Agurtzane Ormatza: “Prestatuta gaude umeak egindako edozein galderari erantzuna emateko”

Noiz has gaitezke umeekin sexualitateari buruz hitz egiten?

(Barre) Pentsatzen dugu une batetik aurrera hasten garela umeei gauzak kontatzen eta ez gara konturatzen jaiotzen direnetik ari garela hainbat gauza hainbat eratara esaten.
Amarekiko lotura hasieratik gorputzaren bitartez egiten dugu (bularra, biberoia, laztanak…). Ari gara esaten zer den intimitatea, konfiantza, lotura, gozamena… Eta ildo horretatik gurasoen eta hezitzaileen lana ere bada umeekin gorputza zer den partekatzea. Zelakoa den eta ze gozamen sortzen dizkigun atalen izenak aipatuz edo plazeraren sentsazioak izendatuz… Oso garrantzitsua deritzot. Horrela jokatzen badugu konfiantzan eta segurtasunean oinarritutako harremana eraikiko dugu.
Eta beste gauza bat: hitzik gabe ere gauza asko adierazten ditugu.

Baina zeintzuk dira erantzun egokiak? Adinaren arabera da hori?
Kontuan hartu behar dugu erantzunak guk aukeratzen ditugula. Umeak galdetu dezake: “Zer da hori?” eta guk erantzuna: “Ezer” edo azalpen bat eman.
Garrantzitsua da gu hor egotea ez bakarrik edozer galdetzeko prest daudenerako baizik eta gurekin partekatu ahal izateko kezka iturri duten hori.
Ikusi, askotan ez dugu itxaroten umea erortzen den arte. Aurretik esaten diogu arriskutsua den norabaitera badoa, erori egingo dela.  Zergatik ez sexualitate kontuetan? Beste alorretan jakin barik edo kontzientziarik gabe egiten dugu.

Uste duzu gaur egungo gurasook baditugula nahikoa baliabide seme-alabekin sexualitatea modu osasuntsuan lantzeko?
Nire ustez badugula tresna oso bat oso ahaltsua dena: gure zentzumena. Zentzudunak gara eta horrek aukera ematen digu bide batzuk jarraitzeko eta ez beste batzuk. Gainera, gurasook dugu gure seme-alaben prozesuaren gaineko informazio zuzenena. Prozesuak eta erritmoak.
Uste dut gaur egungo guraso askori gertatzen zaiena beste gauza bat dela: uste dute ez daudela prest, ez dakitela nahikoa. Behar bada aurreikuspen handiegiak ditugu ipinita hainbat gairen inguruan. Edo gauzak egin nahi ditugu oso modu profesionalean.
Gaur egun asko irakurtzen dugu, eta aurrerapauso itzelak eman ditugu gai askotan, baina ez dizkiegu gure bizipenei eta gure esperientziari merezi duten garrantzia ematen.
Irakurritakoa, entzundakoa… tresnak dira, ez bideak. Bideak guk ipiniko ditugu. Garrantzia gehiago eman beharko genieke gure esperientziei. Ezin dugu gure jakituria ez gauza egin.

Konfiantza gehiago, orduan, nork bere buruarengan?
Prestatuta gaude umeak egindako edozein galderari erantzuna emateko. Beste gauza bat da une horretan ezin izatea edo ez jakitea ze gerta daiteke une jakin batean ez jakitea gauzak zelan egin. Horrelakoetan argi esan umeari, eta seguruenik umeak berak lagunduko digu hainbat oztopo gainditzen.
Garrantzitsua da baita ere daukagun informazioa partekatzea. Hori bai, argi edukiz ama edo aita bakoitzak eta familia bakoitzak bere modura egingo dituela gauzak. Behar bada familia guztietan ez dira balore berdinak transmititzen. Hori ere kontuan hartu behar dira.