Zorionez geroz eta esparru eta proiektu gehiago ditugu herri eta hirietako kaleak lagunkoiago bihurtu eta haurrei askatasun eremuak eskaintzeko. Tonucciren haurren hiriaren eredua hartuta aldaketa interesgarriak egin dira inguruko auzo eta herrietan haurrentzat (ere) seguruak eta atseginak diren espazioak eskaintzeko.

Nahia Alkortaren kolaborazioaren hasiera dugu hau, segurtasuna, beldurrak, neurriak, mugak… izan ditugu hizpide berarekin.

Zoragarria da nola hazi hala eta mugitzeko eta komunikatzeko autonomia handituz doazenean beraien askatasuna ere biderkatzen hasten dela ikustea. Hasieran agian jolasean dabiltzan eremuaren ezkutalekuak deskubrituz eta gutxinaka jolas eremuak zabalduz helduengandik urrundu bitartean. Askatasunak autonomiaren garapena, autoestimuarena eta gaitasun sozialena dakar… zer esanik ez gaitasun motoreena (zuhaitzera igo, paretan eskalatu, bizikletan koxkak igaro…). Behar beharrezkoa dela iruditzen zait askatasun hori, hasieran nolabait inguru kontrolatuan eta gutxinaka zabalduz. 

Hazi hala muga zentzudunak jartzearen erronka agertuko zaigu: ordutegia, noraino joan daitekeen… Eta nerabezaroan muga horiek berriro deseraiki eta berriak sortu behar dira, posible bada, elkarrekin.

Baina bada askatasunari lotuta niri sortzen zaidan beldur sakon bat; ziurrenik, une honetan nire haurrei loturik dudan beldurrik sakonena: gure jendartea. 

Askatasunak beti ardurak hartzea dakar loturik eta niretzat behintzat autodefentsarako tresnak transmititzen asmatzea garrantzitsua da. Horregatik, beldurra sortu gabe baina arriskuez ohartarazten saiatzea derrigorrezko deritzot. 

Elkarrekin eseri, komunikazioa egunerokoan landu… eta askatasunaren eta haurtzaroaren ongiaren burbuila horri zirrikitu bat zabaldu. Badira pertsona gaiztoak eta arriskutsuak, ez joan inoiz ezezagun batek bere kotxean zerbait erakutsi nahi dizula esaten badizu berarekin. Halakoetan ihes egin eta laguntza eskatu (eta ahal bada umeekin dagoen emakume bati). Saiatu ez bakarrik gelditzen. Garraxi egin jendea badago ikus zaitzaten eta lagun zaitzaten.

Zergatik ama? Badelako haurrei mina egin nahi dien jendea, eta batzuetan hala egiten dute “kotxean txakurkumeak ditut – edo goxokiak, edo koloretako txoriak…-” eta behin kotxera gerturatuta bertan sartzeko arriskua dagoelako. 

Askotan gertatzen da? Ez, gutxitan zorionez, baina gerta daitekenez, ez joan ezezagunekin inoiz. 

Galderak sortzen bazaizkio erantzun, bere ulermen mailaren arabera eta gerta litekenaz sakondu gabe. Helburua berak arrisku horren berri jakitea da. 

Ziur naiz bueltaka duzula

“eta ahal bada umeekin dagoen emakume bati” esaldia. Zergatik esaten diet hori nire haurrei? Niri beldurra sortzen didalako kalean laguntza eske gizon batengana joan eta hark egoera aprobetxatzeak; gehiago fidatzen naiz ama batez.

Horretaz gain, oso txikitatik nire eta aitaren mugikorren zenbakiak ikasteko jolasak egiten ditugu eta noizean behin (urtean 3-4 aldiz) 112ra deitzeko simulakroak. Larrialdi bat pentsatu eta telefonoa hartuko liokenaren galderei erantzun: nola duzu izena, zenbat urte dituzu, amak begiak zabalik ditu, non bizi zara… Jolasaren bidez saiatzen gara zerbait gertatuz gero laguntza eskatzeko tresnak izan ditzaten. 

Askatasunaren eremu hori dena ez baita segurua eta arriskuak hartzen eta kudeatzen, babesten duten mugak ezartzen ikastea oinarrizkoa dela iruditzen zait. 

Gainera, elkarrizketa horiek izatean haurrari bere beldurren inguruan hitz egiteko gonbidapena eta segurtasun unea eskaintzen diogu eta batzuetan, askatasunaren sozializazioak dakartzan gatazken berri izateko aukera ederra suertatzen da.