Umearen lo egiteko aztura edo ohiturek (alegia, lo egiten duen ala ez eta zenbat ordu egiten dituen lo) familia osoari erasaten diete. Arrazoi horregatik, lotarako aztura onak eta arau egokiak garrantzitsuak dira.

Pertsona bakoitzak lotan egin behar dituen orduak norberaren, bakoitzaren kontuak dira eta artikulu honek gida moduko orientazio bat eskaini nahi luke, besterik gabe. Kasu bakoitza modu indibidualean aztertu eta baloratu beharra dago. Adibidez, zure semea edo alaba oso ume aktiboa baldin bada, lo-premia handirik ez badu, gerta daiteke bere lotarako azturak aldatu eta ustezko “normaltasunaren” barruan sartu nahi izateak egoera konpondu ordez arazoa handiagotzea.

Zenbaterainoko garrantzia du lo egiteak?

Lo egitea faktore oso garrantzitsua da gure osasunarentzat. Lo gaudela atseden hartzen dugu, eta gure gorputzak energia berriztatzen du. Horregatik erraz ulertzeko modukoa da gure seme-alabek lo ondo egiten ote duten, zenbat egiten duten eta horrelako kontuak sarritan aipatzea.
Lo premiak aldatuz doaz umearen adinaren arabera. Eta beti ez da beharrezko izango umeei lo egitera behartzea.
Lo egitea ere garrantzi handikoa da amets egiteko, eta bide batez umearen eguneroko bizimoduko gertaerak prozesatzeko. Loaldi egoki batek haurraren ongizate psikologikoa errazten du beraz.
Ondo lo egiteak lotarako aztura egokiak edukitzea eskatzen du. Eta gure seme-alabei aztura on horiek irakastea gurasoen erantzukizuna da. Ez da ahaztu behar loa dela umeak ordu gehien ematen dion eguneroko jarduera.

Zenbat ordu egin behar ditu lo jaioberri batek?

Jaioberri batek 16-19 ordu bitartean egin ohi ditu lotan egunero, guztira. Normalean bi-hiru orduz behin esnatzen dira jateko. Eta goseak eraginda esnatzen direnez, ez dituzte lau edo bost ordu baino gehiago ematen jarraian lotan. Hori da jaioberriek lo eman beharko luketen denborarik luzeena, baraualdi oso luzeak saihesteko. Hala ere, lasai, izan ere umea normal eta sano dagoen bitartean, dena ondo baitoa.
Baina umeak elikadura-premia bereziak badauzka (pisua galdu baldin badu edo behar adina pisu irabazten ez badu, adibidez), gerta daiteke bi-hiru ordutik behin esnatu beharra izatea, jaten emateko. Zure pediatrak esango dizu nola jokatu, kasu horretan aurkituz gero.

 

Zenbat ordu egin behar ditu lo hiru hilabeteko haurtxo batek?

Hiru hileko haurrak 13-15 ordu egiten ditu lo egunean, guztira. Bost bat ordu egunez, eta gainerakoak gauez, kontuan hartuz haurtxoa behin edo bitan esnatu daitekeela gauean.
Gauez jaten eman edo aldatzea tokatzen denean, gurasoek bizkor eta isilik jarduten saiatu behar dute, ahalik eta argirik gutxienarekin, une horietan umeari hitz egin edo berarekin jolasean aritu gabe, berriro lokartu dadin.
Umea desordutan esnatu baldin bada, berriro ere lokartzen saiatu beharko genuke. Sehaskako arropak erretiratu baditu, lasaitu umea bizkarrean suabe-suabe igurtziz, bertan zaudela kontura dadin, Hori nahikoa izan daiteke umea berriro lokartzeko, utzi minutu batzuk joan daitezen beste ezer egin gabe.
Gurasoek erakutsi behar diote haurrari gauez ez dela ezer berezia gertatzen, hitz egin eta jolasean aritzeko garaia egunez dela. Haurtxoari berdin dio gauez lo egin eta egunez esna egotea, edo alderantziz. Gurasoek erakutsi behar diote haurrari zein den jokatzeko modurik onena.

Zenbat ordu egin behar ditu lo 6-12 hileko haur batek?

6 hiletik urtebetera bitarteko haur batek 12-14 ordu ematen ditu lo egunean, guztira.
Umea oraindik gauez esnatzen bada, ondo legoke gurasoek bost bat minutu pasatzen uztea, ea umea bere kasa lokartzen den ikusteko, baina betiere umeak ez duela inolako gauza txarrik ziurtatu ondoren, noski. Denborarekin, gurasoek ondo ikasiko dute haurraren negar-maina diferenteak bereizten: noiz den gose, noiz dagoen nekatua edo noiz gertatzen zaion kezkatzeko moduko zerbait.
Ferekatu umearen bizkarraldea suabe-suabe, hitz egiozu ahots apalez, lasaitu dadin, zu berarekin zaudela esanez. Adin horretako haurrak agian izango du gustuko jostailu bigun, panpina edo arroparen bat, gauez beso artean eduki eta lasaitzeaz gain, seguruago sentiaraziko duena.

