Artikutzako 3.700 hektareako eremu zabala da. Benetako baso-erreserba bat da. Goizuetako lurretan dago, baina Donostiako Udalarena da. Familian egiteko moduko ibilbide zirkularra proposatzen dizuegu hemen. Ia ibilbide osoa basotik igarotzen da. Joan-etorria hiru bat ordu dira, tartean Artikutza auzotik igarota.

Guardaren etxetik abiatuko gara. Oiartzungo Karrika auzotik gora irits daiteke bertara. Jakin behar da ezin dela Donostiako baimen berezirik gabe Artikutzako eremuan autoarekin sartu. Guardaren etxeraino irits daiteke. Egun bakarra dago autoarekin sartzeko; San Agustin Eguna, abuztuaren 28a. Egun horretan erromeria eta festa egun handia izaten dira Artikutzan.

Guardaren edo basozainaren etxeak Eskas du izena. Ibilgailuak pasatzen ez uzteko hesi bat dago bertan eta oinez zeharkatuko dugu. Maldan behera hasiko dugu ibilbidea. 400 bat metro egingo ditugu asfalto gainean eta ezkerrera joko dugu. Zutoin batek seinalatzen du Artikutzako basoan sartzeko bidezidorra. Kolore horiz eta zuriz balizatutako ibilbidea da guk hartu beharrekoa.

Iturria: Birasuegi

Pagoen artean egingo dugu bidea, paraje ikusgarri batean. Hezetasun handia dago Artikutzan; izan ere, euri kopuru handiena egiten duen Euskal Herriko puntuetako bat da. Hala, goroldiorik ez da falta.

Ordu erdi inguru ibili ostean zurezko zubi batekin egingo dugu topo. Berehala beste zubi bat etorriko da.

Hamar bat minutuz aurrera eginda bitan banatzen da bidea. Ezkerrekoa hartuko dugu guk.

Ordu erdiz egingo dugu aurrera eta burdinazko hesi batera iritsiko gara. Bidegurutzea ere badago puntu horretan. Zuhaitzen ondotik jaisten den ezkerreko bidea hartuko dugu, presara joateko.

Iturria: Eider Palmou

Berehala agertuko zaigu Artikutzako urtegia. Urtegi hori Donostia urez hornitzeko eraiki zuten. Gaur egun erreserba gisa baino ez da erabiltzen.

Atzera egin eta burdinazko hesira itzuliko gara gurdi-bidetik jarraitzeko, hesia zeharkatu gabe. Hala, herrira jaitsiko gara.

Artikutza auzoa oso eremu lasaia eta polita da. Frontoia, ziburuak, egurrezko mahaiak eta taberna ere baditu.

Iturria: Birasuegi

Itzulerako bidea etxetik ehun bat metrora dago. Asfaltoa utzi eta eskuinetara igotzen den bidezidor bat hartu behar dugu Eskas aldera jotzeko. Indartuta abiatu; izan ere, malda gogorra da.

Bidegurutze batera iritsitakoan eskuin aldera hartuko dugu. Seinalek daude Eskas adierazten dutenak. Pintura horiak dira.

Bidea lautu egingo zaigu. Trenbide zaharraren bidea da. Meatze-tren baten azken arrastoa; izan ere, ia ez da aztarnarik gelditzen.

Errota harri handi eta biribilak ere ikusiko ditugu bidean.

Une batean errepidera ateratzeko seinaleak ikusiko ditugu eta hori egin beharko ditugu. Laster gara basozainaren etxean berriz.

Bisita gidatuak eskatzeko, aterpetxea erabiltzeko, Artikutza etxaldeko instalazioak erabiltzeko… baimenak hemen eska daitezke.