Gure haurrak ikasturte berria hastera doaz eta irakurketa-idazketa prozesuan daudenak beraien liburu, koaderno, estutxe, motxila prestatzen dabiltza.


Batzuk irrikaz, beste batzuk ez horrenbesteko gogoz, baina hastera doaz. Eta gurasook, nola lagundu diezaiekegu ondo prestatuta egoten?
Gauza batzuk gure esku egon ahal dira, beste batzuk aldiz ez hainbeste.
Gure ezagupen batzuk zuei irakurleoi (guraso, irakasle, hezitzaile, zaintzaile…) emanez lagungarri izan dakizuekeelakoan idazten dugu begien eta ikusmenaren inguruko hau.


Gu konturatu gaitezke, norberak badaki bere buruak nola ikusten duen, baina pentsa zenezake inoiz ondokoak agian ez duela zu bezala ikusten? Ez zorroztasunean, ez koloreen argitasunean … batzuetan pertsona berak begi batekin eta bestearekin koloreak ere intentsitate desberdinaz ikusten ditu.
Beraz, ondo ikusten ez duen haur batek ez daki hobeto ikus dezakeela, berarentzat mundua ikusten duen bezalakoa da, hortaz, ez du kontuan hartuko eta ez du ezer esango.


Pertsonak duen ametropiaren (errefrakzio errorearen) arabera, errazagoa izango zaigu konturatzea haurrak ez duela ondo ikusten, baita bera jabetzea ere.

Orokorrean, hiru multzotan sailka ditzakegu graduazio motak: MIOPIA, HIPERMETROPIA eta bi hauek ASTIGMATISMOAREKIN konbinatuak.
MIOPIAren kasuan, pertsonak ez du urrunean ondo ikusten, lausotuta ikusten du eta argiak haloekin agertzen dira. Pertsonak hobeto fokatzeko begiak erdi itxi edo pixka bat kliskatzen ditu.
Normalean, ez da zaila izaten miopia diagnostikatzea, norberak edo ingurukoek antzematen baitute.


Miopiaren kasuan, alde batetik faktore hereditarioa egoten da, baina gaur egungo gure bizimoduak ere eragin handia du. Denbora luzez egoten gara gertuko zereginetan eta honek fokatze blokeo bat eragin dezake, urrutira ez dugulako begiratzen.


Mantentzen ditugun posturak ere eragina dute, tabletekin, mugikorrekin eta halakoekin burua makurtuta izaten dugu eta honek ere eragin handia du ikusmenean.


Pentsa dezakegu miopia konpontzeko betaurreko, ukipen lente edo ebakuntza bidez konpentsatua geratzen dela. Modu batean bai, begiak laguntza gabe ondo ikustea lortzen dugu eta, baina, miopia izateak gauza gehiago ditu atzetik.


Miopia duten begiak handiagoak izaten dira, pentsa dezagun gure begia globo bat dela eta begia miopea denean globoa gehiago puztuko bagenu bezala da. Beraz, geroz eta miopia altuagoa izan, gure begia handiagoa ( globoa puztuagoa) izango da.


Begi horren retina ( atzeko partea, globoaren barruko aldea) oso findua egongo da, retinan dauden zainak eta makula ere ez dira guztiz osasuntsu egongo, besteak beste.


Hortaz, nahiz eta pertsonak ondo ikusi ukipen lente, betaurreko edo ebakuntzaren ondorioz, urteroko errebisioak egitea komeni da, miopeak izango dira beti.


Miopia dagoen kasuetan oso garrantzitsua da zaintza berezi batzuk izatea. Gertuko zereginetan aritzean, urrutira begiratzea komeni da 5-10 minuturo. Bestalde, garrantzitsua da kalean, naturan denbora egotea, eguneko argitasuna oso lagungarria baita begiak fokatze hori lasaitzeko.
Gaur egun badaukagu aukera ukipen lente berezi batzuen bitartez miopia progresio hori gutxitzea.

HIPERMETROPIAren kasua aldiz guztiz desberdina izaten da, hauetan zailagoa izaten da ohartzea.


Haurrek gaitasun handia dute beraien fokatzeko gaitasunaz hipermetropia konpentsatzeko. Ikusmen zorroztasuna %100ekoa izatea ohikoa izaten da, bai gertuan eta bai urrunean, beraz ikusmena ontzat ematen da.
Gertatzen zaiena da nekatu egin ahal direla gertuko zereginetan. Askotan entzuten dugu gure kontsultan, haurra alperra dela irakurtzean, gertuan egotea ez duela gustuko …


Haurrei galdetzean aldiz,irakurtzean logura sartzen zaiela diote, nekatu egiten direla, letrak mugitu egiten zaizkiela ,…
Agian inork ez die galdetzen zergatik ez duten gustuko irakurtzea eta idaztea, zuzenean ikasle alpertzat hartzen dituzte . Beraiek ez dakite beste modu baten ikus dezaketela eta beraien ikusmena erosoagoa izan daitekeela, ze berez ez dute txarto ikusten, ez, 100%a ikusten dute!
Oso garrantzitsua kasu hauetan begia modu isolatuan begiratzea, begi alperra ez garatzeko.

Hipermetropia duten haurrek nahiago izaten dute kalean egotea, espazio zabaletan, beraz izaera kontua ere badago. Posible da jarrerak batera edo bestera eramatea edo alderantziz. baina argi dagoena da, hipermetropia dagoen kasuetan, urrutian erosoago daude eta espazio zabalak nahiago dituztela, beraz mugimendu gehiago dute.


Aldiz miopia dagoen kasuetan, urrutian ez dute ondo ikusten, beraz, nahiago izango dute espazio txikiagotan egotea eta hortaz beraien mugimendua murriztuagoa da eta gertuko zereginetan erosoagoa egongo dira.


Edozein izanda kasua ere, miopia zein hipermetropia delakoa, haurrez berbetan ari garenez, konturatu behar gara zein garrantzitsua den mugimendua, espazio zabala, eguzkiak emandako argitasuna ,… kanpoan denbora igarotzea!


Zenbat alditan ikus genezake haurrak eskolan 5-6 ordu egon ostean irten eta barrura doaz berriro beste barne ekintza batera …
Mugimenduaren bitartez begiak dituen beste hainbat gaitasun garatzen dira, oso garrantzitsuak irakurketa-ikasketa prozesurako.