“Posmodernoak garela eta ez garela, duela gutxi asmatu den identitate bat dela, betidanik izan garela neskak edo mutilak, sailkatzeko beharra daukagula eta blablablabla…”

…Bizitzak bat-batean beste identitate batzuk jartzen dizkizu parean. Guztia erraz metamorfoseatzen da orain eta identitate zein norberak bere burua bizitzeko duen modua adierazteko zein sentitzeko geroz eta aukera gehiago daude…

…Zer esan nerabezaroan… gure gorputzak zaurgarrioagoak eta epaituak izateko arrisku handiagoa duten garai horretan. Institutoan sailkatzera kondenatzen gaituztenean, komun guztietan, familian, koadrilan, arropa dendetan zein bizitzako momentu gehienetan. Nerabezaroan, askotan, zurruntasunera mugatuta gaude; zer izan nahi dugun jakin behar dugu zalantza erakutsi gabe, bide bat edo bestea hartzen dugun eta abar. Baina, batez ere neska edo mutila garela erakutsi behar dugula dirudi… Horretarako, genero adierazpen zehatzak egin behar ditugularik: A ala B, B ala A. Hortik irteten diren beste genero-adierazpen zein identiteak desioaren orientazioarekin lotzen dira bakarrik: lesbiana, gay edota bisexuala izatearekin; edota trans* identitateekin asko jota.

Feminismo zein Transfeminismoetan asko hitz egiten da metamorfoseatzen duten identitate helduen inguruan. Baina, zer gertatzen da identitate ez-bitarrekin nerabezaroan? Zilegitasuna daukate? Dagokien seriotasunarekin hartzen dira? Kontutan hartzen ditugu sistema bitarretik at geratzen diren nerabeak; hau da, neskak edo mutilak ez direnak?

Badaezpada, hemen uzten dizkizuegu pertsona ez-bitarrei esan behar ez zaizkien hainbat kontu:

  1. Zer zara neska edo mutila? Galdera hau oso erasokorra izan daiteke bere identitatean trantsizio bat ematen edo ez neska ez mutil generoarekin identifikatu nahi ez duen nerabe batentzat. Zertarako behar dugu erantzuna? Sailkatzeko soilik?.
  2. Genero markak dituzten esamoldeak erabiltzea. Hezitzaile, lagun zein guraso lanetan horrelako hitzak erabiltzen ditugu askotan: guapo/a, señorita/o, neska-mutilak. Saiatu beste aukera batzuk bilatzen: zuek, talde, ekipo, politxok, maitiak, pitxines eta abar.
  3. Pertsona ez-bitar bat izatea momentu puntual bateko zerbait dela pentsatzea. Ez-bitarra izatea, identitateari egiten dio erreferentzia, hau da; beste genero identitate bat gehiago da. Ez da: “pasatuko den zerbait”.
  4. Identitate ez-bitar bezala identifikatzen dela jakitean, galdera hauek formulatzea: “Lehen zer zinen neska/mutila eta orain ezer?”. “Orduan zer zara, txakurra / helikopteroa?”.
  5. Pertsonen izenak genero konkretu batean sailkatzea. Izenagatik soilik, zuzenean neska edo mutil bezala sailkatzea, beste aukera batzuk egon daitezkela kontutan hartu gabe.
  6. Norbere burua sistema bitarrean sailkatzeko derrigortasuna iraunaraztea. Ikasgelan, inkesta zein galdetegietan, aldageletan, komunetan, kiroletan, arropa erosterakoan, zein bizitzako aspektu ia guztietan neska edo mutil bezala sailkatzearen beharra; ez delako beste aukerentzat lekurik sortzen ez zilegitasunez tratatzen.
  7. Ez-bitartasunari garrantzia kendu eta pertsona ez-bitar bat ematen ez duela esatea. Horrelako esaldiak ekidin behar dira: “Ez duzu pertsona ez-bitar bat ematen, nik neska/mutila zinela pentsatzen nuen”. Genero bateko edo besteko itxura izan arren, pertsona ez bitar bat da, berak hala esan badu.  Pertsona ez-bitarra izateko modu asko daude.
  8. Trantsizioa noiz hasi zuen galdetzea. “Noiz erabaki zenuen aldaketa egitea?” Ez da aldaketa, sistema bitar honek errepresentatzen ez nauela adierazteko beharra baizik.
  9. Genitalen inguruko galderak egitea. “Zer daukazu hankartean?” Galdera hau egingo zenioke pertsona zis bati? Hau da, bere sexua eta generoa bat datozen pertsona bati? Erantzuna ezezkoa bada, pertsona ez-bitar bati ere, ez zenioke egin beharko.

DESIKASTEAN IKASIZ, MILA MILOI ESKER ALAITZ ETA P-ri EGUNERO-EGUNERO DESIKASIZ, SORTZEN GAITUZUELAKO ETA GUZTI HAU IDAZTERAKOAN EMANDAKO BEROAGATIK!