Kobak, gaztagintza, trikuharriak, saroiak, errotak, orientazio jolasak, hegazti gautarrak, burdinolak…

Herritar guztiei zuzendutakoez gainera, badaude familientzat espresuki prestaturiko jarduerak

 Aste Santua eta Pazko astea bertantxe ditugula-eta, aurtengoan ere bete-beteko egitaraua antolatu da Gipuzkoako natura-parkeetako parketxe guztietan. Urrutira joan beharrik gabe, hurbileko inguruneaz ikasi eta gozatzea ahalbidetuko duten jarduera-sorta ederra prestatu dugu bisitarientzat, natura-gaiez eta kultur-ondareaz jantziriko proposamenez betea, bakarka, taldean zein familian egiteko modukoa.

Gipuzkoa, hedadura txikiko lurraldea izanagatik, aberastasun handia duen gunea da, eta horren adierazle dira erritmo bizi nahiz pausatuan eraldatuz joan den paisaia naturala, bai eta mendiz mendi, mendez mende gaur egun arte iraun duen ondarea ere. Uste baino aztarna eta baliabide interesgarriagoak ditugu gurean, ia ezezagunak askorentzat, eta inguratzen gaituen errealitate horretara hurbildu asmoz, honen ezagutza bultzatzeko eta ingurumenarekiko errespetuzko balioak sustatzeko sei parketxe edo interpretazio zentro ditugu probintziako lau natura-parkeetan banatuta.

Oiartzungo Arditurri parketxean, esaterako, bertako meategiak ezagutzeko aukera izango da eta, horrez gain, Hernaniko trikuharri eta saroien berri izateko irteera berezia antolatu da martxoaren 30ean. Luis Mari Zalduak gidatuko du bisita eta, inguruneari nahiz lekuko toponimiari buruzko xehetasunak emateaz gainera, Gipuzkoa mailan ondoen kontserbatu diren saroiak ikusi eta probintziako trikuharririk politenak ezagutaraziko dizkiguten bideetan barna murgilduko gaitu.

Aizkorri-Aratz natura-parkearen oinetara, Zegamako Anduetza parketxean ere jarduera eskaintza zabala prestatu da datozen egunetarako. «Zuhaitzekin hizketan» bisita gidatu bereziak antolatu ditugu martxoaren 28tik 31ra. Horrez gainera, apirilaren 6an, gaueko hegazti harraparien inguruko saioa gauzatuko da, Nerea Pagaldai adituaren eskutik, eta misterio-zaleenentzat ibilaldi bat egingo da gautxori hauen kantu eta banakoen xerkan. Eta, apirilaren 7an, behinola neandertalen bizileku izan zen Leizarrate (San Adrian) igarobideak mende luzez pilatu eta zaindu dituen altxorrak ezagutzeko ibilaldi gidatuaz gozatu ahal izango da, euskaraz zein gaztelaniazko azalpenekin.

Aurrekoa bezala, natura parke honetako sarbide den Arantzazuko parketxean, «Pastor por un día» jarduera gauzatuko da martxoaren 30ean Gomiztegi Artzain eskolan. Bertara hurbiltzen den orok inguruneaz gozatzeaz gainera, gaztagintzaren sekretuak ezagutu, sentitu eta dastatzeko zortea izango du.

Ataungo Barandiaran museora joatea, ordea, euskal kulturaren muina ezagutzea da. Etorkizuna ez ezik, iragana ere gurea delako eta Aralarko natura-parkearen erakusleiho den txoko hau abagune paregabea izango da horretarako, bisita gidatuak egingo baitira Museora eta antigoaleko errotara, martxoaren 28tik 31ra. Familiek Euskal mitologiaren inguruko orientazio jolasean aritzeko aukera izango dute. Lazkaoko Iztueta baserri-ingurua ezagutzeko parada ere izango da, martxoaren 30ean, bertako abereak, ukuilua zein esnetegiak ezagutu eta esnea nondik datorren ezagutzeko. Hala ere, hori nahikoa ez eta hilaren 31an Lareoko urtegi inguruan aurkitzen den kobara sartu eta zailtasunik gabeko espeleologia esperientzia bat bizitzeko aukera izango da, lur azpiko paisaia bereziak ezagutu eta aspaldi gure mendiotan bizi izandako gizakien azalean jartzeko.

Aiako Iturraranen (Pagoeta natura-parkean), itsasoraino heltzen diren mendien artean ere bada Aste Santu honetarako planik. Natur-baliabideak eta giza-jarduera estuki batzen dituen Agorregiko burdinolak bere ateak irekiko ditu martxoaren 28tik apirilaren 1era; Euskal Herrian, zeresan handia izan duen burdingintza ogibidearen hastapenak eta barrenak ezagutzeko aukera aparta. Horrekin batera, bertako errotak martxan ikusteko beta izango da, gure arbasoek zerabiltzaten “energia berriztagarriak”. Gainera, “Euskal Herriko hegazti habiagileak” Ramon Urainen akuarela erakusketa ederra ikusteko aukera izango da. Familiek, Galdutako erlearen bila edo Altxorraren bila orientazio-jolasetan ere parte hartu ahal izango dute.

Familientzat prestaturiko ekintzei dagokienez, orientazio hastapenak eta natura-aisia uztartuko dituzten aukera ezberdinak izango dira eskuragai parketxe bakoitzean. Hain zuzen, meatzaritza paisaiak (Arditurri), lorategi botanikoa zein erleak (Iturraran), mitologia (Barandiaran museoa) eta ibilbide irisgarria (Arantzazu) izango dituzte ardatz. Ekintza hauetan orientazio-oinarri batzuk ulertu eta barneratuko dituzte partehartzaileek, gero baliagarri izango zaizkienak pista eta arrasto batzuei jarraiki, ibilbideak burutzeko (eta, zenbait kasutan, altxorra eskuratzeko).

Urrutira joan gabe ere, bertan badugu oraindik zer ikusia eta ikasia; eta, nola ez, zer gozatua!

Jarduera horietan guztietan parte hartu ahal izateko ezinbestekoa da izena ematea. Horretarako eta bakoitzaren xehetasunak (egunak, orduak, adinak..) jakiteko parketxe bakoitzera dei edo idatz daiteke (www.gipuzkoanatura.eus).