatzen, baina horrelakoetan oso garrantzitsua izango da harreman kordiala zer den definitzea eta elkar errespetatu dezaten indar handia jartzea.

Familia zabalari dagokionez, sistema irekiagoa izango da eta ez da horren argi egongo nor den sistemaren parte eta nor ez. Hainbat harremanek ere ez dute izenik. Adibidez, nola deituko diot nire ugazaitaren koinatari? Nire anaiaren izekoa izanda, ez al da ba nire familiakoa?

Erronkak: Senide kopurua biderkatu egiten da eta ahalegin handiagoa behar da hauek ezagutu eta loturak mantentzeko. Gainera hainbat kasuetan guk geuk asmatu beharko dugu nola deitu senide horrekin dugun harremanari.

Familia nuklearretik kanpoko harremanak, beraz, ugarituko dira eta guztiak ez dira positibotzat hartuko. Leialtasun gatazkak agertu daitezke eta horren aurrean konfiantza mantentzea erronka handia izango da (adibidez nire semea bere amaren etxera doanean nire koinata ohiarekin dago. Nik koinatarekin oso harreman txarra nuen eta beldur naiz zer esango dion berarekin dagoenean. Haurrak hor leialtasun gatazka izango du, zeini kasu egin jakingo ez duelarik).

Ezinezkoa bada harreman batzuetan konfiantza mantentzea, seme-alabari adierazi beharrean, beste gurasoarekin hitz egin beharko genuke aurrena. Kontua da askotan komunikazio zuzen hori ez dela posible, edo izanda ere gaia konplexuegia dela. Leialtasun gatazkak sufrimendu iturri handia izan daitezke.

Denboran garatzeko prozesuan ordena eta ibilbidea eraiki behar dira: Garapen zikloa ohiko familietan lineala den bitartean (elkarrekin bizi ez den bikotea, elkarrekin bizi, lehenengo seme-alaba…), Familia Berreraikietan hau ez da mantentzen eta, besteak beste, guraso-seme/alaba loturak bikotearen arteko loturaren aurrekoak dira.

Halaber, F.B.ak ez du historia partekatu bat eta helduek ere ez dute seme-alabarik gabeko bikotearen fasea bizi. Bi ezaugarri horiek konpentsatuak izan beharko dira.

Erronkak: Maitasuna ez da berehala sortzen, kontaktutik sortzen da. Beraz denbora beharko da lotura afektiboak sortzen joateko eta historia partekatua idazten joateko. Garrantzitsua da binomio ezberdinak (berriak nahiz zaharrak) indartzen dituzten aukerak ahalbidetzea, besteak beste amaordearekin aisialdi denbora partekatu, kustodia duen aitarekin ere bakarka egon ahal izatea, neba-arrebaordearekin antolatu…

Binomio hauetatik garrantzitsuena helduen bikotea da. Familia berriaren euskarri izan behar dira eta harreman sendoa izan behar dute. Hasieran, seme-alabek nabaritu ez dezaten, bakarka egoteko denbora ez dugu hartzen. Ohikoa da gainera seme-alaba nagusiek harreman berria gaitzestea, baina elkarrekin bizitzea erabakitzen badugu, helduok harreman eredu positiboa izan behar gara.

Horrek esan nahi du heldu bikoteak, nahiz eta antolamendu aldetik konplexua izan, denbora lortu behar duela bakarrik egoteko, hala harremana elikatzeko nola gurasotasun funtzioak elkarbanatzeko. Etxeko arauak elkarrekin adostuak izan beharko dira. Honek guztiak egonkortasuna emango dio F.B.ri.

Laburbilduz, Familia Berreraiki bat oso aberasgarria izan daiteke partaide guztientzako. Hala ere, denbora beharko da puntu asegarri batetara iristeko. Bide horretan sen onari jarraituz aurrera egiten da, aldez aurretik ezarrita ez dagoen bidean aurrera.

Bide guztietan bezala, erronkei aurre egin beharko diegu, eta horretarako modurik onena komunikazio ireki bat mantentzea da, emozio eta beharren adierazpenerako tokia uzten duena. Horretaz gain, malgutasuna ere beharrezkoa izango da, gauzak egiteko modu zuzen bat baino gehiago baitago. Horretan datza hain zuzen ere harremanen aniztasunaren altxorra.

Argazkiaren iturria