Galarrako koba, Arrasaten
Arrasaten, Udalaitzeko magalean eta Meatzerrekaren bihotzean kokatzen den Galarrako koba bisitatzeko aukera izan zuten joan zen asteburuan hainbat herritarrek eta bertan gordetzen diren ezkutuko altxorrak ezagutu ahal izan zituzten. Irailaren 5ean beste bisita gidatu bat egingo dute, eta familian, lur azpian sartzeko aukera aproposa izan daiteke hitzordu hori.
Igandean bidai historikoa egin ahal izan zuten bertaratutakoek, Arantza Otadui historialariak gidatuta, eta alderdi geologikoak landu zituen Jesus Mari Zuazubiskar gidari laguntzailearen bitartez.
Kobazuloaren ahora iristeko, Arrasate-Elorrio errege-bidea hartu beharra dago. Malda pixka bat igo, eta kobazuloaren ahoa ikusten da.
Bertatik sartu eta iluntasuna eta isiltasuna lagun, Galarrak ezkutatzen duenaz gozatu zuten herritarrek igandean. “Abentura txiki” bat izan zela gaineratu zuten, lurretik arrastaka pasa beharreko tarte bat ere badagoelako ibilbidearen hasieran. Eta behin barruan, galeria handiagoa ikusteko aukera dago.
Ez dago kobaren adinaren inguruko informazio zehatzik, baina dakitena da Otaduik esan bezala, 1845eko abuztuan Isabel II.aren bisita jaso zuela kobak. Maria Cristina amarekin batera izan zen Isabel II.a Arrasaten. Santa Agedako Bainu Etxeak garai horretan klase sozial altuko jendea erakartzen zuen, eta hemen egonda, aprobetxatu zuten Galarrako koba ezagutzeko. Gainera, horren adierazle moduan, koba barruan plaka bat dago Isabel II.ena bertan izan zela azaltzen duena.
2012. urtean espeleologian interesa zuten lau gazte Galarran galdu zirela ere azaldu du Otaduik bisitan. Orduan, giza-jardueraren aztarnak gordetzen dituen lau kilometroko galeria multzo bat aurkitu zuten, gaur egun bertarako sarbidea itxita dago, baina ordura arte ikertu gabeko guneak ikertzeko bidea zabaldu zuen horrek eta Otadui bera ibili zen ikerketa lan horretako zuzendari moduan, Itsaso Egizabal arkeologoarekin batera.
Bertan ondorioztatu zuten gutxienez XVI. eta XVII. mendeetan zehar, gizonak, emakumeak eta haurrak jarduten zirela bertan. Minerala lortzeko, pikatxoiak erabiltzen zituzten eta hainbat pitxar ere azaldu izan dira koban.
Gaur egun libre dago kobazuloaren sarrerako tarte handi bat, hain justu ere, hori da bisitariek ikusi ahal izaten dutena.
Barruan, karst barneko hainbat egitura ikus daitezke.
Fauna aldetik, saguzarrak egoten dira.
Bisitariak pozik atera ziren kobatik domekan, ikusi eta entzundakoak interesgarri egin zitzaielako eta irailaren 5ean egingo dute berriz Galarrako kobara bisita gidatua, Arrasateko Udalak bultzatuta. Bisitarako izen-ematea zabalik dago. Eta modu hauetara egin daiteke: BAZen izena emanda, 943 25 20 00 telefonora deituta edo webgunearen bitartez.
Otaduik azaldu du familiako plana egiteko aproposa dela Galarrako koba, umeek eta ez hain gaztetxoek, koba barruak eskaintzen duenarekin gozatzeko aukera izango dutelako. Umeak ere izaten dira halako bisita gidatuetan eta Otaduik nabarmendu duena da garrantzitsua dela gidari batekin joatea. Derrigorrezkoa da kaskoa eta buruko-argia eramatea.
Iruzkinik ez "Galarrako koba, Arrasaten"