Txoria txori
Oholtzako pantaila handian Mikel Laboaren Txoria, txori abestiaren hitzak ageri zirelarik eman zitzaien hasiera pasa den azaroaren 19 eta 20an Donostian ospatu ziren Gaitasun Handiko ikasleen arreta eta atentzioari buruzko V. Jardunaldiei.
Ekitaldiaren aurkezpenean Jose Manuel Crespo, Alcagi-ko zuzendariak galdera hauek aireratu zituen erabat beteta zegoen aretoaren isiltasunean:
Zergatik naiz arazo ikastolan?
Noiz utziko dut gelan aspertzea?
Nor arduratuko da nitaz?
Zergatik naiz holakoa?
Zoriontasuna urruti ikusten da…
Eta aretoak isilik jarraitu zuen une batez. Bertan bildutako irakasle, orientatzaile, eskoletako zuzendari, ikasle eta gurasoak isilik; pentsati.
Bi eguneko hitzaldi, elkarrizketa eta tailer sortaren ondoren ordea, argi ikusi zen nahi izanez gero badagoela egoera aldatzerik eta adimen gaitasun haundiko haurrei (beste guztiei bezela) behar bezela erantzuterik. Horretarako ordea, ezinbestekoa da batetik, haur hauen inguruan dauden mito eta estereotipoak baztertu eta nola pentsatzen, sentitzen eta ikasten duten ulertzea eta bestetik, guraso eta ikastetxearen arteko elkarlana.
Adimen gaitasun handiko familiek beren seme alabaren egoeraren berri izaten dutenean kezka eta beldurrez hartu ohi dute albistea eta gaiaren inguruan irakurri, informatu eta orientazioa eskatzeko joera hartu ohi dute. Ikastetxeak behar bezala erantzuten duenean, hasierako beldur hori lasaitasun eta elkarlan bihurtu ohi da, baina sarri askotan gurasoek bestelako erantzunak jasotzen dituzte, haserrea eta inpotentzia gailenduz. Kasu guzti hauetan, zoritxarrez, kaltetua haurra bera izan ohi da eta arrazoia, adimen gaitasun handiko haurren inguruan dagoen ezjakintasuna.
“Ohituko da eskolara”, “ikasiko du eskolako metodologiak jarraitzen”, “ ez dut uste aspertzeko arrazoirik duenik”, “ez du bere aldetik ezer jartzen”, “beti dago ikasteko zerbait”,… Egunero entzuten dituzte horrelakoak haur hauen gurasoek eta haur horietako asko, txikitan erakutsitako ikasteko grina hori baztertu eta daukatenera “ohitu” behar izaten dira, kasu askotan eskola-porrot bilakatuz.
“Eskola-porrot” diot, bai, baina ez dut uste porrot hori ikaslearena denik; hezkuntza sistemarena baino. Era horretan, Crespok luzatutako galdera zerrendari beste asko gehitu dakizkioke:
Zergatik seinalatzen da adimen gaitasun handiko haurra?
Zergatik baztertzen du gizarteak adimen gaitasun handia eta aldiz kirolerako gaitasun fisiko handia hainbeste baloratzen?
Ona al da herri batentzat bere haurren bikaintasuna indartu beharrean, hauen garapen mentala moteldu eta berdintasunezko hezkuntza sistema bat bultzatzea?
Albert Einsteinen hitzak datozkit gogora:
“Eskolak bizitzarako balio du. Berak gizartearen ongizaterako baliogarri diren gaitasunak garatu beharko lituzke gazteengan.
Baina honek ez du esan nahi banakotasuna suntsitu behar duenik eta norbanakoa erle edo txindurri baten erara, gizartearen instrumentu bihurtu behar denik.
Originaltasunik eta helburu pertsonalik gabeko gizabanako berdinez ostutako gizarte bat, garapenerako aukera urriak dituen gizarte pobre bat litzateke.”
Haur bakoitza, eta beraz, baita adimen gaitasun handiko haurra ere, bere berezitasunean ulertu behar dugu, bere ahuldade eta sendotasunean, baina batez ere, bere sendotasunean, sendotasun horrek lagunduko baitio bere ahuldadeak gainditzen eta batez ere, Txoria txori izaten. Zentzu horretan, ez dugu ahaztu behar adimen gaitasun handiko haur bat sendotzeko eta emozionalki ondo egoteko behar beharrezkoa dela arlo kognitiboa asetzea.
Gure haurrak beren hegaldiak egiteko irrikaz daude, baina maitasun eta ulermenez betetako inguru bat behar dute horretarako. Guraso eta hezitzaileok hori eskaintzeko gai bagara, sekula imajinatu ez ditugun hegaldirik ederrenak ikusi ahal izango ditugu.