Emozioetan heztearen eta gain-babesa identifikatzearen garrantzia heziketan
Arrasateko udal prebentzio sailak antolatuta 6-12 urte bitarteko seme-alabak dituzten gurasoekin formazio saioak egiten ari da Hezibideko psikologoa eta psikopedagogoa da Mireia Centeno. Saio horietan emozioen kudeaketa eta seme-alaben autonomia dituzte bereziki aztergai.
Emozioen kudeaketari garrantzi txikia eman zaio orain arte, baina gero eta zabalduago dago landu beharreko gaitasuna dela. “Gaur egun, ikastetxeetan hasita daude gaia lantzen baina gure belaunaldiak, esaterako, ez du horrelakorik ezagutu. Gu ere guraso moduan ez gaituzte emozioetan hezi. Zer gertatzen da? Sarri kosta egiten zaigula gure emozioak zein ingurukoenak onartzea eta errespetatzea. Haurrekin ere zailtasun ugari azaltzen dira”, adierazi du Centenok. Eta hainbat adibide ematen ditu. “Zergatik esaten diogu negarrez dagoen haur bat ez negarrik egiteko, edo min hartzen duenean hori ez dela ezer… Egunero botatzen ditugu horrelako mezuak. Horrelako jarrerak erakusten dutena da hainbat emozio ez ditugula onartzen kaltegarriak direla pentsatzen dugulako”.
Tristura, haserrea, beldurra…
Emozio bat errespetatzen ez denean azkenean gatazka sortzen dela dio Centenok. “Guraso eskolan haserreak, tristura… lantzen ditugu. Argi izan behar dugu emozio batzuk sortzen dituzten zenbait jokaera ezin direla onartu. Bideratzen ikasi behar dugu. Baina emozio bera onartu egin behar dugu. Haur bat triste dagoenean triste dago, eta haserre badago haserre dago. Hain zuzen ere triste edo haserre egotea beharrezkoa da. Ezin dugu eskatu triste edo haserre ez egoteko. Eskaini beharrekoa tristura edo haserrea bideratzeko tresnak dira”.
Haserrearekin lotuta Centenok azpimarratzen du oso beharrezkoa dela haserrea onartzea. “Onartu ezin direnak haserreak adierazteko ematen diren zenbait jokaera dira. Jokabidea bideratu behar da, baina emozioa ukatu gabe. Beldurrekin berdin. Ez ukatu emozioa eta umeari azaldu beldurra sentitzea beharrezkoa eta ona dela. Beldur hori nola kudeatu da erakutsi behar duguna”.
Seme-alaben autonomia
6-12 urte bitarteko seme-alabak dituzten gurasoekin Centenok lantzen duen beste gai nagusienetako bat autonomiarena da. “Gain-babesaren inguruko eztabaida dago gaur egun, eta autonomia oso lotuta dago auto-estimuarekin”, dio adituak. “Askotan ez dugu seme-alaben gaitasunetan sinisten edo beldur gara gaur egungo gizarteak arrisku batzuk sortzen dituelako… Gain-babesa kontua agertzen da batez ere eskola testuinguruan eta gurasoen aldetik. Etxeko lanak egiteko, azterketak prestatzeko… baina zaila da babesaren eta gain-babesaren artean mugak jartzea. Esaterako, egokitzapen luzea egitea babesa da edo gain-babesa da? Nik uste dut babesa dela, baina bestelako iritziak ere badaude”.
Centenoren ustez, bestalde, ez da berdina egoera herri txiki batean edo hiri handi batean. “Niri kosta egiten zait gai horren inguruan orokortasunak ematea”. Uste du, gainera, gurasoen gain jartzen duela gizarteak gai honekiko erantzukizun guztia eta gizarte mailakoa dela dio.
Iruzkinik ez "Emozioetan heztearen eta gain-babesa identifikatzearen garrantzia heziketan"