Ana Zendegi psikoterapeutak gurasotasuna eta komunitateari buruz idatzi du Puntua aldizkarian eta atari honetan partekatzea interesgarria iruditu zaigu.

Gogoan dut oraindik unibertsitate garaian izan nuen prebentzio klase bat, gurasotasunaren gaiari heldu zion irakasle batek emandakoa. Une hartan, neure buruan gaur arte oihartzun egiten jarraitzen duen funtsezko ideia bat geratu zitzaidan grabatuta: inor ez da jaiotzen gauzak nola egin jakinda, eta hori are gehiago aplikatzen da guraso izan eta seme-alabak hezi behar direnean.

Ulertu nuen guraso izateko prestakuntza ez dela haurra jaiotzen denean hasten, askoz lehenago baizik. Prebentzioa, gurasotasuneko prestakuntza eta hezkuntzari edota hazkuntzari buruzko etengabeko hausnarketak eta prestakuntzak funtsezko tresnak dira guraso izateko erronkei kontzienteago eta eraginkorrago aurre egiteko. Ikasteko eta hausnartzeko gune horiek, ezagutza praktikoak emateaz gain, hazkuntzaren bide konplexua egiteko laguntza baliaezina ere eskaintzen dute. Horrela, erantzukizun horri ulermen eta segurtasun handiagoz hel dakioke, jakinda etengabeko prestakuntza eta ikaskuntza funtsezkoak direla haurren ongizaterako eta heldu osasuntsuagoak garatzeko.

Hazkuntza bateratua

Gurasotasun osasuntsua funtsezkoa da seme-alaben garapen emozional eta psikologikorako. Osasun mentala kontutan duen eta beraien buruak landu edo interes hori duten pertsonek gero eta ingurune seguruagoa eta egonkorragoa eskaini dezakete, eta hori funtsezkoa da haurrak ahalik eta hobekien gara daitezen. Lasaitasuna eta errespetua nagusi diren familia-giro batek segurtasun eta konfiantza sentsazioa sustatzen du haurrengan, funtsezko oinarria baita mundua esploratzeko eta harreman osasungarriak ezartzeko. Baina jakin badakigu hori ez dela ez hain erraza, ez hain sinplea. Horregatik da garrantzitsua behintzat interes hori piztuta izatea eta zalantzak edo dudak argitzeko profesionalen bat gertu izatea.

Horregatik iruditzen zait oso interesgarria hezkuntza bateratu baten ideia; hau da, komunitate osoak haurren eta txikienen hazkuntzan eta hezkuntzan parte hartzen duen komunitatea edo gizartea. Horrek, gurasotasun osasuntsuaren garrantzia nabarmentzeaz gain, gurasoen osasun mentalari buruzko kontzientzia kolektiboaren beharra ere azpimarratzen du.

Hezkidetzaren garrantzia

Familiaren edo gurasoen erantzukizuna erabakigarria da, baina gertatzen diren aldaketa sozialek eta ekonomikoek gure lana, gure denbora librea eta beste hainbat gauza baldintzatzen dituzte. Eta horrek, aldi berean, “kalitatezko” denbora izatea baldintzatzen du. Ezin da pentsatu guztiok aukera berak ditugunik guraso izatearen lanari ondo heltzeko. Hemen, baliabideez eta testuinguruak nola baldintzatzen gaituen eta abarren inguruan hitz egin genezake, baina hori beste baterako utz dezakegu.

Hala ere, eta azken ideia horri lotuta, garrantzitsua da azpimarratzea familiek beraien kabuz ezin dituztela gauza asko eman edo lortu, eta horregatik dela oso garrantzitsua hezkidetza edo komunitatearen garrantzia eta balioa azpimarratzea, non komunitateak rol aktiboa izan dezakeen haurraren hezkuntzan. Eta hori aitortzea ezinbesteko pausoa da errealitate horri lekua eta garrantzia emateko.

Ongizate pertsonalari kasu

Lehengo ideiara bueltatuz, euren osasun mentalari kasu egiten dioten pertsona helduek –gurasoek, alegia– gaitasun handiagoa izango dute estresa eta eguneroko presioak kudeatzeko, eta, horrela, giro positiboagoa sortzen dute seme-alabentzat. Emozioen kudeaketa horrek haien ongizate pertsonala hobetzen du eta seme-alabentzat eredu egokiagoa izango da.

Gainera, osasun mentalaren kontzientziak aukera ematen die gurasoei beren mugez gehiago jabetzeko eta beharrezkoa denean laguntza eskatzeko edo bilatzeko. Laguntza bilatzeko ekintza horrek, gurasoen ongizatea hobetzeaz gain, erakusten die seme-alabei osasun mentala zaintzea lehentasuna dela. Gurasoen perfekzioaren ideia mito kaltegarria da; zintzoak izatea eta hobetzeko jarrera dira benetan garrantzitsuak.

Garai batean, amek, amonek, bizilagunek eta familia zabalak berebiziko garrantzia zuten haurren hazkuntzan. Gaur egun, gurasoak, askotan, bakarrik eta denborarik gabe sentitzen dira. Laguntza-sare hori berreskuratzea funtsezkoa da egungo gizartean hazkuntzak eta hezkuntzak dituen erronkei aurre egiteko.