Jone Zalduegi guraso.eus eko kolaboratzailea eta Emoki elkarteko  sortzailea da. Berarekin hitz egin dugu bere azken kolaborazioa oinarri hartuta.

Nerabezaroaren ezaugarri nagusietako bat, familia edo gurasoengandik aldentzea da, alderdi edo talde sozialak eragin eta indar handiagoa bereganatuz. Nerabeen artean komunikatzeko eta harremanak sortzeko, sare sozial desberdinak erabiltzen dituzte, batzuk gurasoentzako ezagunak izan daitezkeenak eta beste batzuk ezezagunak.

Alderdi teknologikoarekin, beste alor batzuekin gertatzen den bezala, oso garrantzitsua izango da momentu hori iritsi baino lehenago gurasoek egina duten lan hezitzailea. Eta beraz, sare sozialetan aurkituko dituzten arrisku eta gatazkei aurre egiteko tresna eta estrategiak aurrez erraztu behar dizkiegu.

Guraso bezala  onartu behar dugu ez dugula gure alaba semeek egingo duten guztia jakingo. Baina tresna digitalak erabiltzeko ohitura osasuntsuak ezarri ditzakegu etxean, eta komunikazioa sustatuz arduratzen gaituzten gaiak jorratu ahal ditugu haiekin.

Nagusitzen doazen heinean, autonomia garatzen lagundu behar diegu era progresibo batean, haien espazioa errespetatuz baina arazoak dituztenean  beraien ondoan egoten  eta laguntza eskatzea errazten.

Arrisku konkretuei dagokienez, sare sozial guztiek amankomunak izan daitezkeen kalteak dituzte;  hala nola, pribatutasun galera, gehiegizko erakusketa, autoestimu eta autokontzeptu arazoak, osasunerako kaltegarriak diren ekintza eta ideien imitazioa, .etab.

Eta hau guztia aztertu eta gero, begirada azken boladan  intimitatearen urraketan  eta argazki edo bideoen manipulazioan jarrita dagoela esan behar dugu. Normala da, gure intimitatea garrantzitsua da eta bakoitzak ezarri beharko luke noraino babestu nahi duen.

Bizitzako alor desberdinetan ez daukagu ulerkera  berdina intimitateaz; hala nola, gorputzaz hitz egiten dugunean eta gorputz biluztuaz zehatzago, barnean zeozer kolokan jartzen zaigu. Ez dugu gorputza modu naturalean bizi, oso zaila da gorputz biluzia erotikarekin zuzenean ez lotzea.

Eta zergatik interesatu ahal zaigu hau guztia berrikustea?

Agian, hainbeste hitz egiten dugun askatasuna lortzeko lehen pausua izan daiteke. Guk haur eta nerabe aske eta autonomoak hezi nahian gabiltza, baina guraso bezala mito eta tabu ezberdinak  berreraiki beharko ditugu, bestela, hauek errepikatzera kondenatuta egongo gara.

Sexting-a, adimen artifiziala erabiliz eragin dezakegun manipulazioa, pornografia, etab, askotan, ispilu berdinaren aurpegiak dira. Alde batetik beldurra eta arriskuei lotuta dagoena eta bestetik gozamena eta plazerrari lotutakoa.

Baina, orduan, zer egin dezakegu guraso moduan?

Legeak erregulatu, ezagutu eta beharrezko  badira erabili beharko ditugu, baina kontuan izan legeak ez gaituela babestuko alderdi askotan. Adibidez, gure bideo edo argazki bat zabaldu bada eta horrek barnean sortu duen guztia kudeatu behar dugunean edo  gure argazki (edo bideoa) hori berreskuratu nahi dugunean.

 Sortutako kalte emozionala zaindu beharko dugu, erasoa sufritu duen haur edo nerabea babestuz eta gure esku ditugun aukerak eskainiz, erreparaziorako bide hori egin ahal izateko.

Gure alaba edo semeak ezagutu, baina beraien espazioak zapaldu gabe. Askotan, gurasoen papera zain egotea izango da, behar gaituztenerako prest egotea.

Momentu hauetan guraso bezala ditugun beharrak entzutea garrantzitsua izango da, baina seguraski haur edo nerabea hau guztia jakin gabe. Beraz, inbaditu gabe laguntzea  eta adi egotea izango da askotan gurasoen papera.

Aukeraketa egokiak egiten laguntzea garrantzitsua izango da, testuaren hasieran esan bezala, lanketa hau haurrak direnetik egin beharko dugu eta jarraipena edukiko du handitzen doazen bitartean. Dena den,  pisu pixkat bat kendu beharko genuke gainetik ere.

Kontrolatzaileak ez diren  pertsonak hezi nahi baditugu, guraso moduan ditugun jarrerak ere aztertu beharko ditugu.  Guk eskaintzen diegun  eredua kontrolatzaile hutsa bada, nola jokatuko dute haiek beste pertsonen intimitatearekin?