Ameli, ipuinen jostune da bere izen artistikoa. Baztandarra da Elizagoien (Oronoz-Mugairi, 1994) eta ipuin kontalaritza saioak egiteaz gainera kontalaritza formakuntzak ere eskaintzen ditu. Elgetan egingo du hurrengoa.

Zein izaten da formakuntza horien helburua?

Helburua da kontalaritzaren mundu ezezagun hau ezagutzera ematea eta ondotik kontatzeko teknika batzuk lantzea. Duela pare bat urte hasi nintzen halakoetan. Nire helburua da liburutik urrunduta gaitasunak biltzea ipuinak kontatu ahal izateko.

Kontatzeko egokiak diren liburuei edo ipuinei ere eskaintzen diegu tarte bat. Eta albumei ere bai. Albumek badute gaur egun arrakasta, eta albumak irakurtzeko modu aunitz daude. Horien prestaketarako ere tarte txiki bat hartzen dugu.


Zergatik da garrantzitsua kontalaritza bultzatzea?

Kontalaritzak badu transmisioan paper oso garrantzitsu bat. Kontalariok kultura, hizkuntza eta gure herriaren ondarea transmititzen ditugu. Ohartzen ote gara zenbat kontalari dauden Euskal Herrian? Liburutegietan gordeta egoten garenez ez gaituzte asko ikusten.

Eskoletan ere hainbat irakaslek ipuinak kontatzen dituzte. Ezinbesteko funtzioa betetzen dute gure gizartean. Oso garrantzitsuak dira.

Elgetan boluntario talde batek ere badihardu horretan. Gure herriaren oinarrietako bat herrigintza da, eta nire ustez herria egiten duena, batez ere, hizkuntza da. Hala, herritarrek interesa erakustea egiten duten lan boluntario hori oraindik eta hobea egiteko, oso ederra iruditzen zait.

Eta ze gaitasun behar dira kontatzeko?

Etxe guztietan ditugu ipuinak, baina uste dut kontalaritzari buruz gutxi dakigula. Oso talde anitzetan eman ditut tailer hauek, eta Idiazabalen, esaterako, etorri ziren herriko gurasoak eta baita ere amonak. Batzuk arituak eta beste batzuk inongo esperientziarik ez zutenak. Oso ederra izan zen. Uste dut denek daukagula kontalari bat barrenean, eta denek daukagula kontatzeko ohitura etxeko sukaldean bada ere. Ipuinak maite dituen edonorendako lekua izaten da nire ikastaroetan.

Umeek adi-adi entzuten dituzte ipuinak. Zergatik lilura hori?

Haurrek badute berezko intuizio bat, eta ahozkotasunak badu erritmo bat biologiari askoz ere lotuagoa dagoena ikus-entzunezko produktuena baino. Iruditzen zait ahozkotasunak eramaten dituela beste leku batera. Bidaiatzeko tresna bat da kontalaritza.

Hitzen bitartez lortzen da entzulearen imajinarioa zabaltzea, bidaia kolektibo bat egitea –saioak taldean direnean–, eta uste dut horrek sortzen duen zirrara eta horrek duen balorea indar handikoak direla oraindik ere.

Esango nuke gehiago; beti izango dela horrela. Gizakiok behar dugu komunikatu eta zuzenekoan denean –aho belarrira zuzenean denean– uste dut baduela xarma bat beste formatu batzuek, akaso, ez dutena.

Amaia Elizagoien ‘Ameli’. (Argazkia: Dani Blanco-Argia)