Giza Papilomaren Birusa eta zerbixeko minbizia
Mirari Bikuña emaginak Giza Papilomaren Birusari buruzko artikulua idatzi du Puntua aldizkaria eta atari honetako erabiltzaileekin partekatu nahi izan dugu.
Giza Papilomaren Birusa (GPB) harreman sexualen bidez kutsatzen da. Hainbat zepa ditu eta batzuk besteak baino birulentoagoak dira. Horien artean ditugu 16 eta 18 zepak, minbizia sor dezaketenak.
GPBk bi eratako lesioak eragin ditzake emakumeen ugaltzeaparatuan: alde batetik, kondiloma deritzoten gari erako lesioak ditugu; beste alde batetik, berriz, lesio prekantzerigenoak ditugu, eta, zehazki, zerbixeko –umetokiaren lepoa– minbizia sor dezake birus horrek.
Beste minbizi batzuekin alderatuta, zerbixeko minbizia pertsona gazteengan agertzen da; gehienbat, 35 eta 50 urte bitartekoen artean.
Intzidentzia
Uste da GPB dela zerbixeko eta uzkiko minbiziaren %90 ingururen kausa, baita baginako eta aluko minbizien %70ena nahiz zakileko minbiziaren %60rena. Baina heriotza-tasa oso baxua dauka: 100.000 biztanletik bi.
Azken urteetan, harreman sexualen ohiturak aldatuz doazen heinean, eta, zehazki, aho bidezko harreman sexualengatik, eztarriko minbiziaren kausa dela ere ikusi da.
Baheketa
Emakumeen baheketaprogramek zerbixeko minbiziaren intzidentzia %80 jaistea lortu dute, eta horregatik ematen zaie programa horiei halako garrantzia. Probak emaginak egiten ditu, eta, bagina zabaltzeko gailu bat erabiliz, zerbixa ikusten dugunean, eskuila leun batzuk erabiliz bertako lagin bat jasotzen da, ondoren Anatomia Patologikoan aztertu dezaten.
Gaur egun, GPBk duen jokaera ikusita, behaketak egiteko gomendatutako maiztasuna da 25-35 urte bitartean, 3 urtean behin; 35-65 urte bitartean, 5 urtetik behin.
Bi kasuetan, proba beraren bitartez hartzen dira laginak emaginaren kontsultan, baina, ondoren, laborategian azterketa desberdinak egiten dituzte: lehen taldearen kasuan, zitologia egiten da; hau da, zelulak nola dauden ikusten dira. Bigarren taldeari dagokionez, berriz, GPBren presentzia aztertzen da.
Emaitzak
GPBren kasuan, emaitzak positibo edo negatibo izan daitezke; hau da, birusaren presentzia baieztatu edo ezeztatu egiten da. Positibo bada, arriskutsuak diren 16 eta 28 zepen presentzia begiratzen da.
Zitologiaren kasuan, berriz, emaitza desberdinak ditugu: alde batetik, zelulak ondo daudela ikusi genezake; eta, beste alde batetik, kalteren bat dutela. Azken kasu horretan, eta gainetik azalduta, kaltea gradu baxuko edo gradu altuko bezala sailkatu dezakegu.
Tratamendua
Azaltzen diren emaitza desberdinekin, egoera pertsonalizatuak eta hainbat aukera ditugu tratamendua egiteko momentuan. Gradu baxuko lesioak edo GPBk positibo ematen duenean, urtebetera egiten da beste kontrol-proba bat.
Lesioak gradu altukoak baldin badira, ordea, kolposkopia izena duen proba espezifiko baten beharra izaten da. Proba hori ginekologoak egin izan du, eta tindaketa nahiz argi berezi batzuk erabiliz lesioa zehatzago ikusi eta biopsia bat hartzen da, bertako zelulak ondo aztertu ahal izateko.
Biopsiaren emaitzak gradu altuko lesioa egiztatzen badu, konizazioa deritzon ebakuntza kirurgiko txiki batekin lesioa erauzi egiten da, minbizia izatera iritsi ez dadin.
Prebentzioa
Gure gorputzeko sistema immunologikoak edozein birusi aurre egiten dio gorputzetik kanporatu dezan. Berdina gertatzen da GPBren kasuan ere; beraz, garrantzitsua da gure immunitatea egoera onean izatea, birusaren kutsadura gertatuko balitz ahalik eta azkarren gorputzetik kanporatzeko.
Horretarako, komeni da elikadura osasuntsua izatea, ariketa fisikoa egitea, ondo lo egitea eta atseden hartzea, eta estres maila egoera egokian mantentzea. Tabakoa eta GPB elkarren oso lagun dira; beraz, erretzaileen kasuan, komeni izaten da erretzeari uztea birusa desagerrarazteko.
Bestalde, harreman sexualak izateko momentuan preserbatiboaren erabilera gomendatzen da. Horrek %80an ekiditen du kontaktu bidezko kutsadura.
Iruzkinik ez "Giza Papilomaren Birusa eta zerbixeko minbizia"