Marratik at topatu du mundua, artea, bere bizitza zein gorputza ulertzeko eta marrazteko modua Artziniega bizitoki duen Oihane MG ilustratzaileak. Marratik at markapean gifak, laminak eta abar egiten dihardu. Aiaraldea komunikabide faktoriatik ekarri dugu elkarrizketa, amatasuna eta sortzearen arteko harremanaz hausnartzeko baliagarria delakoan.

Sortzaile gisa nola definituko zenuke zure burua? 
Oihane naiz, Marratik at atzean dagoen sortzailea. Gauza mordoa ditut kontatzeko: ez dut jakingo inoiz nondik hasi eta non amaitu. Oraindik ere, beno: argazkilaria izan naiz, ingeleseko irakaslea, irudigilea, orain GIFak sortzen dituena, irakaslea, bideratzailea, tabernaria, Iberdrolako langilea…  Ibilbidea denetarikoa izan da. 

Noiz eta nola sortu zen “Marratik at”?
Hasiko naiz kontatzen zelan sortu zen Marratik at izena, eta zelan sortu zen nire identitatea. Beti marra barruan egon den neska jator eta zintzoa eta formala izan naiz, unibertsitate garaian klik egin eta unibertsitatea uztea erabaki nuen arte.  Gauza asko bere tokian ez zeudela ikusi nuelako sortu nuen “Marratik at”.  Nire bizitzak aurrera jarraitzen zuen, lanak aurkitu behar nituen sistema honetan bizirauteko, baina ahala eta guztiz ere ez zen nire tokia. Orduan, ingelera irakasle bezela burubelarri ari nintzela, “ni nagusi bat” izatea uzten zidan sistema topatu nuen. Izan ere, beti egon naiz lanean 3-6 urte bitarteko txikiekin, eta horregatik ignelera ariketak marrazkira eramaten nituen. Jendea marrazten dagoenean jarioan ibiltzen da, sortzen ari garenean….

Marrazki bidez ingeleraz eta bizitzaz ikasteko modua topatu zenuen orduan.
Niretzat sistema ona zen marraztearena ingeleraz hitz egiteko, orduan behin da berriz errepikatzen zen esaldi bat, marrazten ari ginenean: “¿Teacher me puedo salir de la marra? Teacher marratik atera naiteke?” (Barreak). 

Gustatzen zait gazteleraz esaten dudanean, 3 hizkuntzak elkartzen direlako eta erdaldun hiztun horiek, normalean izaten ziren eskola erdaldunetan, bazekiten marra hitza euskalduna zela. Nire erantzuna beti zen “bai, noski”. Baina egun batean 4 urteko mutiltxo batek esan zidan: ”Eee marratik atera gaitezkeela!”. Hori barruraino sartu zitzaidan, zer gertatzen ari da 4 urteko mutil batek arnasa horrela hartzeko marratik ateratzeko baimena duela esatean? Gainera, uste dut ez dela baimena ezta eman behar.

Gertaera hori izan zen arterapia ikasteko zure abiapuntua, beraz. 
Haustura guzti honekin apurtzen hasi nintzen ni ere bai. Hortik arte arterapia ikasi, eta horrela sortu zen Marratik at: sistemako marratik at, kontatzen diguten bertsiotik at generotik at, ilea depilatzetik at. Orduan hor nago denbora guztian, sortzen sortzen eta beti sentitzen pixkat kanpo. Horrela sortzen naiz, eta horrela hezten edo hazten ari naiz. 

Euskaraz egitea apustu kontzientea izan da?
Nik oso argi daukat marratik at euskaraz dela, euskalduna dela, eta euskaraz izaten jarraituko duela, gauzak euskaraz sortuko ditudala. Hor dago zurrunbiloa, bai. Uda honetan zalantzan egon naiz bigarren marka sortu eta erregistratu gazteleraz edo ez…  Batzutan ahotsak daude, ama eta, zergatik ez dituzu hau gaztelaniara pasatzen? “Jende askok ez du zure esaldiak ulertzen…  ba galdetu dezala!” izaten da nire erantzuna.

Konparatzeak mesede edo kalte egiten dio sormenari?
Nik ez nuen Arte Ederrak bidea aukeratu, uste nuelako beti konparaketan aritzen nintzela, imaginatzen dut asko bezela. Zelan egingo dut nik Arte Ederrak eurak baino askoz txarrago marrazten baldin badut? Arteterapia egin  ostean esan nuen, bueno hau ez da horrela: marratzea ez da arte perfektua egitea.  Orduan, pixkanaka hasi nintzen, lotsatuta, gorputzak bururik gabe marrazten.  

