Amagandiko edoskitzeak ba al du zerikusirik txantxarraren garapenarekin? Ba al dago honen ebidentziarik?
Galdera honi erantzuteko Espainiako pediatren erakundera jo dugu eta bertatik ekarri dugu azpiko testu hau:
Amagandiko edoskitze luzeak lehen haurtzaroko txantxarra izateko arriskua (CPI) areagotzen duela ondorioztatzen duten azterlanek askotan gabezia metodologiko handiak dituzte eta ez dituzte kontuan hartzen gaixotasun horren patogeniarekin lotutako faktoreak. Bestalde, askotan, profesionalek gaiari buruz duten posizionamenduan eragin handia dute iritzi pertsonalek, esperientziek edo edoskitze luzeari buruzko aurreiritziek.
Bereziki adierazgarriak iruditzen zaizkigu, halaber, hainbat ikerketa antropologikoren aurkikuntzak, horien artean Palmer doktorearen lanak, zeinak Washingtongo Smithsonian Museo Naturaleko haurren burezurrak aztertu baitzituen, historiaurrean datatuak (haurtxoak elikatzeko modu bakarra amagandiko edoskitzea eta beti luzea zenean), eta aztertutako hortz erabakigarri gehienetan txantxarrik ez zegoela frogatu baitzuen.
Kontuan hartu beharreko beste gogoeta bat da bular-muturra bularra hartzean umetxoaren ahoaren amaieran dagoela, aho-sabai gogorraren eta aho-sabai bigunaren arteko mugan, eta, beraz, ez dituela hortzak ukitzen, eta bular-muturra estutzen den egintza berean, esnea irensten dela. Bestalde, xurgatze ez-nutritiboan, bular-muturra jezten ez bada, ez da esnerik ateratzen etengabe. Umeak bular-muturra ahoan duela lo egiten badu ere, esneak ez du irteten jarraitzen. Biberoiarekin arrisku hori badago.
Ondorioak
Ez dago ebidentzia zientifikorik amagandiko edoskitzearen eta txantxarraren arteko erlazioari buruz, eta, hala ere, amagandiko edoskitzeak onurak ditu osasunean, aho-hortzetako osasunean barne. Horregatik:
Osasun-arloko profesional guztiek, odontologoak barne, amagandiko edoskitzea babesteko eta sustatzeko erantzukizuna dute,M OEren gomendioak babestuz eta ebidentzia zientifikoan oinarritutako mezu zuzenak eta eguneratuak emanez.
Ahaleginak egin beharko lirateke haurtzaroko fase goiztiar batetik hortz-higienea azpimarratzeko, gurasoei aholkua emateko haurrak azukre-kontsumoa murrizteko, haurraren ahoan musurik ez emateko aholkatzeko, edo umetxoari eman aurretik janaria ez probatzea edo ez putz egitea gomendatzeko, bereziki txantxar aktiboak badituzte.
Modu irmoan transmititu behar ditugu amagandiko edoskitzeak oro har eta batez ere aho-hortzetako osasunean dituen onura guztiak.
Amagandiko edoskitze luzeak txantxarra eragiten duela baieztatzeak, oinarri zientifiko erabatekorik gabe, edoskitzearen onurak desprestigiatzen ditu, bi urtetik gora bularra ematen jarraitzea aukeratzen duten amak erruduntzat jotzen ditu eta beste batzuk edoskitze horretan ez jarratzera bideratzen ditu, profesionalek berek gaizki aholkatuta edo justifikaziorik ez duen arrazoi batek presionatuta, eta, horrela, edoskitze luzeak dituen onura guztiez gozatzeari uzten dio.
Hau honela izanda ere Ama eta familia askok seme-alabei titia ematen uzteko aholkua jasotzen dute; izan ere, esaten dietenaren arabera, amaren esneak txantxarra eragin dezake, egia al da hori?
Galdera honi erantzuteko Irene Iglesias dentista eta Evidentemente blogaren (ahoko osasunaren inguruko bloga ) egilearen hitzak ekarri ditugu.
Amaren esneak, berez, ez du txantxarrik sortzen. Baina esneak janari, ahi, gaileta eta ogi hondarrak aurkitzen baditu, azukreak, karbohidratoak barne, metabolizatu eta azido bihurtzen lagunduko du, eta azido horrek lehenengo esmaltea desmineralizatzen du, orban zuri bat eratuz. Zoritxarrez, pediatrek ez diote jaramonik egiten honi, eta, denbora gutxian, azidoak esmaltearen eta “dentinaren” galera eragingo du.
Aho garbi batean, amaren esneak ez du aho-ingurunearen azidotasuna gutxitzen (ez handitzen). Are gehiago, aho garbi batean, esnearen koipeak esmaltearen inguruan jeruza bat osatzen du, bakterioak itsastea eragozten duena.
Arazoa da haur askok eskariaren arabera hartzen dutela bularra eta modu berean jaten dutela, eta etengabe mokoka ari direla, eta, beraz, esneak sustatuko dituen azukreekiko esposizioa handitzen ari direla.
Lortu behar duguna da arrisku-faktoreak murriztea (elikadura-maiztasuna, azukreak eta karbohidratoak eskuratzeko erraztasuna, elikagaiak itsaskorrak ez izatea…) eta babes-faktoreak handitzea elikagai gogorrak janez, hala nola barrako ogia moldekoa baino hobea, fruta eta barazki freskoa egosi ordez, etab.
Iturria: maternidad continuum
Iruzkinik ez "Amagandiko edoskitzeak ba al du zerikusirik txantxarraren garapenarekin? Ba al dago honen ebidentziarik?"