Komunikazio bimodalaren inguruan egin zuen gradu amaierako lana Ane Pacheco logopeda beratarrak, eta laster batean abiaraziko du metodologia horren inguruko tailerra Etxalarren. Sortu den premia bati erantzun nahi diote tailer horiekin herrian, eta dagoeneko sortu dira hiru talde.

Zer da komunikazio bimodala?

Komunikatzeko erabiltzen den metodo bat da. Ezaguna da zeinu hizkuntza eta zaila izaten da bien artean ze alde dagoen ondo ulertzea. Zeinu hizkuntza hizkuntza bat da eta baditu bere estruktura, bere gramatika eta abar. Komunikazio bimodalak ez du hizkuntza egitura. Erabiltzen da, batez ere, komunikatzeko arazoak dituzten pertsonekin; izan ere, komunikazio prozesuan laguntzeko tresna bat da. Eta zer da? Ba elkartzen ditu bai hizkuntza eta bai zeinu hizkuntza, eta erabiltzen dira biak batera. Zeinu hizkuntzan dauden zeinu berdinak dira, baina komunikazio bimodalean erabilitako estruktura ahozko hizkerarena da.

Noiztik erabiltzen da komunikazio bimodala?

Nahiko metodologia berria da. 1978 jarri zioten izena, eta gehienbat erabiltzen da gorreria duten pertsonekin edo inplante bat behar izan dutenekin edo arrazoia edozein izanda ere ahozko hizkuntza garatzeko arazoak dituzten pertsonekin.

Esan daiteke tratamendu moduko bat dela; izan ere, inplante bat jartzea ez da nahikoa izaten. Pertsona horrek gero tratamendu bat behar du helburua izanik ahozko komunikazioa garatzea. Baina lortu bitartean ikusi da onuragarria dela hizkuntza bimodala erabiltzea.

Gaur egun ze zabalkunde du komunikazio bimodalak?

Zabalkundea oraindik txikia dela esango nuke. Entzuteko edo hitz egiteko arazoak dituzten pertsonekin erabiltzen da, baita ere arazo kognitiboren bat dutenekin baina ikerketek erakusten dute ohiko garapena duten haur txikientzako ere onuragarria dela.

Madrilen dagoen Tres Olivos gorren eskolan ari dira komunikazio bimodala lantzen. Adituak dira, besteak beste, Isabelle Monfort edo Adoración Juarez. Zeinu hizkuntzarekin batera erabiltzen dute metodo hau.

Zeintzuk dira onura horiek?

Umeak hitz egiten hasten diren etapa horretan, esaterako, onuragarria da. Hizkuntza batzuetan oso abstraktua da eta umeak barneratzen hasten diren fase horretan bereziki; izan ere, hitz batzuen esanahia ez da ikusten edo ukitzen objektu bat bezala. Adibide bat emango dut: ‘pentsatu’ hitza.

Hitz hori zeinu batekin lagunduta badoa errazagoa ulertu eta ikasiko du haurrak. Ikerketa gutxi daude oraindik baina horietan jasotzen da nola komunikazio bimodalarekin haurrek hobeto eta azkarrago ikasten duten ahozko hizkuntza.

Zein adinetan da gomendagarria?

Haurretan baina baita ere helduetan. Pentsatu iktus bat izan duen pertsona heldu batek komunikatzeko ze arazo izan ditzakeen. Aldiz, motrizitate aldetik ondo badago eta eskuak ondo mugitzen baditu zeinu sistema erabilita hobeto komunikatuko litzateke.

Esango nuke berez ez dagoela adin finkorik. Beharra sortzen denean erabil daitekeen komunikazio sistema bat da.