Zer da kontatu nahi duzuna marrazki bidez?
Batzutan oso happy flower marrazten dut, beste batzutan nahiko punky… Gustorago sentitzen naiz Punkya naizenean, baina bueno, ulertzen dut batzutan arnasa hartu eta sua kiskaldu behar dugula pixkat bat. Amatasunak hori eman dit, izan dut ere bai, moña izateko garaia. 

Nola zeharkatu zaitu amatasunak ba?
Gorputz guztia zeharkatzen du amatasunak, orain Gazan edo Palestinan gertatzen ari dena… Sare barruan, amak ez direnak ere galdezka: “Eta zuek ama izanda zelan bizitzen ari zarete guzti hau?”. Inbasio horrek urteak daramatza, baina orain amatasunetik sentitzen dut. “Gure haurrak ere badira” esaldia izan zitekeena orain gorputza da. Ez da ahoan esaten, bihotzean baizik. 

Marrazki bidez nire goitiberen  eboluzioa islatzen dut. Poztasunetik happy flower garaia, haserrerik edo kritikatik punky garaia. Eta amatasunean gazi gozo garaiak. Marrazki “moño” batzuk marrazteko garaia izan nuen, baina hitzetara eraman nau bide berriak; Amatasunak “ondo” zeuden istorioak eraldatzeko indarra piztu dit, eta sumendi baten antzera sentitzen naiz askotan, suak lur berriak prestatzen uzten gaituen indarraren islaz agian. 

Gorputzak marrazteko modua aldatu zenuela diozu. Onarpen ezagatik akaso?
Ez dut nire gorputza guztiz onartu, mundu honetan zaila egiten zait oraindik ere, baina nire etxeko lanak egiten ditut: hondartza nudistetara joaten naiz, depilatzeari eta makilatzeari utzi diot… Uste dut diskurtsoa hortik hartu dudala, eta askatasun hori 
autozaintzatik dator. Kremak ematea, ileapaindegira joatea… bezala saldu digute gorputzaren zaintza, eta ez da hori.

Argazkilari faseak zein irudi utzi dizu bizitza bitalean?
Argazkilaria nintzenena ezkontza asko egin nituen, eta gero be bai dantza taldeekin sesioak. Hor izan nuen hasturarik handiena. Ezkontzetan oso ohikoa da emakume
ekin 9:00etan egotea, ileapaindegia zeukala, atzalak margoztea, jantzia jartzea… Gizonezkoa bada bikotea -nire kasu guztiak horrela izan dira behintzat- 15 minutuan prest egoten zen. 

Edertasunaren zein irakurketa egiten duzu?
Jendeak nire artea ikusten duenean interpretazio askea egitea nahi dut, sentitzea badaudela ederra izateko beste modu batzuk, berdin zait borbiltasunean edo iletsuan, kolorean, aniztasunean… Hori da nire helburuetako bat, eurentzat izan dadila apur bat gotorlekua, eta esatea “hori ni naiz, biluzik eta korrika hondartzan”. 

Autonomo izatea ez da samurra. 
Orain amastunean eta autonomoa izanda, esango dut laguntza publikoari esker -edo erruz, edo ez dakit zer aditz erabili hor- eman izan dudala denbora nire alabarekin. Ez bakarrik alabarekin, baizik eta nire beharrekin, nire gorputza zaintzeko, izan dudan depresioa nonbaiten etzan ahal izateko… .Horrek dirurik ez ekartzea, antsietatea, soldata bakar batekin bizitzea eta abar eragin dizkit. Euskal Herrian ez da erraza horrela bizitzea. Gustatuko litzaidake ahal dudan guztia sortzaileei erostea, badakit ez ez dela merkea ez garestia, badakigu prezioa hor atzean dagoela… 

Denbora eta kapitala ulertzeko modua aldatu behar da?
Denbora eta kapitala.. Uste dut oraingo gazteria fuerte datorrela lan berrietan denbora eskatuz eta eraldatuz. 

Artea zer da zuretzat, lan formala edo informala?
Hegoak hazi zitzaizkidan, eta bide hoentan nago. Nik ezin dut lan formal bat eduki, denbora nahi dudalako bizitza bizitzeko, elkarbanatzeko, militatzeko… Ez dut militatzen, aktibista naiz baina gustatuko litzaidake gehiago ematea, ongitasunetik, osasunetik. Denborarik gabe geratzen garelako disfrutatzeko gaixotzen gaituzte. Ez dugu yogarik behar, denbora behar dugu, besterik ez. 

Elkarrizketa denbora amaitzeko… non topatu daitezke zure lanak?
Non lortu nire lanak? marratikat.eus-en webgunean. Ez dago amaituta, pazientzia pixkat, baina bestela emailez whastappen bidez, edo gaur egun oso erabilgarria den Instagram zoragarri eta nekagarri horretan ere bai topatu nazakezue:  @marratikat.