Urtarrilean abiarazi du Youtubek Coppa legea. Honen bidez, haurrentzat diren bideoetan ezin da publizitate pertsonalizaturik jarri, ez iruzkinak ikusi, ez Gustuko dut kopurua ere.

Coppa legea –Children’s Online Privacy Protection Act– 13 urtetik beherako erabiltzaileen datuak babesteko sortutako legea da. Berrikuntzak datoz 2020ko urtarrilean eta eztabaida iturri izan dira. Zergatik?

Aldaketa nagusien artean dago eduki-sortzaileek ondo sailkatu beharko dituztela 13 urtetik beherakoentzako sortzen dituzten edukiak. Eta adin horretatik beherakoentzako edukiak badira ziurtatu beharko dute ez direla eduki erakargarriak txikientzako. Gainera, iragarki kontuak daude hemen ezbaian, eta noski diru-etekinak. 13 urtetik beherakoentzako moduan sailkatutako edukietan ezin dira iragarki pertsonalizatuak sartu. Eta iragarki pertsonalizatuak dira diru iturri nagusiak eduki-sortzaileentzako.

Hala, sortzaileek erabaki beharko dute iragarki pertsonalizatuei uko egin eta edukia mantendu, edo eduki horiek adingabeentzat egokiak izan ez daitezen zenbait aldaketa egitea.

AEBetako legea

Estatu Batuetan sortu zuten Children’s Online Privacy Protection Act (COPPA) legea, 1998ko urriaren 21ean. Euskaraz izango litzateke Haurren Pribatutasuna Babesteko Legea. Lege horren helburua zen 13 urtetik beherako haurrak babestea gurasoen baimenik gabe Interneten informazio pertsonala eman ez dezaten; izan ere, informazio pribatua automatikoki biltzen dute iragarleek.

Egoitza AEBetan duten webgunei edo plataformei eragiten die, eta YouTube horietako bat da.

2019ko irailaren 4an Federal Trade Commission erakundeak (FTC) jakinarazi zuen Googlek 170 milioi dolarreko isuna ordaindu behar zuela Youtube-ri buruz agentziak egindako ikerketa batengatik, zeinak COPPA Legearen baldintzak urratu baitzituen.

Isun horri erantzunez, eta etorkizunean COPPA legea urratu ez dadin, Googlek aldaketa batzuk ezarri ditu. Jakinarazpen ofizial horretan jasotzen dira urtarriletik aurrera indarrean sartzen diren neurri berriak:

“Sortzaile zaren aldetik, zure edukia haurrentzat sortu bada, horren berri emateko eskatuko zaizu. Gainera, ikaskuntza automatikoa erabiliko dugu –Machine Learning– haurrentzako bideoak identifikatzeko (…). Haurrentzako sortuak gisa sailkatzen diren edukietan utzi egingo diogu iragarki pertsonalizatuak argitaratzeari. (…) COPPA legearen bidez, ezin da haurrendako iragarki pertsonalizaturik erakutsi. Baina iragarki pertsonalizatu gabeak argitaratzen jarraituko dugu (…) Horrekin batera 13 urtetik beherakoentzat sortutako edukietan desagertu egingo dira zenbait funtzio eta iruzkin: Gustatzen zait eta ez zait gustatzen markak, eta eduki-mota horietan harpidetzak ez dira agertuko zerrenda publikoetan”.

Horrek esan nahi du youtuber batek bere bideoak ‘haurrentzat sortuak’ moduan sailkatzen baditu iragarki horietatik eratorritako etekinak galduko dituela.

Eta beste arazo bat da Youtubeko kanal eta bideo asko eremu “gris” batera erortzen direla. Gerta daiteke eduki batzuk haurrentzako ez sailkatzea, baina ezaugarri horiek izatea. Hala nola, istorio bizidunak, bideo-jokoen kanalak, Disneyko pertsonaia famatuekiko rap borrokak…

Zer gertatuko litzateke bideoak haurrentzako sortuak ez direla jotzen duten eduki-sortzaileekin, eta Youtubek esaten badu 13 urtetik beherakoentzako edukiak direla? Eduki-sortzaile horiei isun bat jarriko diela FTCk gaizki kalifikatutako bideo bakoitzeko.

Askotariko iritziak

Eztabaida sortu du Coppa legearen egokitzapenak. Zenbait adituren iritziz legea asmo onez sortua izan arren, planteamendua txarra da; izan ere, bideoak sailkatzeko irizpideak orokorregiak dira. Bada baita ere haurren arduradunen erantzukizunari erreferentzia egiten diotenak: “Ondo dago Internetek berak muga batzuk ezartzea, baina ezin dugu ahaztu helduon lana dela haurrei tresnak eskaintzea eta heziketa aproposa ematea sareei aurre egiteko. Izan ere, gaur egun izango dituzten erronketako hainbat bide honetatik joango dira”.

Pantallas Amigas ekimeneko Leire Lasuenen iritziz: “Interneteko webetan gero eta haur gehiago eta gero eta gaztetxoagoak dabiltza. Like-ak, esaterako, besteen onarpenaren adierazle gisa hartzen dira, eta zama handia izan daitezke. Egoera arriskutsuak murrizten lagunduko du eta haurrak babes ditzake”.