Ezin da ukatu gazteen artean adikzio mota berriak daudela. Teknologia berriekin gertatzen ari dena begi bistakoa da, baina hor daude baita ere ludopatia, zigarro elektronikoa… Adikzio horien aurrean prebentzio lana egin daiteke eta ariketa batzuen berri eman digu Hazkunde psikologia zentroko kide Irene Barrasak.

Nortasunari buruzko collage artistikoa

“Adinaren araberako ariketak daude, baina uste dut jokoen bitartez gai hauek erosoago lantzen direla, eta umeen motibazioa ere handiagoa da”, esan du. Eskolaz eskola ibili ohi da tailerrak egiten eta auto-ezagutzari eta auto-estimuari dagokionean galdera bidezko collage bat egin daitekeela nortasunari buruz. Gazteei galdetzen die, esaterako, zeintzuk dira beraien iritziak, beraien ahalmenak, beraien ametsak…? Eta pentsamendu kritikoa ere garatzeko horiek guztiak zalantzan jartzeko eskatzen die; izan ere, askotan gure nahiak eta gure iritziak besteenak izaten dira gehiago gureak baino. “Gazteek askotan lagunak kopiatzen dituzte. Gauza horiek zalantzan jartzea eta hausnarketa bat bilatzea ona da. Eta artistikoki landu daiteke collage bat eginez”, aipatzen du.

Eguneroko bat idatzi

Adituak dio eguneroko bat egiteak asko laguntzen duela auto-ezagutzan.

Tertulia saioak familian

Garrantzitsua da Barrasaren esanetan gazteen ezaugarri positiboak familian egunero elkarbanatzea. “Oso erraza da, eta ez daukagu hori egiten batere ohiturarik eta auto-estimuan eragin handia izaten du”.

Mindfulness ariketak

Emozioak lantzeko mindfulness ariketak ere egin daitezkeela dio adituak, edo gazteek gustuko duten abesti bat jarri eta abesti horrek sortzen dituen emozioak marrazteko eska daiteke gero horren inguruko galderak egiteko. “Zer sentitu duzu? Zer nabaritu duzu gorputzean? Ze izen emango zenioke emozio horri? Beste ze egoeratan sentitu duzu emozio hori? Zela kudeatu duzu? Zer egingo duzu hurrengo batean berriz gertatzen bazaizu?…”

Antzerkia edo rol playin ariketak

Enpatia garatzeko, bestalde, antzerkia edo rol playing ariketak oso erabilgarriak direla dio Barrasak; izan ere, beste pertsonaren lekuan jartzeak aukera ematen dute enpatiarako. Pelikulak eta dokumentalak ikusita ere besteen lekuan jartzeko errazagoa da eta galdera askori eman diezaioke bidea horrek.

Eztabaida saioak eta dilema moralak

Pentsamendu kritikoa garatzeko interesgarria da eztabaida saioak egitea eta dilema moralak planteatzea. “Asko daude eta Internet-en topa daitezke. Nik, adibidez, askotan planteatzen diet gaixoarena eta botikarena. Bikote batean emakumea gaixorik dago eta botika bat behar du, baina oso garestia da eta bikotekideak ez du dirurik. Hala, lapurtu egiten du farmazia batetik… Zein da egoera horren inguruan egin daitekeen irakurketa? Morala asko landu daiteke eta modu ezberdinetan.

Behar errealak eta sentitutakoak

Barrasak azken aholku bat ematen die gurasoei. “Bultzatu behar errealen eta sentitutakoen inguruko hausnarketa. Adibidez, mugikorraren erabilera edo sare sozialena ez da behar erreala baina gazteek horrela sentitzen dute, eta hausnartu behar dute zelan sorrarazten diguten behar hori iragarkiek. Ez da behar erreala sentitutakoa baizik”.

Ariketa hauek eta antzerako beste batzuk nortasun propioa eta pentsamendu kritikoa garatzeko aukera emango diete gazteei. Hala, bidean aurkituko dituzten praktika edo jarduera adiktiboen aurrean tresnak izango dituzte aurre egiteko.

Lotura duten artikuluak:

 

Irudiaren iturria hemen.