Bideojokoak.info izeneko baliabide digitala sortu du Unai Arrugaetak. Lehen Hezkuntzako ikasleek internet eta baliabide digitalak zertarako erabiltzen dituzten jakitea nahi zuen eta aztertu du ikasleek internet gehienbat bideo-jokoetan aritzeko erabiltzen dituztela. Gai horren inguruko informazio eza dela eta, bideo-jokoen inguruko informazio webgunea sortu du.

Bideojokoak.info baliabide digitala sortu duzu Gradu Amaierarako Lanerako. Zer da zehazki Bideojokoak.info?

Bideojokoak.info irakasleek eta gurasoek Lehen Hezkuntzan jolasten diren bideo-jokoen inguruko informazioa jasotzeko sortu dudan baliabide digitala da. Nire Gradu Amaierako Lanean aurrera eraman dudan proiektuaren amaierako produktua izan da, non landutako gaiaren artikulu desberdinak irakurri behar izan ditudan, diagnosi bat egiteko eta esan bezala, azken momentu batean webgunea sortzeko. Gaur egun, proiektu pertsonal bat izaten jarraitzen du eta nire helburua urtean zehar informazioa eguneratzen jarraitzea da.

Zertarako sortu zenuen?

Nire interesa Lehen Hezkuntzako ikasleek internet eta baliabide digitalak zertarako erabiltzen dituzten jakitea zen. Beraz, ikertzen eta artikuluak irakurtzen hasi nintzen, nahi nuen erantzuna lortzeko asmoarekin. Proiektua aurrera joan ahala, ikasleek internet gehienbat bideo-jokoetan aritzeko erabiltzen zutela ikusi nuen eta gai honen inguruko informazio eza dela eta, bideo-jokoen inguruko informazio webgunea sortzea erabaki nuen.

Uste duzu gurasoek eta irakasleek badakizkitela bideo-jokoetan zertan ibiltzen diren gaztetxoak eta zeintzuk diren horien arriskuak?

Nire ustez bataz besteko ezagupen maila ez da oso handia. Normalean, jolasten diren bideokoen izenak ezagutzen ditugu baina ez hauen edukiak eta arriskuak. Bideojokoak.info webgunean sei bideo-jokoen ezaugarriak ematen dira: Brawl Stars, Fortnite, Among Us, Fifa, Roblox eta Minecraft. Bertan, bakoitzaren helburua, jokoa barrutik ezagutzeko nik sortutako bideo bat, PEGI balorazioa (edukiak eta deskriptoreak) eta informazio gehigarria aurki dezakegu. Gainera, webgunearen beste orrialdeetan, bideo-jokoak erabiltzeko segurtasun aholkuak edo hauek nola mugatzeko pautak aurki daitezke.

Larrabetzuko eskolako webgunean txertatu da dagoeneko Bideojokoak.info. Zein ezaugarri dituzte eskola horretako umeek eta gaztetxoek?

Aldez aurretik esan behar dut Bideojokoak.info webgune indibiduala dela. Beste modu batean esanda, Larrabetzuko eskolako webgunean bertara heltzeko esteka bat dagoen arren, Bideokokoak.info domeinu partikularra duen baliabidea da. Eskola horretako ikasleriak Espainia eta Euskadi mailan dagoen tendentzia jarraitzen du, hau da, internetera konektatzean bideo-jokoetara jotzen dute gehienbat. Horrez gain, Lehen Hezkuntzako 5. eta 6. mailan dauden ikasleen erdiak mugikor propioa daukala aztertu da eta ikasleek sarera konektatzeko eskola ondorengo orduak (16:00-20:00) erabiltzen dituztela identifikatu da.

Dena den, beste errealitate batzuetarako egokitu daiteke?

Bai, noski. Webguneak Larrabetzuko eskolan jolasten diren sei bideo-joko nagusiak aztertzen ditu, egia da, baina hala ere bertan dauden segurtasun aholkuak eta informazioa edozein errealitatearekin lotu daitezke. Gainera, Euskal Herriko edozein eskola proiektuan parte hartu nahi badu, nirekin kontaktuan jarri daiteke webgunean dagoen Kontaktua atalaren bidez, webgunea eskola horren errealitatera gehiago hurbiltzeko.

Diozu arriskua dela umeek ez jakitea benetan norekin hitz egiten ari diren; hau da, beste aldean dagoena izatea haurraren itxurak egiten dituen heldu bat.

Hori da. Bideo-jokoek, sarearekin lotzen den edozer bezala arrisku batzuk dituzte eta Lehen Hezkuntzan nabarmentzen diren bi arrisku nagusiak ziberadikzioa eta grooming-a dira. Ziberadikzioa sarearenganako eta bideo-jokoetarako adikzioa eta dependentzia da, uste dut izen horrekin denok jakin dezagula zein de esanahia. Baina beste arriskua, grooming bezala ezagutzen duguna, heldu bat gazte batekin kontaktuan jartzen denean ematen da, helduak beste gazte baten identitatea hartzen duen heinean. Modu honetan, ikaslearen informazioa eta gustuko gauzak biltzen ditu, pertsonaia bat sortzeko asmoarekin. Ikaslearen konfiantza izanik, edozer gertatu daiteke eta hor ipini behar dugu arreta, gehienetan ez dakigulako gazteak norekin ari diren jolasean.

Bideojokoen mendekotasuna arazo larri moduan ikusten duzu gaur egun gaztetxoen artean?

Bai. Aurretik aipatu dudan legez, bideo-joekiko mendekotasuna ikasleriaren artean dagoen beste arrisku bat da. Gazteak oso adin goiztiarretatik hasten dira teknologiekiko kontaktua izaten eta horrek arrisku bat suposa dezake. Ikasleriak gogoko dituen bideo-joko asko mendekotasuna sortzeko pentsatuta daude, jolasean bertan ordu asko egoteko. Irakasleok eta gurasoak oso adi ibili behar gara hau gerta ez dadin. Hauek dira alarma gorria pizteko egoerak: Errendimendu akademikoaren beherakada, jolastutako denboraren nozioa galtzea, lo gutxi egitea edo etengabe konektatuta egotea.

Guraso edo irakasleentzako aholkurik?

Bai, esan bezala Bideojokoak.info webgunean segurtasun aholkuen inguruko leiho bat aurki dezakegu. Bertan badira bideo-jokoak eta sarea modu seguruan erabiltzeko aholku batzuk. Horrez gain, gomendagarria da gurasoek eta irakasleek bideo-jokoen PEGI balorazioa ezagutzea. PEGI balorazioa bideo-jokoen edukiak eta erabiltzeko adina neurtzen duen sistema bat da. Modu honetan, jolas bakoitzak dauzkan edukiak (biolentzia, online jolasteko aukera, kreditu txartela sartzeko posibilitatea…) eta zein adinetara bideratuta dagoen jakin dezakegu. Esan bezala, guzti hau nire webgunean azalduta dago.

Beste zerbait gaineratzea gustatuko litzaizuke?

Uste dut dena esan dudala. Eskerrak eman nahi nizkioke Euskal Herriko Unibertsitateari eta Bilboko Hezkuntza Fakultateko WebLearner ikerketa taldeari, proiektu hau haiei esker eraman dudalako aurrera. Orokorrean bideo-jokoen erabilera segurua egin behar dugula esan nahi dut eta horretarako gizarte guztiak lan egin behar du. Bideojokoak.info bideo-jokoak ulertzen laguntzen duen webgune bat da baina oraindik bide luzea daukagu gai honen inguruan. Eskerrik asko.