3. Tabua. Indarkeria obstetrikoa: existitzen den indarkeria
Ama izan nahi duten edo izan diren emakumeek jasaten dituzten 10 taburen inguruan idazten gabiltza guraso.eus egitasmoan. Gaurkoan indarkeria Obstetrikoa izango dugu hizpide.
Emakumeen diskriminazioa, haurdunaldian, erditzean eta erditze ostean, genero-indarkeria moduan ulertzen ez den esparru bat da oraindik. Indarkeria obstetrikoaren aurkako borroka, osasun-arloko profesional askok historikoki baztertua eta zalantzan jarria izan da hamarkadetan zehar.
Adibide moduan, “Indarkeria obstetrikoa: legalki delituzko kontzeptua, moralki desegokia, zientifikoki onartezina” titulua zeraman komunikatua publiko egin zuen SEGOk (Espainiako Ginekologia eta Obstetrizia Elkarteak). 2018. Urtean. Komunikatuak adierazpen misogino, kolonialista eta arrazistak barnebiltzen zituela irakurri genuen Argia astekariko artikulu honetan.
Hasieratik amaierara, komunikatuak joera ideologiko nabarmena dauka. Jada tituluan, indarkeria obstetrikoarena delituzko kontzeptua dela adierazten da, Zigor Kodeak halakorik jasotzen ez baldin badu ere. Kontzeptua desegokitzat ere jotzen da moralaren izenean, eta zentzu honetan argi mintzatu dira Dona Llumeko kideak: “beste behin, moraltasunaren izenean, emakumeak jasan eta isildu egin behar gara gure eskubideak urratu eta bortxatzen diren bitartean, haurdunaldia eta erditzea bezalako prozesu fisiologikoak justifikaziorik gabe patologizatzen eta medikalizatzen dituzten bitartean”. Orain artekoa gutxi ez, eta kontzeptua zientifikoki onartezina dela ere adierazten da.
Erditzeen protokoloetan izandako aldaketen bidez edo “erditze-etxeak” irekitzearen bidez osasun publikoan hobekuntzak egin badira ere, erditze errespetatuaren defentsa gaur egungo borroka da oraindik. Zer da baina biolentzia mota hau. Nahia Alkorta, Sabeletik Mundura ekimeneko sortzaile eta “el parto es nuestro” elkarteetako kidea denaren hitzak ekarriko ditugu:
Bikotekideak gaizki hitz egiten badizu edo umiliatzen bazaitu, edo zure iritzia kontuan hartu gabe zuri buruzko erabakiak hartzen baditu, berehala identifikatzen dugu zer den; hori genero indarkeria da. Baina tratu hori erditze unera eramaten badugu, eta bikotekidearen ordez emagin, ginekologo edo erizainak jartzen baditugu… Hori zer da? Indarkeria obstetrikoa da, argi eta garbi.
Ibone Olzaren hitzetan:
“Osasuneko profesionalen aldetik emakumeak haurdunaldi edo erditze garaian pairatu duen edozein tratu txar hartzen du bere baitan indarkeria obstetrikoak”
Aipatutako El Parto es Nuestro edo Dona Llum bezalako elkarteen borrokari esker errealitate hau ikusgarri bilakatu da azken urteetan, baita nazioarteko erakundeen babesari esker ere, hala nola Osasunaren Mundu Erakundea (OME). 2014an jada, erakunde horrek emakume askok erditzean jasotzen duten errespeturik gabeko tratu iraingarria salatu zuen, eta ospitaleetan kalitate-kontrolak ezartzearen garrantzia aldarrikatu zuen.
2020ko martxoan guraso.eus egitasmoan jaso genuen albistea: lehen aldiz, nazioarteko auzitegi batek estatu bat (espainiar estatua) zigortu zuen haurdun zegoen emakume batek eta haren jaioberriak jasotako tratu txarrengatik.
Kristellerren maniobra – Arriskutsua haurrarentzat eta amarentzat eta OMEk debekatua –, baginako gehiegizko ukituak, episiotomiak, amaren eta haurraren arteko bereizketa edo beharrezkoak ez diren zesareak gure ospitaleetako parte direla. Laia Casadevall emagin eta dibulgatzailearen arabera, praktika horiek guztiak historikoki betikotu dira, zalantzan jarri gabe, baina “pisu handiko ebidentzia zientifikoa dago, eta horrek esan nahi du ezabatu egin behar direla, onurak baino arrisku gehiago dakartzatelako”
OMEren ustez, zesareen tasa ideala erditzeen % 10 eta % 15 bitartekoa izan behar da, EAE gomendatutako zifraren barruan dago %13 eta %14 bitartean eta Nafarroan ozta-ozta gainditzen da %15.
Iruzkinik ez "3. Tabua. Indarkeria obstetrikoa: existitzen den indarkeria"