Ume asko lagun gose dira

Vicenç Arnaiz Sanchoren testua euskaratu zuen Oinherrik herrihezitzailea.eus webgunerako. Guk guraso.eus era ekarri dugu

Ume asko lagun gose dira. Anemiko daude, adiskidetasun-dosirik ez izateagatik. Hirurogeita hamabost egun berrogeialdian nahiko izan dira.

Sintomak? Ia ezerk ez ditu motibatzen, apatiko daude. Jokoarekiko interes falta dute eta laster nekatzen dira guztiaz.
Sormena galdu dute. Telebistaren parean egoteko desioa handitu egin da. Ahalegin- eta kontzentrazio-gaitasunak behera egin du.
Alaitasun-adierazpenak ere jaitsi dira eta ondorioz, gutxiago komunikatzen dute. Erraz haserretzen dira. Despistatuta daude. Egoera emozional baxuan pasatzen dute eguneko tarte handi bat “triste baleude bezala”.

Positroien (PET) emisio bidezko tomografia bat egingo balitzaie, burmuinean hauen aktibitate baxua hautemango litzateke: berde eta urdin asko eta gorri gutxi.

Bai, triste daude! Bere tonu emozionalak behera egiten du eta ondorioz, garunak bere aktibitatea jaitsi du!

Adiskidetasuna beharrezko bizipena da bi urtetik aurrera. Duela berrogeita hamar urteko Psikologiako eskuliburuen arabera, haurrak 4-5 urte arte ez ziren gai lagun harremanak eraikitzeko. Ordura arte, eskuliburuek ziotenez, haurrak bakarrik jolasten zuten, gertu, baina kontakizun ludikoan bat egin gabe.
 

Azken urteotan bizi-baldintzak asko aldatu dira. Haurrak autonomian heziak dira, komunikazio- eta hizkuntza-gaitasunak gara ditzaten laguntzen zaie, eta ingurune sozializatzaile seguruetan parte hartzen dute. Egunero ikusten dugu haur gehienek, txiki-txikitatik, duela berrogeita hamar urte pentsaezinak ziren interes eta gaitasun kognitiboak, afektiboak eta komunikatiboak dituztela. Autonomia emozional handiagoa dutenez eta berdinekin harremanak izateko aukera gehiago dituztenez, harreman horiek aurkitu, dastatu eta aztertzen dituzte.

Helduen artean ezagutzen ez duten beste bat-batekotasun bat deskubritzen dute. Beraien emozio sorta antzekoa duten beste batzuk ikusten dituzte eta harriduraz beste tonalitate emozional batzuk esploratzeko bidea hartzen dute.

Sarritan elkarrekin abesten dute, elkarrekin jaten dute, elkarrekin egiten dute lo, batzuetan negar  ere egiten dute elkarrekin eta batez ere, barre egiten dute.

Beraiei bakarrik gertatzen zitzaizkien gauzak zirela pentsatuz, beste batzuei ere gertatzen zaiela konturatzen dira. Kasu askotan “zuri ere?” galdera, harreman singular baten hasiera izan daiteke.

Eta jostailu berarekin maitemintzen direnean, bidelaguna gerturatu eta objektuak eta interesak partekatuz, jolasteko modu ezberdinak aurkitzen laguntzen die.

Giro horretan, enpatia indartu eta areagotu egiten da.  Mesfidati eta hotz iristen dena ere, blokeatzen duten gaitzik ez badu, laster murgiltzen da giro horretan. Aukera ugari izaten ditu umeak egunero eta batean ez bada bestean konektatzea lortzen du.

Enpatia  alteritatera iristeko sarbide nagusia da.

Adiskidetasuna aurkikuntzarako, eta sentimenduak, gaitasun komunikatiboak, kode sozialak, segurtasun afektiboa… indartzeko gune bat da.

Adiskidetasuna, oreka pertsonalerako funtsezko egitura afektiboa da.

Etxean itxita egon garen helduok adiskidetasun-harremanak mantentzeko aukera izan dugu. Haurrek ez. Horregatik, batzuek, nolabaiteko anemia emozionala dute.

Familia batzuek seme-alaben arteko topaketak antolatu dituzte, talde berdinak izango dira kutsatze arriskua murrizteko. Topaketa hauek testuinguru naturaletan gauzatzen ari dira, osasun aldetik seguruagoak eta haurrak sozialki berkokatzen ari direlako.
 

Aste hauetan maiz irakurri dut, behin eta berriz eskola irakasteko eta ikasteko espazioa dela dioten helduen idatziak.  

Eskola haurrentzat, laguntasuna deskubritzeko eta lagunekin egoteko espazioa da.