Zenbat ordu egin behar ditu lo bat eta hiru urte arteko ume batek?
Urtebetetik 3 urtera bitarteko ume batek 10-12 ordu egin ohi ditu lo egunero. Dena den, umea aldez aurretik prestatzeko ideia ona izan daiteke ohera joan aurretik errutina egoki bat ezartzea, horrela oheratzeko ordua gertu dagoela jakingo baitu.

Eta eskolaurreko haur batek?

Adin honetako (4-5 urteko) ume batek ere 10-12 ordu egingo ditu lo egunero, baina honezkero ondotxo ezagutzen ditu lotarako eta ohera joateko errutinak. Gaueko amesgaiztoak izan daitezke sasoi honetan kontuan hartzeko nobedadea. Amesgaizto batek eraginda umea negarrez esnatzen bada, erosotasuna eta segurtasuna eman behar zaizkio. Gurasoak umearen gelara joan, bizkarraldean igurtzi edo fereka batzuk egin eta lasai-lasai hitz egingo diote. Ez galdetu ezer loaz edo amesgaiztoaz, umea ez baitago erabat esna normalean, eta berriro ere lokartu egingo baita gurasoa bere ondoan sumatzen badu. Umea ez da ezertaz oroituko biharamunean.

Zenbat ordu egin behar ditu lo eskolara doan ume batek?

Adin honetako umearen loa helduen loaren oso antzekoa da, eta lotako orduak gauekoak soilik izaten dira, siestari eman beharreko orduak eta siesten maiztasuna asko murrizten direlarik. Horrela, eskola-adinean dagoen ume batek 10 bat orduko loaldia egin beharko luke gauero. Ohera joateko ordua erabakitzeko, garrantzitsua da pentsatzea umeak ze ordutan joan behar duen hurrengo egunean eskolara eta zenbat denbora behar duen goizean prestatzeko eta eskolara iristeko. Umeak loaldi eder bat egingo du gauez eta erabat deskantsatuta sentituko da hurrengo goizean. Bestela gertatuz gero, umeak ez du errendituko eskolan eta arazoa izango dugu goizero-goizero, nekatua dagoen umea ohetik ezin aterata. Ohera joateko ordu egokia zein den umearen osasunari eta ongizateari erreparatuz erabakiko dute gurasoek kasu bakoitzean.

Ze errutina behar da lotara joan aurretik?

Garrantzitsua da ohera joan aurretik atseden-aldi bat uztea, baina egunero ahal dela oheratzeko ordu berari eutsiz. Lotara joan aurreko errutina beti gauza bertsuak egitea da, ordena berean, ordu berean egunero, ohera sartu eta lo egin aurretik.
Errutinaren adibide posible bat:
-Utzi umeari lasaitzen, elkarrekin bere gustuko jolas lasairen batekin jolasean aritu ondoren
-Utzi berari aukeratzen ze pijamarekin oheratu nahi duen
-Inguruko musika suabea eta lasaia izan dadila
-Ipuinen bat irakurri edo zerorrek kontatu berari
-Tapa ezazu bere gustuko manta, pelutxe edo seguru sentiaraziko duen beste edozer gauzarekin

Bai umearentzat eta baita gainerako familiakideentzat ere, 15-30 minutuko errutina izan daiteke aukerarik hoberena.

Zer gertatzen da ume batek ez badu behar adina lo egiten?

Erabili zentzu komun pixka bat. Begira iezaiozu zure umeari: itxuraz deskantsatua, sano badago eta behar bezala hazten ari bada, behar adina lo egiten duen seinale. Zenbat lo egiten dute gainerako familiakideek?, normala baino gehiago edo normala baino gutxiago? Lotarako orduen premia handiagoa edo txikiagoa gurasoengandik heredatzen den kontu bat da, hortik atera kontuak.
Esan beharra dago, bestetik, badirela umetan nahiko usuak diren loaldiko trastornoak, beldurrekin, gaueko esnatze-aldiekin, arazo mediko edo psikiatrikoekin eta baita familia barruko arazoekin ere lotuak egon daitezkeenak. Ez dira ahaztu behar trastorno horietan eragina izan dezaketen giro-baldintzak ere: argia, zaratak, etab. irrati edo telebistakoak adibidez.
Loaldiaren trastornoek eguneko logura, portaeraren nahasteak eta eskolako atzerapenak ekar ditzakete, gurasoei kezka eta estresa eraginez. Arazo horiek helduaroan ere jarrai dezakete, eta horregatik komeni da garaiz detektatu eta konpontzen saiatzea.

Gure umea gauez esnatzen bada, negar egiten utzi behar al diot berriro lokartu arte?

Ez. Negar egiten duen umeak beti jakin behar du gurasoak hor dauzkala, bere ondoan. Umeak segurtasuna behar du, beste ezeren aurretik. Eta gurasoen presentziak beldurra uxatzen lagunduko dio. Fereka iezaiozu bizkarra, suabe-suabe, hitz egiozu modu leunean, hitz lasaigarriak erabiliz, modu ulerkorrean baina irmo, eta tapa ezazu berriro. Egizu behin eta berriz, beharrezkoa izanez gero.
Umeak negar egiten badu, gurasoek ziur egon behar dute ez dagoela gaixorik, eta ez daukala sukarrik.