Umeak ere txertatu behar al dira gripearen kontra?
Aurten, Espainiako Pediatria Elkarteko Txertoen Aholku Batzordearen gomendioetan, esplizituki gomendio berri bat sartu dute: 6 hilabetetik 5 urtera bitarteko haur guztiei gripearen aurkako txertoa jartzea, Osasunaren Mundu Erakundearen eta Gaixotasunak Prebenitzeko eta Kontrolatzeko Europako Zentroaren gomendio berberei jarraituz.
Hori kontuan hartuta, Lucia Galan pediatrak bere blogean esandakoak ekarri ditugu gogora.
Haurrek izaten al dute gripea?
Bai eta helduengan bezain ohikoa edo ohikoagoa da. Izan ere, 15 urtetik beherakoak dira urtero adin-talde kaltetuena, eta intzidentzia-tasa handienak 0-4 urteko taldean izaten dira. Hala ere, 65 urtetik gorakoak dira hilkortasun tasa handiena eta konplikazio larrien kopuru handiena dutenak.
2018-2019 denboraldian, gripeak eragindako heriotzak, batez ere, 64 urtetik gorakoetan kontzentratu ziren ( % 83). Beraz, bai, haurrek gripea izaten dute, baina konplikaziorik larrienak adinekoek eta arrisku-faktoreak dituzten pazienteek izaten dituzte.
Hala ere, garrantzitsua da jakitea gripearen ondorioz ospitaleratutako hiru haurretatik bi haur osasuntsuak direla, arrisku-faktorerik gabekoak, eta haurrak direla transmisio-bektore garrantzitsuena; hau da, lehenengo haurrak kutsatzen dira, eta, gero, haurrek kutsatu egiten diete gurasoei eta aitona-amonei.
Zeintzuk dira ume batek izan ditzakeen sintomak?
Haurrek, zenbat eta txikiago izan, orduan eta sintoma gehiago izaten dituzte: bularreko haurrarengan fokurik gabeko sukarra, sukar altua, ondoeza, eztula, beherakoa eta gorakoak, bi urteko haur batengan.
Ikusten duzuenez, okada guztiak ez dira gastroenteritisak, eta sukar altu guztiak ez dira bakterio infekzio larriak.
Helduagoak diren heinean, erraz esaten digute nola aurkitzen diren.
6-7 urte dituztenean ondoeza, mialgiak –giharretako mina–, zefalea –buruko mina–, sudurreko kongestioa, doministikuak, eztarriko mina, mukiak, sukar altua eta eztula izan ditzakete.
Gripearen birusak mutatzen gaitu urtero, horregatik ez digu immunizatzeko denborarik ematen, eta negu bakoitzean gaixotasuna hartzeko arriskua dugu.
Nola kutsatzen da gripea?
Gripea oso erraz kutsatzen da. Eta bitxia bada ere, haurrak dira gaixotasunaren bektoreak, hau da, haiek dira birusaren lehen transmisoreak.
Gripearen birusa, arnas birus gehienak bezala, hitz egitean, eztul egitean, doministiku egitean edo musu ematean igortzen ditugun listu-tanta txikien bidez kutsatzen da.
Eta, jakina, gripea, arnas infekzio guztiak bezala, eskuetatik transmititzen da. Garrantzitsua da ukondoa jartzea, doministiku egitean.
Gripea etxean sartzen denean, zaila da ez kutsatzea, baina, hala ere, gogoratu: eskuak maiz garbitzea prebentzio-neurri eraginkorrenetako bat da, gaixo dauden pazienteengan ez ezik, haien zaintzaileengan ere prebenitzeko.
Nola tratatzen da gripea?
Ez dago tratamendu eraginkorrik birusa desagerrarazteko.
Antibiotikoak ez dira erabilgarriak, gaininfekzioa gertatzen den kasu gutxitan izan ezik, hala nola, pneumonia bakterianoa edo otitis ertaina izaten denean.
Beraz, tratamendua sintomatikoa da:
- Ondo hidratatuta eduki haurra, eta sarritan ura eskaini, deshidratazioa saihesteko.
- Janaria eskaintzea, bere gustuak eta gosea errespetatuz. Ez badu jan nahi, lasai. Gose al zara 39 ºC-rekin ohean dardarka ari zarenean? Haiek ere ez. Ez kezkatu. Emaiozu gustukoen dutena eta ura, ura eta ur gehiago.
- Antitermikoak, hala nola parazetamola, sukarrak ondoeza sortzen badu. Bide batez, ez da komeni parazetamola eta ibuprofenoa tartekatzea.
- Eta etxeko beroa: eskolara edo pertsona gehiago dauden lekuetara ez joatea, ahal den neurrian kutsatzea saihesteko. Eta kontsultatu zure pediatrari.
- Haurrei eskuak maiz garbitzen eta beren ukondoan eztul egiten irakatsi.
Prebenitu daiteke?
Bai, txertatzen.
Nortzuk dira arrisku-faktoreak dituzten pazienteak?
- 32 aste baino gutxiagoko haurdunaldiarekin jaio diren haur goiztiarrak, gaur egun 6 hilabete eta 2 urte bitartekoak.
- Arnas gaixotasun kronikoak dituztenak: asma, bronkioetako hiperreaktibitatea, errepikapeneko bronkitisa, fibrosi kistikoa, bronkio-biriketako displasia.
- Kardiopatiak dituztenak.
- Diabetesa bezalako gaixotasun metabolikoak dituztenak.
- Giltzurrunetako edo gibeleko gaixotasunak dituztenak.
- Asplenia (barerik eza) dutenak.
- Zeliaka gaixotasuna dutenak –2018-2019 kanpainako indikazio berria–.
- Haur immunosuprimituak: onkologikoak, tratamendu luzeak dituztenak.
- COVID-19 kasu larrien arnas ondorioak dituztenak –2020-2021 indikazio berria–
- Down-en SD eta lotutako arrisku-faktoreak dituzten beste gaixotasun genetiko batzuk dituztenak.
- 6 hilabetetik gorako haurrak edo instituzionalizatutako edo administrazioaren tutoretzapeko nerabeak. –2020-2021 indikazio berria–.
- Gaixotasun neuromuskularrak edo entzefalopatiak dituztenak.
- Gaixotasun erreumatologikoak dituztenak.
- Inplante koklearrak dituzten haurrak.
- Malnutrizioa edo obesitate morbidoa dutenak.
- Edozein hiruhilekotan haurdun daudenak.
- Puerperioa, erditu eta hurrengo sei hilabeteetan, haurdunaldian txertorik jaso ez dituztenak. –2020-2021 indikazio berria–.
- 65 urtetik gorakoak.
- Osasun-zentroetako eta farmazietako profesionalak.
Iruzkinik ez "Umeak ere txertatu behar al dira gripearen kontra?"