Zergatik izerditzen dira haurrak hainbeste lo daudenean?
Izan maindirea, manta edo bestelakoa oso ohikoa da lo dauden bitartean haurrek estalkiak kentzea, eta guraso askoren kezka izaten da hotzik har ez dezan berriz estaltzea. Baina, zergatik mugitzen dira hainbeste?
Besterik gabe, beroa dute eta sentitzen duten beroaren aurrean mugitu eta estalkiak kentzen dituzte. Jakin behar dugu estalki gehiegi jartzen dizkiegula seme-alabei, eta beroak askoz ere kalte handiagoa egiten diela haurrei bestelako metabolismoa dutelako. Bero-kolpeak, gainera, arriskutsuak dira txikienentzat.
Helduon joera da haurrak ondo estaltzea. Gure gorputzak eta sentsazioak hartzen ditugu erreferentzia eta gu estaltzen garen moduan estaltzen ditugu –edo gehixeago, badaezpada ere–. Kontua da umeek guk baino hotz gutxiago sentitzen duela.
Gauean asko mugitzen dira, eta horrek ere baditu bere arrazoiak. Haurrak, normalean, gu baino askoz aktiboagoak dira, baita lo daudenean ere. Horregatik, asko mugitzen dira gauean, eta posizioz aldatzen doaz erloju baten orratzak balira bezala.
Zergatik egiten dute hainbeste izerdi?
Haur bakoitza mundu bat da, eta helduetan gertatzen den moduan haur batzuek beste batzuek baino izerdi gehiago botatzen dute. Hala, izerdia botatzeak ez du berez kezkatzeko arrazoia izan behar, baldin eta gehiegi estaltzen ez baditugu eta logela tenperatura egokian mantentzen badugu. Egunez 22- 24 gradu arteko tenperatura gomendatzen bada ere, gauean haurren logelako tenperatura izan beharko litzateke 18 – 20 gradu artekoa.
Izerditzea areagotzen duten arrazoiak ere badaude. Hemen horietako batzuk:
- Afaria handiegia edo astunegia denean. Haurrek ez dute gure urdaila. Arin eta osasuntsu afaltzea komeni da.
- Afaldu eta berehala lotaratzea. Digestioak gorputzean tenperatura igotzea eragiten du, eta organismoak izerdiaren bidez konpentsatzen du.
- Jarduera aldaketa. Haurrak helduak baino aktiboagoak dira, oro har. Lotan gelditzerakoan pasatzen dira aktibitate frenetiko batetik oso lasai batera eta energia-murrizketa izugarri hori konpentsatzeko organismoak gehiegizko izerdia eragiten du. Helduoi ere gertatzen zaigu kirola egin ostean izerditan jarraitzen dugunean; jarduera fisikoa amaitu ondoren gorputzak aktibitatea moteltzen duen bitartean.
- Koltxoi eta oheko arropa desegokiak. Batzuetan koltxoi-estalkiak plastikoz eginda daude. Material horrek airea igarotzea eragozten du, eta, beraz, bero handiagoa sortzen du. Manta, ohazal edo edredoi gehiegi izateak ere haurren izerdia eragiten du. Koltxoi bigunegiek ere gehiegizko beroa ematen dute.
- Loaren apnea. Loak irauten duen bitartean apneak jasaten dituzten haurrek edo haurtxoek izerdi gehiago botatzen dute, arnasa hartzea kosta egiten baitzaie. Apnea da arnasketen artean 10 segundo inguruko geldialdiak daudenean. Kasu horietan, umea pediatrarengana eraman behar da.
- Gaixotasunak. Ohikoa ez den izerditzea eragin dezakete arnasketarekin lotutako gaixotasunek, sortzetiko kardiopatiak, errefluxu gastroesofagikoak, errinitisak, dermatitis atopikoak edo jaitsiera-fasean dagoen sukarrak. Kasu horietan ere arreta berezia egin beharko da.
Argibide gehiago hemen (gazteleraz)
Argazkia: Tracey Hocking
Iruzkinik ez "Zergatik izerditzen dira haurrak hainbeste lo daudenean?"