Hizkuntzen ikaskuntza-prozesuari eta familiek gizarte-gaitasunen garapenean duten garrantziari buruzko tailerra eskainiko du Eskoriatzan Emun-eko Ainhoa Lasak. Bera hizkuntza portaera aldaketatan aditua da, eta aurrerapen bat egin digu.

Haurren eta helduen komunikazioa hobetzeko baliabideak dira  landuko dituzuenak…

Bai, haur eta guraso edo hezitzaileen arteko komunikazioan gako batzuk identifikatzea da asmoa, elkarrizketen kalitatea hobetzeko. Halaber, hizkuntza ohituretan eragiteko asmoa daukagu. Ikastaroan ikusiko duguna da nola eduki elkarrizketa on bat haurrekin, daukaten adinaren arabera, eta zer eta nola esan; nola sortu elkarrizketarako espazio hori.

Hortaz, elkarrizketarako gakoak identifikatuz, hizkuntza ohituretan eragin nahi duzue?

Batetik, nik uste dut haurrekin hitz egiteko orduan, interesgarria dela ikustea, adinaren arabera, zeintzuk diren haur horren beharrak eta zein trebezia eskatzen dizkion horrek elkarrizketari begira; hots, adina haurraren beharrarekin eta bere gogoetarako, hausnarketarako eta elkarrizketarako gaitasunarekin lotzea.

Bestetik, euskaraz hitz egiten ikasi egiten dugu, baina gauza bat da hizkuntza bera ikastea eta beste gauza bat hizkuntza erabiltzen jakitea. Hau da, agian ikasiko dugu lagunekin erdaraz egiten eta etxean euskaraz, edo alderantziz. Horri sozializazioa deitzen zaio.

Hortaz, lehenengo eta behin, konturatu behar gara zein puntutan dauden eta behin aztertuta, esan: zer egin daiteke agertoki honetan? Hor gako batzuk ematea nahi dugu komunikazio hori edo elkarrizketa hori hobetzeko; eraginkorragoa izan dadin.

Adibidez? Zein izan daiteke gako horietako bat?

Niretzat, esaterako, inportantea da jakitea zenbat urte dauzkan edo zein adin tartetan dagoen eta zeintzuk diren bere beharrak. Bestetik, garrantzitsua da garbi edukitzea zein mezu helarazi nahi diodan, eta zentzu horretan, guk ere baditugu etxeko lanak egiteko.  Egoerak behatzen ikasi behar dugu.

Batzuetan haurra erdaraz hitz egiten ikusten dugu eta ez diogu beste ezeri erreparatzen. Hori baino garrantzitsuagoa da momentua ikustea: bakarrik dago? Lagunekin? Helduekin? Etxean? Kalean? Eta hor, ikusten dudanaren araberako erantzun bat edo beste emango diot. Lagun artean imitazio-jolas bat egiten ari da edo elkarrizketa bat izaten? Nik uste dut garrantzitsua dela gauza hauek ikusten ikastea.

Orain arte, agian, ez dugu hori guztia kontuan hartu. Gauzak ez dira behar bezala egin?

Ez da gaizki edo ondo. Bakoitzak ikusten duenari erantzuten dio; nik ez badut zerbait ikusten, ezingo naiz nire erantzunean harago joan. Zenbat eta gehiago jakin, orduan eta errazago egokituko naiz; moldagarriagoa izango naiz.

Eta ekuazio horretan, niretzako oso garrantzitsua da momentua.  Egunero ez dugu momentu berdina bizi eta gai bati batzuetan ilusioz helduko diogu eta hurrengoan, agian, etsipenez. Garrantzitsua da zein puntutan gauden eta zenbateko indarra dugun jakitea.

“Trebezia sozialak garatzea” eta “hizkuntzaren kudeaketan laguntzea” dira azpimarratu dituzuen gaitasunak…

Hitz egiteko espazioak sortzea da garrantzitsuena gai hau lantzen dugunean, eta ez bakarrik erdaraz ari garenean; askoz lehenagotik etxean espazio batzuk sortuta edukitzea garrantzitsua da, hitz egiten hasteko. Horrela, korapiloak ailegatzen direnerako egoera ulertzen laguntzea izango litzateke gure egitekoa.

Nolako harrera izaten dute ikastaroek?

8-10 urte daramatzagu hainbat modutan guraso eta familiekin lanean, eta harrera ona izaten da. Nik uste dut gure haur eta gazteen izatearen bete arlo bat ezagutzen laguntzen digula. Askotan gu euskaldunak garela esaten dugu, zerbait mugitzen da gure barruan baina agian ez diegu azaldu horrek guztiak nola funtzionatzen duen.

Gaia bera ulertzeko ikuspegi berriak gureganatzea oso ondo hartzen da, eta norberak ekartzen dituen erronketan soluzio posible berriak identifikatzen saiatzen gara. Izan ere, normalean, etortzen direnak oso kezka pertsonarekin datoz; soluzio magikoen bila. Baina lan hauek maratoi bat dira, heziketa kontua da, eta etxeko beste balio eta egiteko modu batzuekin du lotura. Urteetako lana da; haur bakoitzari, dagokion adinean, gaiari buelta berri bat ematen joatea da gakoa.

Hizkuntza ohituren gaia erronka handi bat da gure gizartean, eta erantzun eta konponbide azkarragoak nahiko genituzke. Nolanahi ere, nire iritziz, ikastaroak, behintzat, ezinaren eta erruaren motxila kentzeko balio du.

Mezuren bat gure irakurleentzat?

Ea parte hartzera animatzen diren. Eta horren harira azpimarratuko nuke asko gustatzen zaidala halakoetara haurrekin ordu asko pasatzen dituztenak etortzea –ez bakarrik gurasoak edo hezitzaileak–; aitona-amonak, izeba-osabak…

Etiketak: