Zure seme-alaba nerabea maite baduzu, adostu berarekin babestuko duten mugak
Sonia Lopezek Malas Madres webgunean argitaratutako artikulu bat ekarri dugu gaurkoan guraso.eus egitasmora. Nerabezaroa eta mugen gaia jorratzen da bertan. Artikulua irakurri eta erraza ematen duen arren, gustura irakurriko genituzke zuen etxeetako zailtasunak. Erronka honen aurrean bakarrik ez gaudela sentitzeko ez bada ere.
Nerabe batek zerbait behar badu, inguruan duen mundua bere erara ikertzea eta ulertzea da, amaren edo aitaren eskutik joan gabe. Ingurunea independentziaz eta askatasunez ezagutzea, erratzeko beldurrik gabe probatzea, zalantza eta konfidentzialtasun berdinekin partekatzea eta saiakera eta hanka sartzeen bidez ikastea. Nor den, nor behar duen eta nor izatera eta egitera iritsi nahi duen aurkitzera eramango duten esperientziak. Bere nortasun berria eraikitzera eta autoestimu egokia izatera.
Deskubritzeko eta urruntzeko premia horrek, guraso moduan sentiaraziko dizu zure nerabeak ez zaituela jada bere ondoan behar, baina hori ez da horrela. Hala ez badirudi ere, eta ez badizu adierazten ere, zure semeak edo alabak inoiz baino beharrezkoagoa du bere bizitzan presente eta prest egotea, bere beldur eta segurtasun ezekin enpatizatzea; Heldu bihurtzea zein zaila den ulertzea. Nerabeak beharrezkoa du ondoan pertsona heldu eta pazientzia askoduna izatea, gertatzen zaiona ulertuko duena, bere beharrei erantzungo diena eta etengabe zalantzan jarri eta etiketatu gabe entzungo diona. Maitasun-dosi handiekin lagunduko diona zaurgarri sentitzen denean edo zer gertatzen zaion ez dakienean.
Nerabezaroa hezkuntza-etapa bat da, bizitza esnatzen den garaia, gutxi neurtutako emozioekin, arriskuarekin eta lagun eta esperientzia berriekin lotuta dagoena. Etapa honetan zure seme edo alabarekin muga osasungarriak ezartzea funtsezkoa izango da bere garapen pertsonal, sozial eta emozionalerako. Muga horiek segurtasuna eta babesa emango diote, premia berriei erantzungo diete eta bere hautuen eta jokabideen ondorioen erantzukizuna hartzen lagunduko diote.
Mugak ezartzeak nerabeari bizitzako esparru guztietan ohiturak hartzea erraztuko dio, eta arazoetan sar dezaketen jokabide desegokiak murrizten lagunduko dio. Inguruaren funtzionamendua eta bizikidetza-kodeak ulertzen lagunduko diote. Era berean, giltzarri izango dira loturak sendotzeko eta etxeko gatazkak murrizteko, zure etxea ulertu ezineko jarrerez, erruduntasunez eta umore txarrez ez betetzeko gakoa izan daitezke.
Mugak ezartzeak ez du zerikusirik arau zurrun eta ez ulergarriak ezartzearekin. Aitzitik, nerabearen egunerokotasunean egitura eta segurtasuna ematen duten mugarriak dira, eta nerabeari sentitzen duen guztia identifikatzen eta erregulatzen laguntzen diote. Horiek gabe ezin izango du harreman osasuntsurik sortu, bere inguruan gertatzen den guztia ulertu, ezta ezustekoei behar bezala aurre egin ere.
Etapa honetan familietan dagoen gatazkarik ohikoenetako bat, nerabeak muga bat errespetatzen ez duenean gertatzen da. Oldarkorkor jokatzen duenean eta bere ekintzen ondorioak ondo neurtzen ez dituenean. Ikasteko ordutegia betetzen ez duenean edo telefonoa erabiltzeko arauak betetzen ez duenean edo bere erantzukizunak bere gain hartzen ez dituenean.
Ondo barneratutako mugarik gabeko gazte batek zailtasun handiak erakutsiko ditu erabaki onak hartzeko, bere ingurunearekin enpatiko agertzeko eta bere zereginak betetzeko. Ez du jakingo nola jokatu behar duen, ezta besteek zer espero duten ere, eta errespetu gutxi eta frustrazioari aurre egiteko gaitasun gutxi izango du.
Aldiz, mugak ulertu eta errespetatuko dituen nerabe bat, gazte autonomo, lagunkoi eta gertzatzen zaiona adierazteko gai izango da. Askotan segurtasun eza sortuko dioten aldaketa fisiko, psikologiko, sozial eta emozional guztiei aurre egiteko gai izango dena. Errespetua, elkartasuna edo erantzukizuna bezalako funtsezko balioak transmitituko dizkioten mugak.
Nerabe batekin muga osasungarriak adosteko gakoak:
Mugak eta hauek ez betetzeak izango dituen ondorioak nerabearekin batera errespetuz eta konfiantzan adosteak nahasteak eta erresistentzian saihesteko balioko digu. Muga horiek modu autoritarioan ezartzen badira, ez dira errespetatuko eta desadostasun asko sortuko dituzte etxean. Batera ezartzeak eta adosteak nerabeari bere beharrak, interesak eta iritziak kontuan hartzen direla sentitzea ahalbidetuko dio.
Adostutako mugak beti bete beharko dira, eta ezingo dira inoiz gure gogo-aldartearen araberakoak izan. Heldu gisa koherenteak eta irmoak ez bagara, oso zaila izango da nerabeak errespetatzea.
Mugak berrikusten eta egokitzen joan beharko dugu, nerabea hazten eta haren beharrak aldatzen doazen heinean. 14 urteko nerabe batek ez ditu 18 urteko nerabe baten muga berak behar.
Nerabeak muga bat gainditzen duenean, bere jokabidea gaitzetsi beharko da, eta ez bere pertsona. Hori gertatzen denean, afektutik eta errespetutik abiatuta, elkarrekin aztertu beharko ditugu portaera “ez egoki” hori izatera eraman duten egoera eta arrazoiak, eta errespetatu ez duen mugari lotutako ondorio logiko bat ezarri beharko dugu. Alferrik izango dira gero bete ezin izango ditugun mehatxuak, oihuak, edo zentzurik gabeko zigorrak.
Lasaitasunetik laguntzeko etapa konplexu honetan, mugek jarraibide argiak emango dizkiote zure nerabeari mundua errespetuz eta segurtasunez deskubritu ahal izateko. Gainera, lotura on bat sortzeko aukera emango dizuete, errespetua eta konplizitatea nagusi izango dituen familia-dinamika egoki bat sortuz.
Iruzkinik ez "Zure seme-alaba nerabea maite baduzu, adostu berarekin babestuko duten mugak"